MEDENİ HUKUK II

Her ne kadar sözleşme takas sözleşmesi olarak gözüküyor gibi olsa da burada hukuki tanım yapıldığında trampa sözleşmesinin varlığından söz edebiliriz.

Vedia sözleşmeleri kullanım borcu değil saklama-himaye borcu doğuran sözleşme tiplerindendir.

Kefalet sözleşmeleri iş görme borcu doğurmaz. Kefalet sözleşmeleri güvence borcu doğuran sözleşmelerdendir.

Bağışlama sözleşmelerinde bağışlayan taraf bağışlayacağı malın mülkiyetini lehine bağışlama yapılan kişinin mülkiyetine devir borcu altındadır.

Taşınmaz satışlarında sözleşmeye aykırılık durumunun yaptırımı yokluk değil kesin hükümsüzlük (butlan) olacaktır.

Burada satılan malın zilyetliği alıcıda olmasına rağmen hukuksal düzlemde malın maliki halen satıcı olduğundan dolayı bu satış türü mülkiyeti muhafaza kaydıyla satıştır.

C seçeneği dışındaki seçeneklerin hepsi yanlış bilgi içermektedir. Kitabın 176. sayfasında belirtilmektedir.

B seçeneğindeki yükümlülük satıcının asli yükümlülüğüdür. Diğer seçeneklerdekiler ise yan borçlardır.

Zamanaşımı süresi 2 yıl olarak öngörülmüştür.

Hasarın alıcıya geçtiği an alıcıya zilyetliğin geçtiği an olarak kabul edilmektedir.

Mülkiyeti devir borcu doğuran sözleşmeler grubunda yer alan bir başka sözleşmede mal
değişimi (trampa) sözleşmesidir. Trampa sözleşmesi bir malın başka bir mal ile
değişimini (mübadelesini) konu alır.

Diğer kimi sözleşmeler için ise, saklama borcu doğuran sözleşmeler denmektedir. Bu sözleşmeler, esas itibariyle bir taşınır malın belirli bir güvenilir yerde saklanmasını ve korunmasını borçlandırırlar. Bunlar saklama (vedia), ardiye, konaklama yeri, garaj, otopark ve benzeri yerleri işletenlere bırakma (otelciye ve hancıya tevdi) sözleşmeleridir. Bir taşınmazın saklanması ve korunmasını amaçlayan sözleşenler, bu amaca ancak, böyle bir
amacın izlenmesine de izin veren vekâlet sözleşmesiyle ulaşabilirler.

İş görme borcu doğuran sözleşmeler ise, emek harcayarak ifa edilecek borçların üstlenildiği sözleşmesel bağlar yaratmaktadırlar. Örneğin hizmet, hizmetin özel türleri olarak pazarlamacılık ve evde hizmet, eser, yayım, vekalet, vekâletin özel türleri olan simsarlık
(tellallık), komisyon gibi sözleşmeler böyledir. Bunlardan vekaletin kendisi ivazsız ya da ivazlı kurulabilir iken, bunun özel türleri simsarlık ve komisyon dahil diğerleri ivazlılık nitelikleri göstermektedirler.

Bir mal ya da hakkın kökünü devretmeyen, sadece onu alacaklının kullanmasına terk etme borcu yükleyen sözleşmelere kullandırma borcu doğuran sözleşmeler denilmektedir. Bunlar,
kira, kullanım ödüncü (ariyet), tüketim ödüncü (karz) ve finansal kiralamadır.

Kimi zaman sözleşenler, zaten mevcut ya da gelecekte doğması muhtemel
bir borcu güvence altına almayı amaçlarlar. Alacaklı için de, alacağının ifa
edileceğine dair güven yaratmaya yönelen bu gibi durumlarda güvence
borcu doğuran sözleşmelerden söz edilir. Bunlar, kefalet, ceza koşulu (cezaî
şart), üçüncü kişinin edimini üstlenme, rehin gibi sözleşmelerdir.

Kimi sözleşmeler, bir malın mülkiyetini ya da bir hakkı devir (temlik) borcu doğurmaktadırlar. Bunlar mülkiyeti devir borcu doğuran sözleşmeler olarak anılmaktadır. Aslında bu tür sözleşmelerin sayısı kabarıktır. Örneğin satış, mal değişim (trampa), bağışlama, eser
ve ölünceye kadar bakma sözleşmeleri gibi.

Satış sözleşmesinin temel özellikleri, rızaî (tarafların iradelerinin uyuşması yeterli), illî (sebebe bağlı), anî edimli, ivazlı ve borçlandırıcı bir sözleşme olmasıdır.

Hukuka veya ahlâka aykırı yollarla ihalenin gerçekleşmesi sağlanmışsa
(ihaleye fesat karıştırılmışsa), her ilgili, iptal sebebini öğrendiği günden
itibaren on gün içinde ve her durumda ihale tarihini izleyen bir yıl içinde
mahkemeden ihalenin iptalini isteyebilir.

Ayıptan sorumluluktan doğan haklar için, adi satışta yeni TBK
231’e göre iki (2) yıllık zamanaşımı süresi öngörülmüştür.

Bağışlananda ise, ayırt etme gücünün varlığı yeterlidir. Bununla birlikte,
yasal temsilci sınırlı ehliyetsizlerin bağışlamayı kabul etmesini yasaklayabilir, bağışlama tamamlanmış olsa bile, alınanın geri verilmesini emredebilir
(TBK 287/cüm. 2).