MEDENİ USUL HUKUKU

yargılama faaliyetleri

mahkemelerin bağımsızlığı konusu

hakimin tarafsızlığı

hakimin tarafsızlığı

Hâkimin davalı B’nin dayısının kızı olması, davalı ile hâkim arasında dördüncü derece yansoy hısımlığı olduğu anlamına gelir.

hakimlerin tarafsızlığı konusu

yargılama faaliyetleri

Meslekten hâkimler hâkimlik mesleği dışında başka bir işle uğraşmayan aslen ve sadece hâkimlik görevi yapan hukukçulardır. Bazı ülke sistemlerinde halen var olan ve bir dönem Türkiye’de de uygulanmış olan bir diğer sisteme göre ise, bazı mahkemelerde hâkimlik mesleğinden olmayan kişiler de hâkimlik yapabilmektedirler. Örneğin, geçmişte Türk Hukukunda iş mahkemelerinde meslekten hâkim yanında, işçi ve işveren örgütlerinin temsilcileri hâkim olarak görev yapmışlardır. Ancak bu sistem yürürlükten kaldırılmıştır.

Türk milleti adına yargı yetkisini kullanmak üzere kurulan mahkemeler, personel itibariyle üç unsurdan oluşan bir bütündür. Bunlar arasında yargı yetkisini fiilen kullanan hâkimdir. Zabıt kâtibi ile yazı işlerinde görev yapan diğer kişilerin işlevleri doğrudan yargı yetkisinin kullanılması niteliğinde olmayıp, yargısal faaliyetin bir düzen içinde yürütülmesini sağlamak üzere, hâkime destek olmaya yöneliktir.

Yazı işleri personeli arasında yer alıp adlî yargı adalet komisyonlarınca belli bir mahkemede zabıt kâtibi olarak görevlendirilen kişiler, görevlendirildikleri mahkemede hâkimin emri ve gözetimi altında çalışırlar. Bu kişilerin en önemli görevi, mahkemede ve mahkeme dışında hâkim huzuruyla yapılacak bütün işlemlerde hazır bulunmak; tahkikat ve yargılama işlemlerinin icrasıyla iki tarafın ve diğer ilgililerin sözlü açıklamalarını hâkimin dikte ettirmesiyle tutanağa geçirmek ile yargılamadan evvel ve gerektiği hâllerde dava dosyasını incelemek için hâkime vermek ve zamanında eksiksiz olarak almaktır. Zabıt kâtibi için, bunlar dışında da, kanunlarla verilmiş pek çok görev vardır.

Mesleğe kabul, tayin, terfi, denetim, disiplin ve meslekten ç›karma işlleri bağımsız bir organ olan Hâkimler ve Savc›lar Kurulu tarafından yerine getirilir (AY m. 159, VIII).

Kanunla düzenlenir.

Ret talebinin davayı uzatmak amacıyla yapıldığının açıkça anlaşılması durumunda red talebi geri çevrilir.

Davanın tarafları ve mahkeme usuli ilişkinin süjeleridir.

Davanın taraflarından birisinin hâkimin nişanlısı olması yasaklılık sebebidir.

Hâkimler ve Savcılar Kurulu karar verir.

Hâkimlerin bağımsızlığı

Hukuk Muhakemeleri Kanunu'na göre Hâkimin yasaklılığı böyle bir müessesedir.

kanuna ve hukuka uygun olarak vicdani kanaate göre

Anayasaya, kanuna ve hukuka uygun olarak, vicdani kanaatlerine göre