Aof Panel

S

E- ticaret nedir?

E-ticaret isminden de anlaşılacağı üzere internet üzerinden yapılan ticari işlemleri kapsar. Farklı ülkeler ve kuruluşlar tarafından çeşitli tanımlar yapılmış olmakla birlikte OECD (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü) elektronik ticareti şöyle tanımlamaktadır:

“Bir e-ticaret işlemi, bilgisayar ağları üzerinden özel olarak sipariş almak veya vermek amacıyla tasarlanmış yöntemlerle gerçekleştirilen mal veya hizmetlerin satışı veya alımıdır. Mallar veya hizmetler bu yöntemlerle sipariş edilir, ancak ödeme veya malların veya hizmetlerin nihai teslimatının çevrim içi olarak yapılması gerekmez. Bir e-ticaret işlemi, işletmeler, haneler, bireyler, hükümetler ve diğer kamu veya özel kuruluşlar arasında olabilir. E-mail aracılığı ile verilen siparişler bu kapsamda değerlendirilmez.”

S

E- ticaret ilk olarak hangi yıl ve nerede kullanılmaya başlanmıştır?

İşletmeler ilkel bilgisayar ağları üzerinden elektronik işlemler gerçekleştirmeye 1960’lı yıllarda başla- mış, işletme belgelerini diğer şirketlerin makineleriye paylaşabilmişlerdir. Bu kavram yeşermeye başladığı yıllarda e-ticaret deyince akla, 1970’lerin sonunda ortaya çıkan elektronik işlem yapma fırsatı veren Elekt- ronik Veri Değişimi (EDI) ve Elektronik Fon Transferi (EFT) gibi, şirket ve kuruluşların elektronik olarak ticari belgeler göndermelerini sağlayan teknolojiler ile ticari işlemlerin gerçekleştirilmesi gelmekteydi. Bu süre zarfında ordu, nükleer bir saldırı durumunda önemli bilgilerin yayınlanmasını sağlayan ARPAnet’i yaratmıştır. Bu yenilikler, günümüzde bilinen e-ticaretin temellerini oluşturmuştur. 80’li yılların başların- da bilgisayarlarların birincil sahipleri araştırma üniversiteleriydi. 1991 yılında internetin A.B.D. hükûmeti tarafından ticari kullanıma açılması ile birlikte e-ticaret kavramı filizlenmeye başlamıştır. Ancak internetin yaygınlaşmaya başlaması, hızlı erişim ve güvenlik protokollerinin geliştirilmesi neredeyse 2000 yılına kadar sürmüştür. Günümüzde insanların zihninde bu tanım değişerek, güvenli bağlantılar ve elektronik ödeme hizmetleri kullanarak internet üzerinden kullanılabilir mal ve hizmet satın alma süreci olarak yer edinmiştir.

S

E- ticaret iş hayatını hangi alanlarda etkilemiştir?

Elektronik ticaretin işletme maliyetleri ve ve- rimlilik üzerinde başlıca etkileri;

Basit uygulamaları sayesinde müşteriler ta- rafından kabul edilme şansı yüksektir.
Firmaların iş modellerini değiştirerek paza- rın da değişmesine yol açar.
Pazar aktörleri arasındaki ilişkileri biçim- lendirerek pazar yapısında değişikliklere katkıda bulunur.
E-ticaretin coğrafi sınırları ortadan kaldır- ması sayesinde işletmeler ulusal ve ulusla- rarası pazarlar dahil olmak üzere sınırsız bir pazara erişme şansına sahip olur.
Kağıt tabanlı evrak işlerinin oluşturulması, işlenmesi, dağıtılması ve saklanması mali- yetleri büyük oranda azalmış olur.
İşlemlerin sıklıkla e-posta yoluyla gerçek- leşmesi sayesinde telekomünikasyon mas- rafları azaltılmış olur.

S

E- ticaret firmaların yönetim biçimini nasıl etkilemektedir?

İnternet, firmaların işlerini yönetme şeklini de değiştirmektedir.

E-ticaretin getirdiği elektronikleşme sa- yesinde bilgilerin elektronik ortamda tu- tulması sağlanarak herhangi bir zamanda herhangi bir yerden ihtiyaç duyulan bilgiye bir başkasına gerek kalmadan ulaşabilme imkânı doğar. Fiyat listeleri, sipariş form- ları, tanıtım filmleri vb. materyallere firma- nın servis bilgisayarlarında intranet aracılığı ile erişilebilmektedir.
E-ticaretin getirdiği hareketlilik kavramı sa- yesinde kişiler bulundukları yerden bağım- sız olarak bilgiye erişim imkânına sahiptir. Müşterilerine destek vermek için seyahat eden çalışanlarının ihtiyaç duyduğu bilgiye herhangi bir zamanda herhangi bir yerden güncel olarak ulaşabilmesi firmanın müşte-

Medya Girişimciliği

rilerinin ihtiyaçlarına cevap vermedeki per- formansını artırır.

E-ticaretin getirdiği çabukluk kavramı sa- yesinde girişimciler, güncel bilgilere 7/24 ulaşabilmektedir. İş ortağının veya firması- nın web sitesindeki verilere istediği zaman ulaşabilme imkânı vardır.
İnternet ortamında yürütülen işler, verinin paylaşımına ve çalışanların iş birliği yapma- sına da altyapı sunar. Firmalar, haber grup- ları, konuşma odaları, vb. araçlar ile farklı coğrafi yerlerdeki çalışanlarını bir araya ge- tirerek çalışma grupları oluşturabilir, müş- terilerinin önerilerini değerlendirebilir.

S

E- ticaret sosyal hayatı ne şekilde etkilemektedir?

Elektronik ticaret, toplumla karşı karşıya geli- şinden günümüze giderek yaygınlaşmıştır. Artık pek çok müşteri alışverişlerini evlerinde, rahat ve huzurlu ortamlarında yapmaktan keyif almaktadır. Şüphesiz ki e-ticaretin yaygınlaşması, bu unsuru kullanan bireylerin sosyal hayatını da büyük ölçüde etkilemeye başlamıştır.

• Güven kavramının önemi artmıştır; bir web sitesinden ilk kez alışveriş yapacak olanmüşteriler, sitenin ne kadar güvenli oldu- ğunu sorgular. Kötü tecrübelere sahip olan müşterilerin web sitesinde veya yerel gaze- telerde, diğer müşterileri uyaran, müşteri- leri işlemlerinden vazgeçmeye yönlendiren hikayeler anlatma ihtimali söz konusudur.

Pek çok farklı ürün grubunun veya hizme- tin farklı fiyat, kalite ve özelliklerde satışı sayesinde, toplumdaki herhangi bir gelir grubuna mensup bireyin bütçesine uygun ürün veya hizmete erişme olanağı artmıştır.
E-ticaretin yaygınlaşması ile ürün veya hizmetlerin farklı coğrafi bölgelerden tüm dünyaya yayılabilme imkânının oluşu, top- lumun değerlerinin, kültürünün, coğrafi bölgeye özgü kıymetlerin tüm dünya ile paylaşılabilmesine ve bu sayede kültürler arası etkileşime olanak sağlar.

S

E- ticaretin işletmeler açısından faydaları nelerdir?

• Günün her saati satış yapabilen açık bir mağazaya sahip olma imkânı verir.

• Fiziksel mağaza kira, fatura, iş gücü vb. gibi maliyetlere yol açarken sanal mağazada bu maliyetler minimuma indirilir.

• Fiziksel mağazalar bulunduğu konuma göre sınırlı bir kitleye ulaşabilirken sanal mağaza dünya çapında ulaşılabilirliğe sahiptir.

• Fiziksel mağazada sunulabilecek ürün sayı- sı mağazanın büyüklüğüne bağlı iken sanal ortamda sınırsız çeşitlilikte ürün sunulabilir.

• Ürünler hakkında detaylı ve teknik bilgiler verilebilirken, fiziksel mağazalarda bu pek mümkün olmamaktadır.

• Daha geniş bir kitleye ulaşarak markalaş- manın önünü açar.

• Basın duyuruları, ürün katalogları dağıtımı gibi çok zaman, emek ve para gerektiren işler otomatik olarak, çok hızlı ve hatasız yapılır ve kişiye özel pazarlamalar da müm- kün hâle gelir.

S

E- ticaretin müşteriler açısından faydaları nelerdir?

Alışveriş için özel bir vakit ayırmaya gerek kalmadan alışveriş yapabilme imkânı sunar.
Tüketiciler için işlem maliyetleri ve nakliye masrafları düşmektedir. Tüketiciler evlerin- den çıkmadan sorun yaşamadan ve zaman harcamadan sanal mağazalardan alışveriş yapabilmektedirler.
Tüketici aleyhine oluşan bilgi asimetrisi- ni kırar. Diğer bir ifade ile ürünlerin fiyat araştırmasını, ikame mallarla mukayesesini verimli bir şekilde yapabilme imkânı sunar.
Satıcıların ürün hakkındaki yorumlarından ziyade daha gerçekçi olan kullanıcı dene- yimlerine ve yorumlarına ulaşabilir.
Tüketicinin ulaşabileceği ürün çeşidi çok daha fazladır.

S

C2G ödemeleri nelerdir?

Tüketiciden Kamu Kuruluşuna (Consu- mer to Government (C2G): Tüketicilerin devlet kurumuna yapmış olduğu ödemeler bu kapsamda değerlendirilir. Trafik bandrolü, emlak vergisi gibi ödemeler örnek olarak gösterilebilir.

S

B2G ödemeleri nelerdir?

Firmadan Kamu Kuruluşuna (Busi- ness to Government (B2G): Bir devlet kuruluşu İnternet’i, bir işletmeden mal veya hizmet almak için kullandığında, işlem B2G e-ticaretine girer. Diyelim ki bir belediye web sitesini güncellemek için bir web tasarım firmasını işe aldı. Bu tür bir anlaşma bir B2G olarak kabul edilir.

S

G2C ödemeleri nelerdir?

Kamu kuruluşundan tüketiciye (Gover- ment to Consumer(G2C): Devletten halka, tü- keticiye İnternet üzerinden yapılan satışlara G2C sistemi denir. Devletin vatandaşlarına sağladığı ürün ve hizmeti kapsayan e-ticaret modelini ta- nımlamaktadır.

S

Domain alırken nelere dikkat etmek gerekir?

Alan adı (domain), bir web sitesinin internet üzerindeki ismi ve adresidir. Alan adı seçilirken mümkün olduğunca kısa ve akılda kalıcı bir isim tercih edilmelidir. Alan adı ayrıca sitede yer alan ürünleri tanımlayıcı veya marka vizyonunu yan- sıtan bir isim olmalıdır. Domain satışı yapan fir- malardan online olarak alınmak istenen domainin boşta olup olmadığı sorgulanabilir.

Alan adının tescilini takiben marka tescili de yaptırılabilir, bu sayede ilerleyen süreçte karşılaşıl- ması muhtemel “fikrî mülkiyet” hakkı sorunları da ortadan kaldırılmış olur.

S

Hosting kavramının temel özellikleri nelerdir?

Bir web sitesinde yayınlanmak istenen sayfa- ların, resimlerin veya dokümanların internet kul- lanıcıları tarafından erişilebileceği bir bilgisayarda tutulması işlemine hosting denir. Web sitesinin gü- venilir, erişilebilirliği yüksek ve hızlı bir sunucuda barındırılması gereklidir. Web sitesinin herhangi sebepten erişilemiyor oluşu günlük cironun azal- masını takiben prestij ve müşteri kayıplarına sebep olabilir. Google gibi arama motorları, aşağıda açık- lanan SEO kavramı gereği, daha hızlı siteleri daha yavaş sitelerden daha üst sıralarda göstermeyi tercih etmektedir.

S

Arama motoru optimizasyonu neden gereklidir?

Web sitesinin Google, Yandex ve benzeri arama motorlarında etkili bir şekilde yapılandırılabilmesi için arama motoru optimizasyonu gereklidir. Çe- şitli anahtar sözcüklerle arama motorlarında yapı- lan aramalar sonucu web sitesine gelen ziyaretçilere organik trafik denir. SEO yani arama motoru opti- mizasyonu ile ilgili web sitesinin değeri artırılır ve arama motorunda daha üst sıralara çıkması sağla- nır. Örneğin; ürün hakkında kapsamlı bilgi, ürüne ait farklı açılardan çekilmiş birden fazla görsel veya tanıtım videosu, ürünün ve dolayısıyla e-ticaret si- tesinin arama sonuçlarında daha üst sıralarda yer almasını sağlar.

S

E- ticarette ödeme seçenekleri nelerdir? Nasıl uygulanır?

Tasarımı ve ürün çeşitliliği müşteri kitlesine yeterince hitap eden bir e-ticaret sitesinin bile başarılı satış yapabilmesi için müşteri tercihlerine yanıt verebilen güvenli ödeme seçenekleri sunması gereklidir. Bu yöntemler havale, kapıda ödeme, kredi kartı ile ödeme seçeneği gibi
çeşitlenebilmektedir. Bazen müşterilerin banka hesaplarında yeterli bakiye
bulunmaması, kapıda ödeme esnasında çıkan ilave kargo ücretleri ve ben-
zeri negatif özelliklerden dolayı havale ve kapıda ödeme seçenekleri sıklıkla
tercih edilen ödeme yöntemleri değildir. Günümüzde daha çok kredi kar-
tı ile ödeme yöntemi kullanılır. E-ticaret sitesinin, kredi kartı ile ödeme
imkânı sunabilmesi için web sitesinde Sanal POS entegrasyonu olmalıdır.
Bu entegrasyon doğrudan bankalar ile iş birliği hâlinde olarak yapılabildiği
gibi bu hizmet PayTR, iPara gibi ödeme aracılık firmaları yardımı ile de
sağlanabilmektedir.

S

Sanal Pos organizasyonun yapılabilmesi nelere bağlıdır?

E-ticaret sitesinin, kredi kartı ile ödeme imkânı sunabilmesi için web sitesinde Sanal POS entegrasyonu olmalıdır. Bu entegrasyon doğrudan bankalar ile iş birliği hâlinde olarak yapılabildiği gibi bu hizmet PayTR, iPara gibi ödeme aracılık firmaları yardımı ile de sağlanabilmektedir.

S

SSL sertifikası nedir? Nerelerde kullanılır?

SSL sertifikası, kullanıcı ile sunucu arasında yapılan tüm bağlantıların şifrelenerek gerçekleştirilmesini, bu sayede müşterilerin kredi kartı bilgileri gibi özel bilgilerinin güvence altına alınmasını sağlar. SSL hizmeti sadece bununla kalmaz, basit iletişim formlarının bile içeriğinin sunucuya şifrelenerek aktarılmasını sağlar. SSL serti- fikasının kurulu olduğu sitelerde, tarayıcı sitenin “güvenli” olduğunu beyan eder. Aksi hâlde tarayıcı web sitesi- nin “güvensiz” olduğunu söyler ki müşteriler bu web sitesinden alışveriş yapmaktan hiç şüphesiz kaçınacaktır. SSL sertifikası ayrıca SEO açısından da son derece önemlidir. Arama motorları günümüzde SSL sertifika- sını bir sıralama faktörü olarak kullanmaya başlamıştır. Kısacası SSL tarafından güvenliği sağlanan e-ticaret sitesi aynı zamanda arama motorunda daha üst sıralarda yer alma hakkı kazanmış olur.

S

E- ticaret sitelerinin satışa göre sınıflandırılması nasıl yapılır?

E-ticaret sitelerini sattıkları ürünlere veya işlem yapan taraflara göre sınıflandırabiliriz. Satışa konu ürüne göre:

Mal
Hizmet
Dijital içerik

S

E- ticaret siteleri işlem yapan taraflara göre nasıl sınıflandırılır?

İşlem yapan taraflara göre;

Firmadan tüketiciye (Business to Consumer (B2C))
Firmadan Firmaya (Business to Business (B2B))
Tüketiciden Firmaya(Consumer to Business (C2B))
Tüketiciden Tüketiciye(Consumer to Consumer (C2C))
Kamu Kuruluşundan Firmaya(Government to Business (G2B))
Firmadan Kamu Kuruluşuna (Business to Government (B2G))
Tüketiciden Kamu Kuruluşuna (Consumer to Government (C2G))
Kamu kuruluşundan tüketiciye (Goverment to Consumer(G2C)

S

C2B şirketlerin özellikler nelerdir?

Tüketiciden Firmaya(Consumer to Bu- siness (C2B): C2B, tüketicilerin şirketlere ürün ve hizmet sundukları ve şirketlerin onlara ödeme yaptığı bir iş modelidir. Bu iş modeli, şirketlerin tüketicilere mal ve hizmet sundukları geleneksel iş modelinin tam bir tersine çevrilmesidir. Ticaret mo- delleri C2B olarak kabul edilebilecek sadece birkaç şirket vardır. Google Adsense gibi Online Reklam- cılık siteleri, Commission Junction gibi platformlar C2B’nin en iyi örnekleridir. Bireyler, reklam afişleri- ni, metin reklamlarını veya diğer promosyon öğeleri- ni kişisel web sitelerinde görüntülenmesini sağlarlar.

S

Fiziksel ürün satılan sitelerin özellikleri nelerdir?

Fiziksel ürün satılan: Bunlar çevrim içi perakende satış yapan sitelerdir. Müşteri sepetine almak istediği ürünü ekler ve ödeme yapar. Öde- menin ardından sipariş tüketiciye gönderilebilir veya fiziksel mağazaya uğrayarak ürünü alabilir. E-ticaret sitelerinin en büyük kısmını bu katego- ridekiler oluşturmaktadır. Örnek vermek gerekirse:

https://www.migros.com.tr

https://www.beymen.com/

Medya Girişimciliği ve E-ticaret