MEDENİ HUKUK II

Paylı mülkiyette paylılığın devamı anlaşması en fazla on yıllık süreli olabilir ve taşınmazlara ilişkin böyle bir anlaşma ancak resmi şekilde akdedilmişse geçerlidir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Eklenti (teferruat), madden ve hukuken bağımsız olmakla birlikte, asıl şeyin malikinin arzusuna ya da yerel âdetlere göre o şeyin işletilmesi, korunması ya da ondan yararlanılması için ona sürekli olarak özgülenen ve kullanılmasında birleştirme, takma veya başka bir biçimde asıl şeye bağlı kılınan taşınır eşyadır (MK 686). Doğru cevap B seçeneğidir.

Taşınırlarda emin sıfatıyla zilyetten iyiniyetle aynî hak kazanma (MK 763/II, 988), işleme (MK 775), karışma ve birleşme (MK 776) ile kazandırıcı zamanaşımı (MK 777); taşınmazlarda olağan (MK 712) ve olağanüstü kazandırıcı zamanaşımı (MK 713) ile yolsuz tapu siciline güvenen iyiniyetli üçüncü kişinin aynî hak kazanımı (MK 1023) halleri aslen kazanmaya örnek teşkil eder. Miras yoluyla kazanma ise aynî hakların halefiyet yoluyla kazanılmasına örnek olup devren kazanma halidir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Tesisen kazanma, aynî hakkın kökü sahibinde kalırken onun üzerinde farklı türden bir aynî hak kurulması hali için kullanılan hukuksal bir deyiştir. Bu anlamda, malikin mülkiyet hakkını devretmeksizin muhatabına mülkiyet konusu eşyada bir sınırlı aynî hak tanıması halinde, anılan sınırlı aynî hak tesisen kazanılmış olur. Doğru cevap C seçeneğidir.

İntifa hakkı, konusu olan eşyada yararlanma yetkisi ile donatan kişiye bağlı bir irtifak hakkıdır. Taşınır ve taşınmaz eşyaların her ikisinde de kurulabilmektedir. İntifa hakkı, mülkiyetten sonra en geniş yetkiler veren sınırlı aynî haktır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Birden fazla rehinli alacaklı varsa, rehinli malın satış gelirinden bunlara hangi ölçüye göre ödeme yapılacağı rehnin taşınır veya taşınmaz rehni olmasına göre çözülür. Alacaklılar arasındaki sıra sorunu, taşınır rehninde, tarih itibariyle öncelik (kıdeme itibar) ilkesi, yani önce kurulmuş rehnin önceki sırada yer alacağı kuralı benimsenerek çözülmüş bulunmaktadır. Taşınmaz rehninde sıra sorununun çözümü ise, sabit dereceler sistemi adıyla bilinen bir uygulamaya dayanmaktadır. Bu sistemde, kabaca, taşınmazın değeri kısımlara bölünmekte ve kısımlar arasında bir sıra düzeni oluşturulmaktadır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Rehinli malı kendine mal etme (lex commissoria) yasağı ile, rehnin paraya çevrilmesi yetkisinin, rehin hakkı sahibine, rehinli malı bizzat satma ya da kendi mülkiyetine geçirme yetkisi vermediği anlatılmak istenir. Buna göre borç henüz muaccel hale gelmeden önce, rehin konusu taşınırın mülkiyetinin rehinli alacaklıya geçeceği hakkında yapılan anlaşmalar bu ilke uyarınca geçersiz kabul edilir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Kendisinin adı yolsuz olarak aynî hak sahibi sıfatıyla tescil edilmiş iyiniyetli üçüncü kişi davasız ve kesintisiz sürecek 10 yıllık olağan zamanaşımı yoluyla aynî hak kazanabilir (MK 712). Doğru cevap D seçeneğidir.

Taşınmazın mülkiyetini veya diğer bir aynî hakkı tapu sicilinden sildirme işlemine terkin adı verilir. Doğru cevap E seçeneğidir.

İntifa hakkı süreli ise, süre sonunda; süre belirlenmemişse, gerçek kişilerde intifa hakkı sahibinin ölümüyle, tüzel kişilerde kişiliğin ortadan kalkmasıyla sona erer. Hak sahibi tüzel kişi ise, intifa hakkı en fazla yüz yıl için kurulabilmektedir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Mülkiyetin Aynî Hakların Genel Olarak Sınıflandırılması İçerisinde Yeri

Bir bütünü tamamlayan ve bütünün diğer parçalarından bağımsız olarak aynî haklara konu edilemeyen eşya parçalarına bütünleyici parça (mütemmim cüz) denir.

Bağımsızlıkları korunarak bir araya getirilmiş olup, işlevsel olarak bir eşyanın diğerinin ekonomik amaçlarına hizmet etmesine dayanan eşya birliği ise, asıl eşya eklenti ilişkisi olarak ifade edilmektedir.

Küllî halefiyet, bir malvarlığının hak ve borçlarıyla (aktif ve pasifleriyle) tüm olarak bir kişiden diğerine geçişini ifade etmektedir.

Bir hakkın, önceki sahibinin iradesine dayanılarak kazanılmasına devren kazanma denmektedir. Devren kazanma, bir iradeye dayanması açısından hakkın hukuksal işlemle, çoğunlukla bir sözleşme ile kazanılmasını ifade etmektedir.

Taşınmaz mülkiyetinin aslen kazanılması, cebri icra, mahkeme kararı, işgal (MK 707), olağan (MK 712) ve olağanüstü kazandırıcı zamanaşımı (MK 713) ile yolsuz tapu siciline güvenen iyiniyetli üçüncü kişinin aynî hak kazanımı (MK 1023) hallerinde söz konusudur.

Taşınmazlarda aynî hakların devri ya da tesisine aracılık etme ve bunları açıklama işlevi gören tapu sicilinin gereklerine de uyan (1) geçerli bir hukuksal sebep, (2) tescil talebi ve (3) tescil olmak üzere üç halkalı zincirdir.

İçeriği sınırlandırılmamış intifa hakkının bulunduğu mülkiyete, çıplak mülkiyet adı verilmektedir.

Taşınmaz rehninin üç türü bulunmaktadır: İpotek, ipotekli borç senedi ve irat senedi.

Tapu kaydından malikinin kim olduğu anlaşılamayan veya hakkında yirmi yıl önce gaiplik kararı verilmiş kimse adına kayıtlı veya tapu kaydı bulunamayan bir taşınmazın mülkiyeti malik sıfatıyla zilyedi olan kişi tarafından davasız ve kesintisiz geçecek 20 yıllık olağanüstü zamanaşımı yoluyla kazanılabilir.