MEDENİ HUKUK II - Deneme Sınavı - 10

Paylı mülkiyette paylılığın devamı anlaşması en fazla on yıllık süreli olabilir ve taşınmazlara ilişkin böyle bir anlaşma ancak resmi şekilde akdedilmişse geçerlidir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Eklenti (teferruat), madden ve hukuken bağımsız olmakla birlikte, asıl şeyin malikinin arzusuna ya da yerel âdetlere göre o şeyin işletilmesi, korunması ya da ondan yararlanılması için ona sürekli olarak özgülenen ve kullanılmasında birleştirme, takma veya başka bir biçimde asıl şeye bağlı kılınan taşınır eşyadır (MK 686). Doğru cevap B seçeneğidir.

Taşınırlarda emin sıfatıyla zilyetten iyiniyetle aynî hak kazanma (MK 763/II, 988), işleme (MK 775), karışma ve birleşme (MK 776) ile kazandırıcı zamanaşımı (MK 777); taşınmazlarda olağan (MK 712) ve olağanüstü kazandırıcı zamanaşımı (MK 713) ile yolsuz tapu siciline güvenen iyiniyetli üçüncü kişinin aynî hak kazanımı (MK 1023) halleri aslen kazanmaya örnek teşkil eder. Miras yoluyla kazanma ise aynî hakların halefiyet yoluyla kazanılmasına örnek olup devren kazanma halidir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Tesisen kazanma, aynî hakkın kökü sahibinde kalırken onun üzerinde farklı türden bir aynî hak kurulması hali için kullanılan hukuksal bir deyiştir. Bu anlamda, malikin mülkiyet hakkını devretmeksizin muhatabına mülkiyet konusu eşyada bir sınırlı aynî hak tanıması halinde, anılan sınırlı aynî hak tesisen kazanılmış olur. Doğru cevap C seçeneğidir.

İntifa hakkı, konusu olan eşyada yararlanma yetkisi ile donatan kişiye bağlı bir irtifak hakkıdır. Taşınır ve taşınmaz eşyaların her ikisinde de kurulabilmektedir. İntifa hakkı, mülkiyetten sonra en geniş yetkiler veren sınırlı aynî haktır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Birden fazla rehinli alacaklı varsa, rehinli malın satış gelirinden bunlara hangi ölçüye göre ödeme yapılacağı rehnin taşınır veya taşınmaz rehni olmasına göre çözülür. Alacaklılar arasındaki sıra sorunu, taşınır rehninde, tarih itibariyle öncelik (kıdeme itibar) ilkesi, yani önce kurulmuş rehnin önceki sırada yer alacağı kuralı benimsenerek çözülmüş bulunmaktadır. Taşınmaz rehninde sıra sorununun çözümü ise, sabit dereceler sistemi adıyla bilinen bir uygulamaya dayanmaktadır. Bu sistemde, kabaca, taşınmazın değeri kısımlara bölünmekte ve kısımlar arasında bir sıra düzeni oluşturulmaktadır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Rehinli malı kendine mal etme (lex commissoria) yasağı ile, rehnin paraya çevrilmesi yetkisinin, rehin hakkı sahibine, rehinli malı bizzat satma ya da kendi mülkiyetine geçirme yetkisi vermediği anlatılmak istenir. Buna göre borç henüz muaccel hale gelmeden önce, rehin konusu taşınırın mülkiyetinin rehinli alacaklıya geçeceği hakkında yapılan anlaşmalar bu ilke uyarınca geçersiz kabul edilir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Kendisinin adı yolsuz olarak aynî hak sahibi sıfatıyla tescil edilmiş iyiniyetli üçüncü kişi davasız ve kesintisiz sürecek 10 yıllık olağan zamanaşımı yoluyla aynî hak kazanabilir (MK 712). Doğru cevap D seçeneğidir.

Taşınmazın mülkiyetini veya diğer bir aynî hakkı tapu sicilinden sildirme işlemine terkin adı verilir. Doğru cevap E seçeneğidir.

İntifa hakkı süreli ise, süre sonunda; süre belirlenmemişse, gerçek kişilerde intifa hakkı sahibinin ölümüyle, tüzel kişilerde kişiliğin ortadan kalkmasıyla sona erer. Hak sahibi tüzel kişi ise, intifa hakkı en fazla yüz yıl için kurulabilmektedir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Borç ilişkisi sadece tarafları arasında bağlılık yaratır. Başka bir ifadeyle, borç ilişkisinden doğan hak ve borçlar yalnız taraflar arasında ileri sürülebilir, ihlâl edilebilir. Bundan dolayı, üçüncü bir kişi borçtan sorumlu tutulamaz. Bu husus nisbilik ilkesi olarak ifade edilir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Alacağı genişleten fer'i haklar, birincil hak olan alacak hakkına eklenerek, onunla bütünleşerek kullanılabilen, böylelikle alacağı genişleten haklardır. Alacaklı, hem asıl alacağını hem de bu haklarını isteyebilmektedir. Faiz, gecikme tazminatı, ifaya eklenen veya ifa ile birlikte talep edilebilen ceza koşulu bunlara örnek gösterilebilir. Rehin hakkı ise alacağı güvence altına alan haklardandır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Eksik borçlar, doğuştan eksik borçlar (evlenme tellallığından doğan ücret borcu, kumar ve bahisten doğan borçlar, ahlakî ödevlerden doğan borçlar, hukuka ve ahlâka aykırı amaçla verilenlerin iadesi borcu gibi) geçici eksik borçlar (eşler arasındaki borçlar, ana baba ile birlikte yaşayan ergin çocuğun alacağı gibi) ve sonradan eksik borçlar (zamanaşımına uğramış borçlar, konkordatodan elde edilemeyen alacaklar, kendiliğinden ifa edilmiş eksik borçlar gibi) olarak sınıflandırılabilmektedir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Borçlar hukukunda bir sözleşmenin meydana gelebilmesi için iki tarafın karşılıklı irade açıklaması gerekmektedir. İşte, hiç ya da birine karşılık diğer tarafın irade açıklamasının bulunmadığı bir durumda, sözleşme yok hükmündedir. Doğru cevap B seçeneğidir.

İrade sakatlığı halleri denilen yanılma (hata), aldatma (hile) ve korkutma (tehdit) durumları ile aşırı yararlanma (gabin) iptale yol açan sebeplerdir. Muvazaalı işlemler ise kesin hükümsüzlükle batıldır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Taraflarından sadece biri için borç doğuran sözleşmelere tek tarafa borç yükleyen sözleşmeler denilmektedir. Tek tarafa borç yükleyen sözleşmeye bağışlama ya da kefalet sözleşmeleri örnek olarak verilebilir. Satım, kira, hizmet, istisna gibi edimlerin karşılıklı olarak değiş tokuşunu (mübadelesini) amaçlayan sözleşmeler ise tam iki tarafa borç yükleyen sözleşmeler arasında yer alır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Kabulcünün öneriyi kabul ettiği açıkça anlaşılmamakla beraber takındığı tavır ve davranışlardan onun bunu kabul ettiği sonucu çıkarılabiliyorsa buna da örtülü (zımnî) kabul denir. Önerenden hal ve şartlar gereği karşı tarafın açık bir kabulünü beklemesi istenemeyecekse, karşı tarafın susması örtülü bir kabul açıklaması sayılacaktır. Nitekim TBK'da yalnızca iki durumda sözleşmenin kurulması için açık kabul aranmaktadır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Tek taraflı hukuksal işlemlere vasiyetname, vakıf kurma, ilân yoluyla ödül sözü verme (ilân suretiyle vaadler), fesih, dönme ve iptal örnek olarak verilebilir. Çok taraflı hukuksal işlemlerde ise, kuruluş için birden fazla irade açıklamasına gereksinim vardır. Kararlar ve birlik kurma işlemleri gibi ikiden fazla taraflı hukuksal işlemler, ortak bir amaca yönelen gereken çoğunluktaki irade açıklamalarından oluşur. Doğru cevap A seçeneğidir.

Hukuksal işlem, kural olarak, hukuksal sonuçlarını onu yapan kişi ya da kişiler hayatta olduğu zaman doğurur. Çünkü kişiler açıkladıkları irade beyanları ile istedikleri hukuksal sonuçlara hemen ulaşmak isterler. İşte işlemi yapanların sağlığında hüküm ve sonuç doğuran işlemlere sağlararası hukuksal işlemler denmektedir. TBK’nda düzenlenen hemen hemen tüm sözleşmeler bu niteliktedir. Ölüme bağlı işlemler ise, işlemi yapanın ölümü üzerine hüküm ve sonuç doğuran işlemlerdir. Vasiyetname ve miras sözleşmesi, buna örnektir. Doğru cevap B seçeneğidir.

ayni hak