MEDYA İLİŞKİLERİ - Deneme Sınavı - 2

Halkla ilişkiler “bir örgütle o örgütü ilgilendiren kamular arasındaki iletişim yönetimi” (Grunig ve Hunt, 1984: 6) ya da daha geniş bir biçimde “bir örgütün iç ve dış kamularla, yani örgütün hedeflerine ulaşma yeteneğini etkileyen gruplarla kurduğu iletişime ait planlama, yürütme ve değerlendirme etkinliklerinin toplamı” (Grunig, 2005: 15) olarak tanımlanmaktadır.

Medya ile ilişkilerin en yaygın aracı “basın bülteni” olarak bilinmektedir. Basın bülteni halkla ilişkilerde, “medyaya haber aktarmada kullanılan en yaygın yöntemlerdendir (Kazancı, 2004: 283); içeriğinde basına iletilecek ve haber değeri taşıyan enformasyonu barındırır (Bivins, 1999: 76).

Basın konferansı, belirli ve önemli bir konu ile ilgili olarak medya mensuplarıyla bir araya gelinen, buluşulan bir etkinliktir. Halkla ilişkiler literatüründe kavram, “basın toplantısı” ya da “haber konferansı” olarak da anılmaktadır.

E şıkkı basın bülteni hazırlığı için yapılması zorunlu bir eylem değildir.

Medya mensuplarına baskı uygulamak uygun olmayan, yasa dışı bir harekettir.

A şıkkı dışındaki şıklar basın konferansının olumsuz sonuçlarıdır.

Reddi, “duyduğundan çok gördüğüne inanma” eğiliminin medya mensupları açısında da geçerliliğine dikkat çekmektedir. Böylesi Kartezyen bir bakış açısı; görerek, gezerek, yaşayarak, deneyimlenerek üretilen haberin de gücünün artacağını ileri sürmektedir. Bu anlayışa uygun olan pratik basın gezisidir.

İşlev odaklı basın gezisi, doğrudan bir halkla ilişkiler etkinliğini kapsayan basın gezileridir. Bir fabrika ya da fabrikada bir bölümün açılışı, bir projenin paylaşılması bu tür basın gezilerindendir.

Basın gezisi sonrası gezinin genel değerlendirmesi, nelerin eksik, aksak ya da nelerin daha iyi olabileceği soruları eşliğinde, bir öz değerlendirme yapılmalıdır.

Basın gezisine bir hazırlık olarak  gezisinin başlangıcından bitişine kadar yapılacakların listesinin haftalık, günlük ve saat dilimlerinde hazırlanmasıyla zaman çizelgesi oluşturulur.

Halkla ilişkiler uzmanları iletişim tekniklerini doğru kullanarak, medya ilişkilerini yürüttükleri kurumların mesajlarını kamuoyuna en doğru ve en etkili biçimde ulaştırabilmektedirler. Halkla ilişkiler bir “iletişim işçiliği”dir. Mesleğin temeli iletişimdir. İletişim teknolojilerindeki gelişmeler ve
küreselleşme, medyanın ulaştığı kitleyi ve kitle üzerindeki etkisini artırmıştır.

Kriz; Türk Dil Kurumu Sözlüğü’nde “bunalım, buhran. Bir toplumun, bir kuruluşun veya
bir kimsenin yaşamında görülen güç dönem” olarak, Oxford Sözlüğü’nde “tehlike veya büyük
zorluk zamanı, özellikle bir hastalıkta dönüş noktası” olarak tanımlanmakta, Çince’de
ise, wei yani tehlike ve ji yani fırsat olarak iki karakterle ifade edilmektedir.

Her kriz bir kapsama alanına sahiptir. Bu kapsama alanının belirlenmesinde 3 değişken
rol oynar.
1. Hangi sosyal paydaşların işin içinde olduğu,
2. Hangi coğrafi bölgenin etki alanında kaldığı ve
3. Krize neden olan konunun içeriğinin en olduğudur. Krizin boyutunu anlama açısından
bu kapsama alanları saptanmalıdır.

Kriz yönetimi; ortaya çıkan ve bir kriz niteliği taşıyan problemin, öncelikle kontrol altına
alınmasına, daha sonra da yarattığı ve gelecekte de yaratabileceği olumsuz etki ve
izlenimlerin kalıcı bir biçimde ortadan kaldırılmasına yönelik aksiyonların planlanması,
koordinasyonu, uygulanması ve nihayetinde de sonuçların gözlenip ölçümlenerek, uygun
ve etkin yeni yol ve yöntemlerin belirlenmesidir.

Krizler beklenmeyen, aniden ortaya çıkan, tehdit içeren bir sorun, bir bunalım halidir ancak
bunlar kendiliğinden ya da her şey yolunda giderken ortaya çıkan sorunlar değildir. Mutlaka
bir nedene, bir kaynağa, yapılan bir yanlışa, yapılması gerektiği halde yapılmayan bir işe, bir
ihmale, plansızlığa, vurdumduymazlığa ya da körleşmeye bağlı olarak ortaya çıkar.

Bununla birlikte yine de genel bir çerveve içinde kriz yönetimi için hazırlanacak
planlamalarda şunlar gözönüne alınmalıdır:
1. Var olan durum, ortaya çıkan görüntü ve algı derinlikli olarak analiz edilmelidir.
2. Tehdit unsuru olarak görülebilecek her durum ayrı ayrı değerlendirilmeli, raporlanmalıdır.
3. Rakiplerin içinde bulundukları durum, verdikleri görüntü analiz edilmelidir
4. Medya yakın takip olarak izlenmeye alınmalıdır.
5. Kurumun ya da kuruluşun içinde bulunduğu sektörel gelişmeler, tarihsel değişim
süreci hakkında tam ve doğru bilgi sahibi olunmalıdır.
6. Bilgi kaynakları çeşitlenmeli ve takip – raporlama – değerlendirme süreçleri güncellenmeli,
ilgili kişilerle paylaşılmalıdır
7. Kurumsal ve toplumsal değerlere göre, hangi krizde hangi tavrın benimseneceğine
karar verilmelidir.
8. Krizin varlığı ve kriz yönetimine geçilmesine karar verme eşiğinin ne olduğu saptanmalıdır.
9. Kriz senaryoları hazırlanmalı, kişilere görev dağılımı yapılmalı, gerekli teknolojik
donanıma sahip bir kriz yönetim odası belirlenmelidir.

Kriz Sözcüsü / Lideri
Krizin yönetilmesinde olduğu kadar kriz iletişiminin yönetilmesinde de en önemli unsurların
başında sözcü diğer deyişle lider gelmektedir.

Bir kriz meydana geldiğinde önemli bir iletişim prensibi olarak “olaylar meydana çıkıncaya
kadar bekleme” düşüncesine gidilmemeli, krizle ilgili olan bilgiler mümkün olduğunca
medyayla ve ilgili hedef gruplarla paylaşılmalıdır. Eğer medyaya bilgi verilmezse
ikinci veya üçüncü kaynaklardan alınan, yeterli olmayan ve bazen de yanlış olarak aktarılan
bilgiler kuruluşun aleyhine olacaktır.

Kriz iletişimi yönetimi ise krizin dışişleri boyutudur ve kişinin, kurumun, kuruluşun
ya da markanın tüm paydaşları diğer deyişle uzak yakın dokunduğu ve kendisine dokunan
herkese karşı ve bu arada elbette genel kamuoyuna karşı kendini anlattığı, olup biten
hakkında bilgi verdiği, itibar algısını, güvenirliğini, inanırlığını, tercih edilirliğini korumaya
ve yükseltmeye çalıştığı bir yönetim işidir.

Hasar Tespiti için öne çıkan soru başlıkları şunlardır:
1. Paydaşlar nezdindeki güven algısı ve itibar ne ölçüde etkilendi?
2. İlişkiler ne ölçüde etkilendi?
3. Finansal yapı ne ölçüde etkilendi?
4. Üretim süreçleri ne ölçüde etkilendi?
5. İnsan Kaynakları ne ölçüde etkilendi?