MEDYA İLİŞKİLERİ - Deneme Sınavı - 5

Basın makaleleri ile basın bültenleri arasındaki farkları şöyle sıralamak mümkündür .

Medya ilişkileri sorumlusu kamuoyu ile paylaşacağı içeriği radyo aracılığı ile yapmayı planlıyorsa şunlara dikkat etmelidir:

Kuruluşların haber kapsamına alınabilecek konuları arasında aşağıdakiler başı çekmektedir:

Giriş Paragrafı: Giriş, haberin ayrıntılı açıklamalar öncesinde yer alan ilk bölümü- dür. Kronolojik değil, olguların önem derecesine göre düzenlenir. Bazı temel düşünceleri anlatarak konuya yönelik köprü kurar. Giriş okumayı sürdürmeye sevk etmeli, heyecan yaratıp meraklandırmalıdır. Gereksiz ayrıntılardan arındırılmalı ve 5N1K sorularına yanıt verebilmelidir. Giriş fazla uzun tutulmamalı ve giriş sonrasındaki haber metninde aynı ifadeler kullanılmamalıdır.

Halkla ilişkiler “bir örgütle o örgütü ilgilendiren kamular arasındaki iletişim yönetimi” (Grunig ve Hunt, 1984: 6) ya da daha geniş bir biçimde “bir örgütün iç ve dış kamularla, yani örgütün hedeflerine ulaşma yeteneğini etkileyen gruplarla kurduğu iletişime ait planlama, yürütme ve değerlendirme etkinliklerinin toplamı” (Grunig, 2005: 15) olarak tanımlanmaktadır. Aynı zamanda stratejik bir yönetim fonksiyonu olarak kavramsallaştırılan halkla ilişkilerde, “halk”, birincil anlamlandırma düzleminde “belirli bir yer ve zamanda yaşayan ortak özelliklere sahip insan topluluğu” olarak değil, örgütün varlığını sürdürmesinde etkili, örgütün yapıp etmelerinden etkilenen ve yapıp etmeleriyle örgütü etkileyen, ilişki içinde olan, olunan kişi, grup ya da kurumlardır. Doğru cevap C'dir.

Medya ile ilişkilerin en yaygın aracı “basın bülteni” olarak bilinmektedir. Basın bülteni halkla ilişkilerde, “medyaya haber aktarmada kullanılan en yaygın yöntemlerdendir (Kazancı, 2004: 283); içeriğinde basına iletilecek ve haber değeri taşıyan enformasyonu barındırır (Bivins, 1999: 76). Okay ve Okay’ın (2013: 17) 7 gazeteden 187 gazeteciyle yapmış oldukları araştırmada, gazetecilerin en sık karşılaştıkları halkla ilişkiler faaliyetinin yüzde elli iki oranında basın bildirileri/bültenleri olduğu ortaya konmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Basın konferansı, konusu “haber değeri” taşıyan bir olayı tüm medya mensuplarına aynı anda iletebilmeye yönelik bir etkinlik olarak, medya ve örgüt arasında karşılıklı bir etkileşim ortamı sağlamaktadır. Doğru cevap C'dir.

Basın konferansı öncesi hazırlıklar:

a. Zaman çizelgesi
b. Mesajı tanımlama
c. Tarih ve saati programlamak
d. Mekânın belirlenmesi
e. Katılımcıları belirlemek

f. Medya ile bağlantı
g. Basın dosyası/ kiti hazırlamak

h. Mekânın hazırlanması. Doğru cevap B'dir.

Medya görünürlüğü: Basın konferansının nihai hedefi, toplantının konusu ve
amaçlarına koşut olarak olumlu medya görünürlüğü elde etmektir. Toplantının bitimiyle birlikte “hız” faktöründen hareketle yeni medya başta olmak
üzere, geleneksel medya takibe alınmalıdır. Yapılan takipten elde edilen medya görünümü de, değerlendirme ile birlikte raporlaştırılarak üst yönetime sunulmalıdır. Doğru cevap E'dir.

Basın konferansının olumlu yönleri;
• Toplantıyı yapan kişinin, grubun ya da kurumun aynı anda ilgili tüm medya mensuplarıyla bir araya gelmesi, aynı konuyu farklı platformlarda tekrar etmesini engelleyecektir. Bu durumda zaman da etkili bir şekilde yönetilmiş olacaktır.
• Zamansal açıdan böylesi bir eşgüdümün bir diğer yararlı sonucu ise, toplantının
“haber değeri” taşıması gerekliliği ilkesinden yola çıkarak, medya etkisinin ve yansımasının da aynı anda belirginleşmesidir.
• Medya mensupları açısından ise basın konferansları “haber atlatma” imkânını önlediğinden, haber kaynağına ulaşmanın eşitlikçi koşullarını oluşturmaktadır.
• Basın konferansları medya mensuplarına soru sorma yükünü ve yükümlülüğünü
paylaştıran bir ortam sunmaktadır. Bir medya mensubunun sormayı unuttuğu ya
da hiç aklına gelmeyen bir soru, başka bir medya mensubu tarafından ilgililere
yöneltildiğinde cevap tüm medya için kullanılabilir hale gelmektedir. Doğru cevap C'dir.

Sadece örgütün aktardığı bilgi ve görüş değil, medya mensubunun gözlemleriyle, deneyimleriyle oluşturulacak bir içeriğin de üretilmesini sağlayan basın gezisi, hedeflenen amaca ve çalışmaya uygun olarak seçilen medya mensuplarının
araştırma ve raporlama ziyareti olarak tanımlanmaktadır (Reddi, 2009: 336). Basın gezisi diğer medyaya yönelik halkla ilişkiler faaliyetleri gibi medya görünürlüğü elde etme amacının yanı sıra, hatta bu amaçtan daha fazla medya mensuplarıyla “samimi ilişki geliştirmenin” yolu olarak değerlendirilmektedir (Okay ve Okay, 2013: 91-95). Doğru cevap D'dir.

Basın Gezisi Öncesi Hazırlıklar:
a. Zaman çizelgesi
b. Mesajı tanımlama

c. Gezi yapılacak yerin ve zamanın belirlenmesi
d. Katılımcıları ve görevlileri belirlemek
e. Medya ile bağlantı

f. Basın dosyası/ kiti hazırlamak. Doğru cevap D'dir.

Basın Gezisi Sırasında Çalışmalar:
a. Tanışma
b. Amaca ve plana sadık kalmak

c. İletişim halinde olmak
d. Kapanış. Doğru cevap E'dir.

Basın Gezisi Sırasında Çalışmalar:
a. Tanışma: Halkla ilişkiler görevlisinin, basın gezisinin başlangıcında tüm tarafları birbirleriyle tanıştırmaları ve ilişki sürecini başlatması gerekmektedir.
b. Amaca ve plana sadık kalmak: Gezi süresince yapılan planlara ilişkin sürekli bilgilendirme yapmak, bir sonraki etkinliğe katılımcıları ve medya mensuplarını yönlendirmek gezinin amacına ulaşmasını artırıcı unsurlardır.

c. İletişim halinde olmak: Medya mensuplarının, gezi süresince mesleki taleplerini almak, onlara sorular sormaları için olanaklar tanımak önemlidir. Not ve hareketli ya da hareketsiz görüntü almaları için de özgür zaman dilimleri yaratılmalıdır.
d. Kapanış: Basın gezisi, medya mensuplarına katılımlarından dolayı teşekkür edilerek sonlandırılmalıdır. Doğru cevap C'dir.

Sağlıklı bir medya ilişkileri sisteminin oluşturulabilmesinin şartlarını da şöyle sıralamak mümkündür (Jefkins’den akt. Oktay, 1996: 95):
1. Halkla ilişkiler uzmanının medya mensubu ile iyi ilişkiler kurmak suretiyle, ona
malzeme temin etmesiyle;
2. Karşılıklı güven ve saygı sağlayarak;
3. Medyaya verilmek üzere hazırlanan malzemenin haber metinlerinin ilgili medya
kuruluşunun haber standartlarına ve şekil şartlarına uygun olması suretiyle;
4. Karşılıklı konularda işbirliği yaparak;

5. Medya mensuplarına verilen bilgilerin doğruluğunu kanıtlama ve doğrulama imkanı
tanıyarak (olayları ve çalışmaları yerinde izlemeleri üzere ziyaretler yapmalarını
sağlamak);
6. Kişisel dostluk ve arkadaşlık ilişkilerinin geliştirilmesi suretiyle. Doğru cevap C'dir.

Yazılı medya için kullanılan içeriklerin başında sıklıkla basın bildirileri ve basın bültenleri gelmektedir. Her ne kadar içerik olarak benzerlik gösterseler de, basınla paylaşılmak üzere hazırlanan bildiri ve bültenlerin arasındaki farkın da gözardı edilmemesi gerekiyor.
Basın bildirileri kurumların kendilerinde veya ürettikleri üründe, hizmette bir yenilik, gelişme olduğu zaman veya kurumla ilgili ilginç bir gelişme yaşandığında basına ilettikleri ve basında yer almasını istedikleri haberlerdir. Doğru cevap D'dir.

Yazılı medya için kullanılan içeriklerin başında sıklıkla basın bildirileri ve basın bültenleri gelmektedir. Her ne kadar içerik olarak benzerlik gösterseler de, basınla paylaşılmak üzere hazırlanan bildiri ve bültenlerin arasındaki farkın da gözardı edilmemesi gerekiyor.
Basın bildirileri kurumların kendilerinde veya ürettikleri üründe, hizmette bir yenilik, gelişme olduğu zaman veya kurumla ilgili ilginç bir gelişme yaşandığında basına ilettikleri ve basında yer almasını istedikleri haberlerdir. Basın bültenleri de aynı hedefi olan ancak basın bildirilerinden farklı olarak periyodik ve düzenli bir biçimde hazırlanan çalışmalardır. Doğru cevap E'dir.

Basın makaleleri ile basın bültenleri arasındaki farkları şöyle sıralamak mümkündür (Jefkins’den akt.Oktay, 1996: 126-127):
1. Makaleler, basın bildirileri ve bültenlerinden daha uzundurlar ve daha çok yer kaplarlar.
2. Makaleler belirli bir yayın organı için özellikle (exclusive) hazırlanmıştır; haber
bildirileri ve bültenleri ise geneldir.
3. Basın makaleleri, basın bildirileri ve bültenlerinin aksine, editörler tarafından yeniden yazılmazlar.
4. Makalelerin yazarları bellidir ve bu isim yazıyla birlikte yayınlanır. Bazen “gölge yazarlar” tarafından hazırlansalar bile, belirli bir otoriteye veya yöneticiye atfedilerek onun ismiyle çıkarlar.

5. Basın bildirileri ve basın bültenlerinin aksine, makalelerde tüm öykünün ilk paragrafta özetlenmiş olması gerekmez; ilk paragrafın okuyucunun ilgisini çekmesi
yeterlidir.
6. Basın bültenlerinin ve bildirilerinin, sadece verilere dayanan biçimde ve yorumdan uzak şekilde kaleme alınmalarına karşın, basın makaleleri daha esnek ve bazen mizahi tarzda ve kişisel görüş ve yorumlara yer verecek şekilde hazırlanırlar.
7. Basın bildiri ve bültenlerinin yaşam süreleri kısa ve belirli bir zaman dilimi olmasına karşın, basın makaleleri daha uzun ömürlüdür. Doğru cevap A'dır.

*Televizyon için mesaj içeriği hazırlanırken, tıpkı radyoda olduğu gibi, konuşma dili tekniği tercih edilmelidir.

*Konuşma dilinin özü; kısa, basit, açık ve anlaşılır ifadelerden oluşan cümleler kurulmasını ve böylelikle (eğitim, cinsiyet, yaş farkı gözetmeksizin) herkes tarafından anlaşılır olmasını gerekli kılmaktadır. Mesaj içeriğinde yabancı kelimeler kullanmaktan kaçınılmalıdır.

*Video basın/haber bültenlerinin görüntüsü ile içerik metni mutlak olarak eş zamanlı akmalı; görüntü ve metin birbirini destekler nitelikte tasarlanmalıdır.

*Televizyon görüntüye dayalı bir araç olduğu için, ekranda birkaç saniyelik de olsa görüntü boşluğunun olması, video haber bülteninin bütünlüğünün ve izleyicinin dikkatinin dağılması açısından sorun yaratacaktır.

*Mesaj, haber değeri ölçütleri gözönünde bulundurularak ve en önemli öğeleri haberin girişinde verilerek hazırlanmalıdır. Aynı zamanda izleyiciyi ekran karşısında tutabilmek ve ilgisini çekebilmek için kullanılacak görüntünün ve metnin özellikle girişlerinin çarpıcı ifadelerle hazırlanması gerekmektedir.

*Hazırlanan içeriğin ses ve görüntülerin kayıt kalitesi de habercilerin paylaşılan içeriği kullanıp kullanmayacağı konusunda önemli bir belirleyicidir. Karanlık, bulanık, net olmayan görüntüler, bozuk ve anlaşılmayan sesler habercilerin ilgisini çekmeyecektir. Bu nedenle medya ilişkileri ya da halkla ilişkiler sorumlularının bu tür görüntülü basın bülteni hazırlarken yapım şirketlerinden profesyonel destek almaları bu tür olası risklerden kurtulmalarını sağlayacaktır.

*Genellikle prodüksiyon (yapım) şirketlerine yaptırılan görüntülü basın bültenleri 30- 90 saniye arasında hazırlanmaktadır. Bazı durumlarda bu süre biraz daha uzayabilmektedir. Hazırlanan görüntü ile birlikte senaryosunun bir özeti de televizyon kanallarına gönderilmektedir (Okay ve Okay, 2015: 142). Doğru cevap D'dir.

İletişim teknolojisinin ve buna bağlı olarak gelişen iletişim araçlarının son yıllarda yaşadığı hızlı değişim, çeşitlenme, yaygınlaşma, erişim kolaylığı ve ucuzluğu, pekçok konuda olduğu gibi artık krizin ve kriz iletişiminin yönetilmesi konusunda da paradigma değişikliğini zorunlu kılmaktadır.