MEDENİ HUKUK II - Deneme Sınavı - 29

Satış bir malın para ile mübadele edilmesi olduğu halde, mal değişimi (trampa) sözleşmesinin esası, bir malın başka bir mal ile değişimidir (mübadelesidir) (TBK 282-284). Tam iki tarafa borç yükleyen sözleşmelerdendir.

Kira sözleşmesi herhangi bir şekline tabi değildir.

Kiralayanın ağır kusurlu olması şart değildir.

Kira bedeli yabancı para olarak kararlaştırılmışsa, beş yıl geçmedikçe değiştirilemez.

Ödünç alan, teslimi isteme hakkını ödünç verenin
temerrüde düştüğü tarihten itibaren altı (6) ay içerisinde kullanmalıdır.

tüketim ödüncü sözleşmesi yasal olarak eksik iki tarafa borç yükleyen sözleşme niteliğindedir.

Bileşik faiz yasağına aykırı davranılmasına yol açan hukuki sonuç kesin hükümsüzlüktür.

İşverini gözetme işçinin borçlarından biri değildir.

Teslim anından itibaren yarar ve hasar iş sahibine geçer

Hizmet sözleşmesi işgörme borcu doğuran sözleşmelerden biridir.

İşçinin ölümü halinde hizmet sözleşmesi sona erer.

Kira sözleşmesi, kiralayanın kira konusunu kullanmaya veya kullanmayla birlikte yararlanmaya elverişli halde teslimi ve kira süresince bu halde tutmayı borçlanması karşılığında kiracının bir miktar bedeli ödemeyi ve süre sona erince kira konusunu geri vermeyi borçlandığı bir sözleşmedir (TBK299; krş. eBK 248).

Kiralananın teslimden sonra ayıplı hale gelmiş olması halinde kiracı, ayıbın giderilmesini veya kira parasından ayıpla orantılı indirim isteme haklarını seçimlik olarak kullanabilir; ayıp önemli ise, kiracının, bu haklarının yanında üçüncü seçenek olarak sözleşmeyi fesih hakkı da vardır.

Sözleşmede yeni dönem kira parası artışını öngören bir hüküm var, fakat bunun oran veya tutarı belirsiz ya da bu konuda anlaşma sağlanamamış olduğu için yargıçtan belirleme istenmişse, yeni dönem içerisinde açılacak dava sonucunda verilen karar bu yeni dönemin başlangıcından itibaren geçerli olur.

Kullanım ödüncü, karşılıksız (ivazsız) bir sözleşmedir. Sözleşmenin ivazlı olması halinde olsa olsa kira sözleşmesi öğesi bulunan bir karma sözleşme kurulmuş olur.

Sözleşmede anapara faizi kararlaştırılmış, fakat faizi hesaplamak için bilinmesi gereken oran belirlenmemişse, “...kural olarak ödünç alma zamanında ve yerinde o tür ödünçlerde geçerli olan faiz oranı uygulanır.”

Taşınmaz satım sözleşmesi şekle tabi iken diğer sözleşmelerde zorunlu şekil şartı yoktur.

İşverenin temel borcu ücret ödeme borcudur (TBK 401 vd.). Bu, işçiyi ekonomik açıdan işverene bağımlı duruma sokan öğedir. Bunun yanında, işveren, iş verme, işin gerektirdiği araç ve gereçleri sağlama borçları da bulunmaktadır.

Maddî varlığı olsun ya da olmasın insan emeğinin, bir bütün görüntüsü veren ve ekonomik değer ifade eden her ürününe eser denilmektedir. Bir şeyin eser sayılabilmesi için maddî varlığı bulunması şart değildir.

Yaklaşık ücrette ise, taraflar sözleşme yapılırken, eser karşılığı ödenecek olan ücreti belirlemişlerdir, fakat bunun ne kadar tutarda olacağı kesin olarak belirlenmemiştir. Burada, yaklaşık olarak ve ilerde iş bittiği zaman bir keşifle belirlenecek olan ücret kararlaştırılır. Bu ücret, üretilen eserin yapıldığı yer ve zamandaki değerine ve yüklenicinin yaptığı giderlere göre belirlenir