MEDYA EKONOMİSİ VE İŞLETMECİLİĞİ - Deneme Sınavı - 4

Büyüklüklerine göre işletmelere bakıldığında ise, şu durum karşımıza çıkmaktadır. Öncelikle belirtilmeli ki, bu tür niteleme yapılırken, işletmenin üretim kapasitesi ve/veya çalışanların sayısı baz alınmaktadır. Bu anlamda, büyüklüklerine göre işletmeler 5 grupta toplanmaktadır. Bunlar, yarım işletmeler, küçük işletmeler, orta büyüklükte işletmeler, büyük işletmeler ve dev işletmelerdir. Yarım işletmede bir tek işgören çalışmaktadır. Küçük işletmede 1 ile 6 arası insan çalışmaktadır. Orta büyüklükte işletmelerde de, 6 ile 50 arası insan görev yapmaktadır.

Anonim şirket, Türk Ticaret Kanunu’nun 269. maddesinde şöyle tanımlanmaktadır: “Anonim  şirket, bir unvana sahip esas sermayesi muayyen ve paylara bölünmüş olan ve borçlarından dolayı yalnız mamelekiyle mes’ul bulunan şirkettir.”

Osmanlı İmparatorluğu döneminde, ilk gazetecilik, basımcılıkta olduğu gibi azınlıklar tarafından yapılmıştır. İlk gazete Takvim-i Vekâyi 1831 yılında çıkarılmıştır. Bu gazete resmi gazetenin başlangıcı olarak kabul edilmektedir.

Türkiye’de ilk radyo yayıncılığı ise, 1927 yılında başlatılmıştır.

Basın işletmesinde üretilen malın rakiplerinkinden kaliteli olması gerekecektir. Örneğin, daha kaliteli baskı, daha kaliteli kâğıda baskı gibi. Ayrıca, düşük maliyetli ama kaliteli ürün ortaya konmalıdır.

Satış Müdürlüğü, Gazete ya da derginin makine ağzından alınmasından tüketicinin eline geçene kadarki süreçten sorumludur.

Finans müdürü, işletmenin finansal tüm konularından sorumludur. Finans müdürü, tüm bölümlerle finansal konularda iletişim içerisindedir. İşletme zaman zaman finansal açıdan zor durumda kalabilir. Finans müdürünün, bu tür sorunları zamanında fark ederek anlaması ve gerekli önlemleri alması zorunludur. Finans müdürünün başarısı, planlama, bütçenin       oluşturulması ve gelir toplanması sırasında, maliyet kontrolünde önemli bir rol oynamaktadır. Finans müdürü, işletmenin kâr etmesinde işlevsel olmalıdır. Dikkatli planlama ve stratejik maliyet kontrolü yapmalıdır.

Bir haberin üretilmesinden, okuyucuya ulaşmasına kadar olan sürecin başında patron değil, otoriteler bulunmaktadır. Dolayısıyla, patronların yapamayacağı kontrolü otoriteler yapabilirler. Onlar, patronlara da baskı uygulayabilir. Örneğin, yasal düzenleme yapabilir. Reklamları çekebilir. Bu nedenle, haber üretim sürecinde otoritelerin etkisini görmezden gelmek doğru olmayacaktır.

üretim faktörü

izleyen, dinleyen, okuyan ve reklam yapanlar

Mikro iktisat

siyaset

Kültür emperyalizmi

Medya gelirleri ile bu gelirlerin GDP içerisindeki yüzde payı

talep

üretim

Marjinal Ürün (MP) hesaplanırken Toplam Ürün (TP) işçi sayısına oranlanırken; Ortalama Ürün (AP)’yi hesaplamak için TP’deki değişim, işçi sayısındaki artışa, eşdeyişle 1’e oranlanır

Yatay birleşme

Satış Müdürlüğü: Gazete ya da derginin makine ağzından alınmasından tüketicinin eline geçene kadarki süreçten sorumludur. Bir gazete, şu şekilde dağıtılmaktadır: Matbaadan alınmakta, şehirlere gönderilmekte, buradaki baş bayilere verilmekte, baş bayiler tali bayilere satış için vermektedir.

Şevket Evliyagil (1977), basın işletmelerinde örgütlenmeyi beş başlıkta toplamaktadır. Bunlardan birincisi, işleve göre örgütlenmedir. Bu örgütlenmeye göre, aynı işi yapan kimseler bir çerçevede toplanmaktadır. İkincisi, yere göre örgütlenmedir. Basın işletmeleri, farklı şehirlerde örgütlenebilmektedir. Örneğin Ankara, Adana, Erzurum gibi şehirlerde örgütleri bulunabilmektedir. Bunun bazı avantajları da yok değildir. Örneğin, ulaşım olanakları böylece kısaltılmaktadır. Erzurum’da basılan gazeteler, o yörelere dağıtılmaktadır. Yöresel haberler ve reklamlar verilebilmektedir. Yeni okuyucu olanakları artmaktadır. Üçüncüsü, konuya göre örgütlenmedir. Günümüzde medya alanında tekelleşme eğilimi yaşanmaktadır. Bir gazete, bir televizyonla çapraz tekelleşme içerisine girmektedir. Dikey ve yatay tekelleşme örnekleri de bulunmaktadır. Bunların örgütlenmesi, tek bir çatı altında olabilmektedir. Dördüncüsü, araçlara göre örgütlenmedir. Bu örgütlenme basım işletmelerinde daha yoğun olarak görülmektedir. Matbaa içerisindeki farklı araçlar, farklı yönetimler altında örgütlenebilmektedir. Sonuncusu ise, zamana göre örgütlenmedir. Medya kurumlarında, farklı zamanlarda farklı kişiler çalışabilmektedir. Örneğin, muhabirler, gündüz ve gece muhabirleri olarak ayrılmaktadır.