MEDENİ HUKUK I

Eşlerin kişisel statüsü soyadı ve vatandaşlık konularını kapsamına alır.

Eşler parasal olarak, kazançlarından veya malvarlığı gelirlerinden giderlere katkıda bulunabilecekleri gibi, malvarlığı vererek veya hizmet edimi ile de katkıda bulunabilirler. Hizmet ediminin kapsamına ev işlerini görme, çocukların bakımını gerçekleştirme ve diğer eşin işinde karşılıksız olarak çalışma girer.

Borçlarını rızası ile ödemeyen borçluların devlet zoru ile borcunu yerine getirmesini öngören yaptırım türü Cebri icra'dır.

Aile konutu eşlerin bir arada oturduğu ve bu sebeple adeta korunması gereken bir yer olarak düzenlenmiştir. TMK m. 194 gereğince aile konutunun kiralık olması halinde, kira sözleşmesini yapan eş diğer eşin açık rızası olmadıkça bu sözleşmeyi feshedemez. Aile konutuna eşlerden biri malik ise diğer eşin yazılı rızası olmadığı sürece bu konutu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz, örneğin konutun üzerine ipotek koyamaz.

Eşlerden her biri, ortak hayat sebebiyle kişiliği, ekonomik güvenliği veya ailenin huzuru ciddi biçimde tehlikeye düştüğü sürece ayrı yaşama hakkına sahiptir.

Eşler evlenmeden önce veya evlenmeden sonra aralarındaki mal rejimini seçme konusunda serbesttirler, diğer bir ifade ile aralarındaki mal rejimini Medeni Kanun ile öngörülen dört mal rejiminden birini seçmek suretiyle serbestçe belirleyebilirler. Eşlerin bu yönde bir seçimde bulunmamaları, yani aralarında uygulanacak bir mal rejimi seçmemeleri durumunda kanundan ötürü belli bir mal rejimine tabi olmaları gerekir. Eşlerin bu şekilde tabi olacakları mal rejimine “yasal mal rejimi” denir. Önceki Medeni Kanunda yasal mal rejimi “mal ayrılığı rejimi” olmasına rağmen, yeni Medeni Kanunda yasal mal rejimi “edinilmiş mallara katılma rejimi” olarak belirlenmiştir.

Hukukumuza 1 Ocak 2002 tarihi itibarıyla, yani yeni Medeni Kanun ile giren edinilmiş mallara katılma rejimi Medeni Kanunumuzun 218-241. maddeleri arasında ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir.

Düğünlerde takılan ziynetler veya maddiyat, edinilmiş mallardan değildir.

Eşlerden hangisine ait olduğu ispat edilemeyen mallar onların paylı mülkiyetinde sayılır.

Eşlerin eşitliği Medeni Kanunda düzenlenmesinin yanı sıra Anayasa ile de güvence altına alınmıştır.

Eşlerden her biri, meslek veya iş seçiminde diğerinin iznini almak zorunda değildir.

Eşlerden her biri, ortak yaşamın devamı süresince ailenin sürekli ihtiyaçları için evlilik birliğini temsil eder.

Eşelerin rızası aranmadan üçüncü kişilerle diledikleri gibi hukuki işlem yapmalarına olanak sağlayan iki istisnai durum, aile konutu ve kefildir.

Borçalarını rızası ile ödemeyen borçluların devlet zoru ile borcunu yerine getirmesini öngören yaptırım türüne Cebri icra denir.

Yeni Medeni Kanunda yasal mal rejimi “edinilmiş mallara katılma rejimi” olarak belirlenmiştir.

Medeni Kanunumuzun eşlerin seçimine bıraktığı üç mal rejimi daha vardır. Bunlar, “mal ayrılığı”, “paylaşmalı mal ayrılığı" ve “mal ortaklığı” rejimleridir.

Medeni Kanunumuzun eşlerin seçimine bıraktığı üç mal rejimi daha vardır. Bunlar, “mal ayrılığı”, “paylaşmalı mal ayrılığı” ve “mal ortaklığı” rejimleridir.

Çalışmanın karşılığı olan edinimler, manevi tazminat alacakları, kişisel malların yerine geçen diğer değerler, edinilmiş malların yerine geçen değerler edinilmiş mallardır.

Mal rejimi, eşlerden birinin ölümü veya başka bir mal rejiminin kabulüyle sona erer.

Evlilik birliğinde, eşler birlikte yaşamak, birbirine sadık kalmak ve aynı zamanda yardımcı olmak zorundadırlar. Eşlerin birlikte yaşama yükümlülüğü, aynı konutu paylaşmalarını gerektirir. Medeni Kanun 186. maddesinde eşlerin oturacakları konutu birlikte seçmelerini öngörmüştür.