MEDYA HUKUKU - Deneme Sınavı - 5

Tekzip: Düzeltme ve cevap metni olarak kullanılan terim; tekzip etmek karşılığı olarak yalanlamak, doğru olmadığını açıklamak anlamındadır.

Gerçek ve tüzel kişiler, kendileri hakkında şeref ve haysiyetlerini ihlâl edici veya gerçeğe aykırı yayın yapılması hâlinde, yayın tarihinden itibaren altmış gün içinde, üçüncü kişilerin hukuken korunan menfaatlerine aykırı olmamak ve suç unsuru içermemek kaydıyla, düzeltme ve cevap yazısını ilgili medya hizmet sağlayıcıya gönderir.

İnternet Ortamından Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla işlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun ’un 9. Maddesi’ nde içeriğin yayından çıkarılması ve cevap hakkı düzenlenmişti.

İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik haklarının ihlal edildiğini iddia eden kişilerin talepleri, içerik ve/veya yer sağlayıcısı tarafından en geç yirmi dört saat içinde cevaplandırılır.

Düzeltme ve Cevaba Konu Yayının Yapıldığı Ortam

Gazete, dergi gibi süreli yayınlar

İlk Başvurulacak Merci ve Süresi

Yayın tarihinden itibaren 2 ay içerisinde sorumlu müdüre ulaştırılır.

Yayınlanmaması Halinde Başvurulacak ilk Merci

Sulh Ceza Mahkemesi

6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun, 3984 sayılı eski Radyo ve Televizyonların Kuruluşu ve Yayınları Hakkındaki kanunu yürürlükten kaldırmıştır. 6112 sayılı yeni kanun Türkiye Büyük Millet Meclisi’ nden 15 Şubat 2011 tarihinde kabul edilmiş ve 3 Mart 2011 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.

Düzeltme ve Cevap Hakkı, 1982 Anayasası’nın ikinci bölümünde Kişinin Hakları ve Ödevleri başlığı altında düzenlenmiştir. Anayasanın 32 inci Maddesi’nde “Düzeltme” ve “Düzeltme ve cevap hakkı, ancak kişilerin haysiyet ve şereflerine dokunulması veya kendileriyle ilgili gerçeğe aykırı yayınlar yapılması hallerinde tanınır ve kanunla düzenlenir

Bu açıklamalar ışığında düzeltme ve cevap yazısının şu unsurları taşıması gerektiği söylenebilir: • Düzeltme ve cevap yazısı, cevaba konu olan yazı ile ilgili olmalıdır. • Düzeltme ve cevap yazısı suç unsuru taşımamalı, hakaret içermemelidir. • Düzeltme ve cevap yazısı üçüncü kişilerin, dolayısıyla düzeltme ve cevap metnine konu olan yayından zarar gören ve yayının sorumluları dışındaki kişilerin haklarına bir saldırı niteliği taşımaması gerekir. Başka bir deyişle düzeltme ve cevap metni, başka kişilere düzeltme ve cevap hakkı doğurmayacak nitelikte olmalıdır. • Düzeltme ve cevap yazısında cevaba ya da düzeltmeye konu olan eser belirtilmelidir. Bir başka ifade ile düzeltme ve cevap hakkını doğuran yazı, haber, karikatür, fotoğraf belirtilmelidir. • Düzeltme ve cevap yazısı, ilgili yazıdan uzun olmamalıdır. Düzeltme ve cevaba neden olan eserin yirmi satırdan az yazı, resim veya karikatür olması hâllerinde düzeltme ve cevap otuz satırı geçemez. • Düzeltme ve cevap yazısı zarar gören kişi tarafından ya da vekili aracılığıyla gönderilmelidir.

Kitle iletişim araçları ile düzeltme hakkı kural olarak sosyal medya üzerinden kullanılamaz.

Basın özgürlüğünden doğan hakları kullanan kişinin, bu hakkı kullanırken başka birinin menfaatlerini zedeleyici, gerçeğe aykırı yayında bulunması durumunda, aynı düşünce açıklama aracından, habere konu olan kişinin de yararlanması ona da aynı konuda görüşlerini açıklama olanağının tanınması, basın özgürlüğünün bir unsuru olarak değerlendirilmiştir

Kitle iletiŞim araçlarıyla yapılan yayınlar nedeniyle resmî makam ve mercilere, gerçek kişilere özel ve kamu tüzel kişilerine, adli yargılamanın çok ağır işleyişi nedeniyle güvence oluşturan kavrama düzeltme ve cevap hakkı denir.

Düzeltme ve cevap hakkı silahların eşitliği ilkesinin sonucudur

Düzeltme ve cevap hakkı anayasanın kişilik hakkı ve ödevleri bölümünde düzenlenmiştir.

Bir haber için düzeltme ve cevap hakkı gerekip gerekmediği hakim tarafından 7 gün içinde karar verilir

Düzeltme metnine konu olan yayından zarar gören ve yayının sorumluları dışındaki kişilerin haklarına bir saldırı niteliği taşımamalıdır

Sulh ceza mahkemeleri tekzip metni düzenlemelerini yayınlar.

Sorumlu müdür 7 güç içinde itiraz eder.

TRT bakımında düzeltme ve cevap hakkı 7 gün içinde başvurulması gerekir.

Geniş ifadesiyle medyada çalışanların, daha dar anlamda ise gazetecilerin, yasal zorunluluklar, yaptırımlar ve çevreden gelen tepki, öneri ve görüşlerin dışında kendi kendilerini denetlemesi özdenetim olarak adlandırılmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Basında özdenetimin olması, basın faaliyetleri sırasında ortaya çıkabilecek sorunların hukuki yollardan çok basının kendi kendine çözüm üretmesi anlamına gelmektedir. Böylece basın özgürlüğünün kötüye kullanılmasının önüne geçilmesi yanında basına dışarıdan gelebilecek müdahaleler de engellenmiş olmaktadır. Basında özdenetimin sağlanması konusunda görülen uygulamalar şunlardır:

a) Mesleki örgütlerin ve yayın organlarının ilke ve kuralları

b) Yasal kuruluşlar

c) Gönüllü kuruluşlar

d) Okur temsilciliği

e) Basın konseyleri

f) Dünya Basın Konseyleri Birliği

g) Sınır ötesi medya organizasyonları 

Doğru cevap E'dir.