MEDENİ HUKUK II

Bir ayni hakkın içerebileceği tüm yetkileri içeren tam ayni hak, mülkiyet hakkıdır (I). Aynî haklar, yalnız cismanî şeylerle ilgili mutlak haklardır. Bununla birlikte, yasada, cismanî nitelikte olmayan tabii kuvvetlerde, alacaklarda ve diğer haklar üzerinde aynî hak kurulabileceği öngörülmüştür (II). Ticarî işletme üzerinde de bir bütün olarak rehin (ticarî işletme rehni) kurulabilmektedir (III). Doğru cevap D'dir.

Koruyucu yetkiler, fiilî koruma yetkileri ile hukuksal koruma yetkileri olarak ikili bir sınıflandırmaya tâbi tutulabilir. Hukuksal koruma yetkileri, aynî hakka dayanarak ileri sürülebilen aynî taleplerle "istihkak davası" ve "elatmanın önlenmesi" davası açma olanaklarını ifade etmektedir. Doğru cevap E'dir.

Hukuksal eşya her şeyden önce belirli olmalıdır. Hukuksal açıdan belirlilik aynî hakkın konusu olmaya elverişli sınırlara sahip olmakla mümkün olur. Taşınırlar da bu sınır kendiliğinden mevcuttur. Taşınmazların ise insan eliyle yapay olarak kadastro denilen yolla sınırlanması gerekmektedir. İstisnaen, bu özelliği olmamakla birlikte malvarlığı da eşya gibi intifa hakkına konu olabilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Basit (yalın) eşya, bağımsız bir varlığı olan, diğer bir şeyle bağlantısı olmayan, başka bir eşyanın eklenmesine gerek olmaksızın tek başına varlığı ve doğası gereği bir bütünlüğü olan eşyadır. At, mermer heykel, bardak gibi. Bileşik (mürekkep, birleşik) eşya, birden çok eşyanın birbirinden ayrılamayacak bir biçimde bir araya getirilmesiyle oluşan, hukuken ve ekonomik yönden bileşenlerinden (parçalarından) ayrı bir varlık haline gelmiş olan eşyadır. Örneğin, araba, ev, gemi, gözlük gibi. Doğru cevap D'dir.

Eklenti (teferruat), madden ve hukuken bağımsız olmakla birlikte, birleştirme, takma veya başka bir biçimde asıl şeye bağlanarak asıl şeyin işletilmesi, korunması ya da ondan yararlanılması için ona sürekli olarak özgülenen taşınır eşyadır (MK 686). Dolabın anahtarı, atın eyeri gibi. Doğru cevap C'dir.

Aslî zilyetlik, eşya üzerinde malik sıfatıyla zilyet olarak hareket edilmesidir. Fer’î zilyetlik ise, eşyada mülkiyetten başka bir aynî (irtifak, taşınmaz yükü veya rehin) ya da kişisel (kira, ödünç, saklama gibi) hakka dayanan zilyetliktir. Doğru cevap B'dir.

Ayni haklar mutlak niteliktedir. Bu nedenle doğru şık “e”dir.

Mülkiyet hakkı bir aynî hakkın içerebileceği tüm yetkileri içerir. Bu nedenle doğru şık “a”dır.

Kişinin kendi evinde yaşaması, aynî hak sahibi olarak kullanma yetkisini kullandığını gösterir.

Bir meyve bahçesi sahibinin, meyveleri toplayarak satması yararlanma yetkisinin sonucudur.

Kişinin sahip olduğu saati çöpe atması tasarruf yetkisinin sonucudur.

Devredilememe hukuksal anlamda eşya kavramının ögelerinden biri değildir.

Ev kamunun ortak kullanımına ayrılmış bir yer olmadığı için kamu hukuku hükümlerine tabi bir mal değildir.

Tarla bir taşınmaz eşyadır.

At bir basit eşyadır.

Şeyin asli ve dolaylı zilyetliğini devreden kimsenin, o şeyin fer’i ve dolaysız zilyetliğini özel bir sebeple elinde tutmaya devam etmesi halinde zilyetliğin “hükmen teslim”inden söz edilir. Şeyi satma, fakat kira sözleşmesi ile elinde tutma hali buna örnek olarak gösterilebilir. Doğru cevap B'dir.

Dolap anahtarı bağımsızlıkları korunarak bir araya getirilmiş olup, işlevsel olarak bir eşyanın diğerinin ekonomik amaçlarına hizmet etmesine daya­nan eşya birliğine örnek oluşturur.

Zilyetliğin havalesi: Aralarındaki sözleşmeye dayanarak dolaylı zilyedin, zilyetliğini dolaysız zilyetten başka üçüncü bir kişiye devretmesidir. Havale yoluyla devrin dolaysız zilyet için de geçerli olabilmesi, bunun kendisine bildirilmesine (ihbar edilmesine) bağlıdır. Doğru cevap A'dır.

Tapu sicili sistemi, her taşınmaza bir sayfa açılarak, o taşınmaza ilişkin künye bilgilerinin ve hak durumunun o sayfada görünüm kazanmasıyla sağlıklı işletilebilir. İşte her taşınmaz için kütükte bir sayfa açılmasına aynî kayıt ilkesi denilmektedir. Doru cevap B'dir.

Kişisel hakların şerhi, süreye bağlıdır. Örneğin önalım, alım ve geri alım haklarının en çok on yıllık süreyle şerh edilebileceği düzenlenmiştir. Doğru cevap D'dir.