Medya Girişimciliği- Kişilik ve Kültür İlişkisi

Kişilik; insanların doğuştan getirdikleri birtakım özellikler ile sonradan kazandığı çevresel etkiler sonucu zamanla şekillenen bir kavramı nitelemektedir.

Girişimler genel olarak ele alındığında özünde ekonomik bir çıkar elde etme amaçlı faaliyetler olup, özelinde ayrıca bireysel ve toplumsal diğer bazı ihtiyaçları da gidermek için kurulan faaliyetleri de içermektedir (Örneğin kâr amacı gütmeyen dernek veya kuruluşlarda yapılan girişimcilik faaliyetleri).

Eğitim, Örgütsel Davranış, Yönetim Bilimleri vb. alanlarda yapılan birçok deneysel çalışma da kişiliğin biyolojik özellikler yanında içinde bulundukları çevre, kültür ve inançların etkisi ile çeşitli kişilik davranışları sergilediklerini vurgulamışlardır.

• Kişilik, kalıtım yoluyla aktarılan ve sonradan edinilen eğilimlerin toplamı,
• Her bireyin kişilik özelliğini diğerlerinden ayıran birtakım farklılıklar olması,
• Kişilik bireylerin özelliklerini çevreye adapte etmesi,
• Aynı birey farklı çevresel koşullar altında farklı tutum ve davranışları ortaya koyabilmesi ve bunun kişiliğin bir uzantısı olması,
• Her bireyin kişiliğinde doğuştan kazanılmış bir tek karakter olması ve karakterin de kişiliğin ayrılmaz bir unsuru olarak yer alması

• Kişiliğin bireysel dengenin sonucu ortaya çıkması ve kişi ne kadar zihinsel dengeye sahipse o kadar normal bir kişiliğe sahip olduğu yönünde değerlendirmeler yapılmıştır.

Özünde bilgi alma, saklama ve işlemeyi esas olan bu kuram bireyin genetik özelliklerine dayanmakta olup diğer bir ismiyle de “Mizaç ve Karakter Kuramı” olarak da ifade edilmektedir.

Psikobiyolojik kuramın ilk çıkış çalışmalarında Cloninger, genetik olarak birbirinden bağımsız üç ana kişilik boyutunu (yenilik
arama, zarardan kaçınma ve ödül bağımlılığı) değerlendirmeye tabi tutmuştur. Daha sonraki yıllarda Mizaç boyutları olarak ele alınan bu üç boyuta ilave olarak dördüncü bir alt boyut olarak azimli olma veya başka bir deyişle sebat etme yeni bir alt boyut olarak ilave edilmiştir. Yine Cloninger vd. , ileriki çalışmalarında Mizaç’ın yanına üç alt boyutu olduğunu ifade ettiği Karakter kavramını da eklemiştir.

Mizaç Alt Boyutları: Yenilik Arama, Zarardan Kaçınma, Ödül Bağımlılığı ve Sebat'tır.

Karakter Alt Boyutları: Kendini Yönetme, İş birliği Yapma ve Kendini Aşma'dır.

Literatürde NEO-FFI denilen bir kişilik ölçütü bulunmaktadır. İlk olarak 1992 yılında Costa ve McCrae tarafından geliştirilen bu ölçek, beş faktör kişilik modeline daha işlevsellik kazandırmak amaçlı ortaya atılmıştır. Ölçek 60 ifadeden oluşan bir envanteri içermektedir.

• Deneyime veya Tecrübeye Açıklık (Openness to Experience)
• Sorumluluk (Conscientiousness)
• Dışadönüklük (Extraversion)
• Uyumluluk (Agreeableness)
• Nevrotiklik (Neuroticsm)

Bu boyutta yer alan açıklık zekâ boyutu ile ilgili olmayıp daha çok yaratıcılığı ifade eden ve yeniliklere yönelebilme kavramsal çerçevesini sunmaktadır.

Sorumluluk: Bireyin başarma isteği ile yüksek oranda ilişkili olan bu boyut, öz-denetimli ve yüksek disiplinli bireylerle özdeşleştirilen bir kişilik özelliğidir.

Dışa dönük bireylerin sosyal ortamda daha çok bulunmayı istemeleri nedeniyle daha çok kişiler arası iletişimde bulundukları ve bu kapsamda sosyal sermayelerinin de içe dönüklere göre daha fazla olduğu ve daha çok sosyal sermaye elde etme adına
da daha çok zaman harcadıkları ifade edilmektedir. İş hayatı kapsamında yapılan değerlendirmelerde de dışa dönük bireylerin daha çok ceza almaktan öte, kaçıracakları ödüller üzerine yoğunlaştıkları vurgulanmaktadır. İçe dönükler de ise tam tersi bir durum olarak ceza almamak, ödül almaktan daha önemli olarak görülmektedir.

İlk kapsamlı kişilik kuramının geliştiricisi pozisyonunda olan Freud'dur.

Freud'a göre kişilik id, ego ve süperego etrafında şekillenmektedir.

Sigmund Freud, Harry S. Sullivan, Gardner Murphy, Erik Erikson, Eric Berne, Erich Fromm, Alfred Adler, Karen Horney, Carl Jung.

Ortaya çıktığı Berkeley’deki California Üniversitesi araştırmacılarından Keith Harley isimli psikolog tarafından geliştirilen bu kuram bireylerin sahip olduğu iç ve dış dünyalarından bahsetmiştir. İç dünyasında bireyin kendisine göre bir dünya inşa ettiğini ve kendince bir yaşam tarzı sürdürdüğünü ifade etmiştir. Araştırmacıya göre bireyin iç dünyasını anlamanın kişilik analizinde önemli bir rol oynadığı vurgulanmıştır.

Duyuş (duyu organlarıyla algılama), hissetme, düşünme ve sezgi.

Duyusal düşünsellik, sezgisel düşünsellik, duyusal duygusallar, sezgisel duygusallar. 

Akademik tanımlamasında kültür; tarihsel süreçte toplumların öğrendiği, geliştirdiği ve nesilden nesile aktardığı bütün maddi, manevi, değerler, inançlar ve varsayımları ifade etmek amacıyla kullanılmaktadır.

Belirsizlikten kaçınma, güç mesafesi, erillik-dişilik (maskülen-feminen), bireycilik-toplulukçuluk,  uzun dönem veya kısa dönem yönelimli olma, heveslilik-kısıtlılık (indulgence versus restraint). 

• Hakim toplumsal kültürel yapı
• Aile, arkadaş, çalışma çevreleri
• Dahil olunan gruplar
• Eğitim düzeyi
• Dinî bakış açısı
• Paradigmalar
• Tutumlar
• Değerler
• İnanç ve varsayımlar
• Gelenek-görenek-örf ve âdetler
• Ülkenin demografik yapısı
• Ülkenin ekonomi sistemi ve ekonomi politikaları.