MEDENİ USUL HUKUKU - Deneme Sınavı - 14

Davacının iddialarının ve talep sonucunun dayanağı olan ve talep sonucunu haklı gösteren vakıalara dava sebebi denir

Davacı veya davalı tarafın, iddia ve savunmalarını dayandırdıkları vakıaları, ispata elverişli şekilde zamanı, yeri ve içeriği bakımından belirgin hale getirmelerine somutlaştırma yükü denir

Hukuk Muhakemeleri Kanununun 27. maddesine göre, davanın tarafları ve diğer ilgililer, kendi haklarıyla bağlantılı olarak sahip oldukları hakka hukuki dinlenilme hakkı denir

gerekçeye ait herhangi bir açıklama yapılmadan, tarafların taleplerinden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında, açıkça, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterildiği karar kısmına hüküm sonucu denir

Davalının temerrüde düşmesi için ihtara gerek bulunan hallerde, daha önce bu ihtar yapılmadığı için temerrüt gerçekleşmemişse, dava açılması ve dava dilekçesinin tebliği ile davalı temerrüde düşer. Zira, dava dilekçesinin tebliği bir tür ihtardır.

Mahkeme tarafından asıl hukukî korunma talebi (dava) hakkında kesin hüküm verilinceye kadar devam eden, tarafların durumlarında ya da dava konusu hak veya şeyde meydana gelebilecek zararları önleme amacına hizmet eden, geçici nitelikte bir hukukî korumaya ihtiyati tedbir denir

Para alacaklarının tahsiline yönelik mevcut veya olası bir takibin veya davanın sonucunun güvence altına alınması için, mahkeme kararıyla borçlunun malvarlığı değerlerine el konulmasını sağlayan geçici nitelikte bir hukukî korumaya ihtiyati haciz denir

“İptal davası tahkim yerinde bulunan bölge adliye mahkemesinde açılmalıdır.
Bölge adliye mahkemesi hakem kararlarına karşı açılan iptal davalarını öncelikle
ve ivedilikle görür.”

Roma hukukundan itibaren yapılan “özel hukuk-kamu hukuku” ayrımında, özel hukuk alanına dahil maddi hukuk normlarının öngördükleri haklara riayetle yükümlü olanların bunu kendiliklerinden yerine getirmemeleri halinde, güç kullanma tekelini elinde bulunduran devletin buna müdahale etmeye karar vermek üzere kurduğu kurumların (yargı örgütü-mahkemeler), müeyyideye karar verme sürecini düzenleyen kurallar bütününe medenî usûl hukuku adı verilmektedir. Görüldüğü gibi görevin yüklendiği kurum yargı örgütü olup, yargı örgütü mahkemelerden oluşur.

Uyuşmazlık Mahkemesi, Anayasaya göre yüksek mahkemedir.

Yargıtay, adli yargıya ilişkin yargı örgütlenmemizde en üst mahkeme konumundadır.

Hâkimlerin coğrafi teminatları yoktur. 1961 Anayasası ile getirilen bu teminat, Ülke şartları ve sosyal gerçekliğinden kaynaklanan sebeplerle, daha sonra kaldırılmıştır.

Hâkimler (ve savcılar), bir mahkemenin veya kadronun kaldırılması sebebiyle de olsa, aylık, ödenek ve diğer özlük haklarından yoksun bırakılamazlar. (AY m. 139, I).

Kayın hısımlığı, evlenme akdi ile doğan hısımlık türüdür. Eşlerden biri ile diğer eşin kan hısımları, aynı tür ve dereceden kayın hısımları olurlar. Buna karşılık kan hısımlığı ise, kan bağına dayanan hısımlıktır. Tüm bu açıklamalar sonunda "Kayınpeder"in kayın hısmı olduğu açıktır. Anne ve baba; torun ve kardeş kan hısmıdır.

Ret sebepleri hakkında yemin teklif olunamaz (HMK m. 38, VII). Ret talebinin kabulü halinde, davaya bir başka hâkim tarafından bakılacaktır. Ret sebeplerinin varlığının ispatı için aranan ispat ölçüsü ise tam ispat değil yaklaşık ispattır. Ret sebebinin mevcudiyetinin tam olarak ispatlanması gerekmez. Ret sebebinin muhtemel görülmesi (yaklaşık ispat) halinde merci ret talebini kabul eder.

yargılama faaliyetinin niteliği ve sujeleri konusu

Türk milleti adına yargı yetkisini kullanmak üzere kurulan mahkemeler, personel itibariyle üç unsurdan oluşan bir bütündür. Bunlar arasında yargı yetkisini fiilen kullanan hâkimdir. Zabıt kâtibi ile yazı işlerinde görev yapan diğer kişilerin işlevleri doğrudan yargı yetkisinin kullanılması niteliğinde olmayıp, yargısal faaliyetin bir düzen içinde yürütülmesini sağlamak üzere, hâkime destek olmaya yöneliktir.