MEDENİ HUKUK I - Deneme Sınavı - 14

Evlenmenin geçerli olması hiçbir şekilde dini
törenin yapılmasına bağlı değildir (TMK. m. 143).

Eşlerin birlikte yaşama yükümlülüğü, aynı konutu paylaşmalarını gerektirir.

Evlilik birliğinde, eşler birlikte yaşamak, birbirine sadık kalmak ve aynı zamanda yardımcı olmak zorundadırlar.

Eşlerden her biri, meslek veya iş seçiminde diğerinin iznini almak zorunda değildir. Ancak, meslek ve iş seçiminde ve bunların yürütülmesinde evlilik birliğinin huzur ve yararı göz önünde tutulmalıdır

Eşin önceden verilmiş yazılı rızası olmadıkça evli bir kişinin başka bir kişiye kefil olması kanunda sayılan istisnalar dışında mümkün değildir.

Hâkim, eşleri yükümlülükleri konusunda uyarır; onları uzlaştırmaya çalışır ve eşlerin ortak rızası ile uzman kişilerin yardımını isteyebilir. Belirtilen bu önlemler mahkeme kararına dayanmayan önlemlerdir. Bunun haricinde hâkim, gerektiği takdirde eşlerden birinin istemi üzerine kanunda öngörülen ve mahkeme kararına dayanan diğer önlemleri de alabilir

Edinilmiş mallara katılma rejiminde edinilmiş mal ve kişisel mal ayırımı çok önemlidir. Kural olarak mal rejimlerine, özellikle içeriklerine ilişkin hükümler emredici olmakla beraber, kanun koyucu edinilmiş mal ve kişisel malların belirlenmesinde yine kanun ile sınırlı bir istisna yaratmış ve eşlere yapacakları bir mal rejimi sözleşmesiyle, bir mesleğin icrası veya işletmenin faaliyeti sebebiyle doğan edinilmiş mallara dâhil olması gereken malvarlığı değerlerinin kişisel mal sayılacağını kabul etme olanağı tanımıştır. Eşler, bu mal rejimi sözleşmesiyle aynı zamanda kişisel malların gelirlerinin edinilmiş mallara dâhil olmayacağını da kararlaştırabilirler.

Mal rejimi sözleşmesi, noterde düzenleme veya onaylama şeklinde yapılır.

Artık değerin paylaşımında eşitlik ilkesine getirilmiş bir istisna bulunmaktadır. Zina veya hayata kast nedeniyle boşanma halinde hâkim, kusurlu eşin artık değerdeki pay oranının hakkaniyete uygun olarak azaltılmasına veya kaldırılmasına karar verebilir.

Eşler giderlerin karşılanmasına ne şekilde katılacaklarını ve katılma oranlarını kendi aralarında serbestçe belirleyebilirler.

Evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerin yerine getirilmemesi veya evlilik birliğine ilişkin önemli bir konuda uyuşmazlığa düşülmesi halinde, eşler ayrı ayrı veya birlikte hâkimin müdahalesini isteyebilirler. Hâkim, eşleri yükümlülükleri konusunda uyarır; onları uzlaştırmaya çalışır ve eşlerin ortak rızası ile uzman kişilerin yardımını isteyebilir. Belirtilen bu önlemler mahkeme kararına dayanmayan önlemlerdir. Bunun haricinde hâkim, gerektiği takdirde eşlerden birinin istemi üzerine kanunda öngörülen ve mahkeme kararına dayanan diğer önlemleri de alabilir

Evlilik birliği eşlerden ve ana-babası ile birlikte yaşayan çocuklardan oluşur.

Eşlerin kişisel statüsü soyadı ve vatandaşlık konularını kapsamına alır.

Eşler parasal olarak, kazançlarından veya malvarlığı gelirlerinden giderlere katkıda bulunabilecekleri gibi, malvarlığı vererek veya hizmet edimi ile de katkıda bulunabilirler. Hizmet ediminin kapsamına ev işlerini görme, çocukların bakımını gerçekleştirme ve diğer eşin işinde karşılıksız olarak çalışma girer.

Borçlarını rızası ile ödemeyen borçluların devlet zoru ile borcunu yerine getirmesini öngören yaptırım türü Cebri icra'dır.

Aile konutu eşlerin bir arada oturduğu ve bu sebeple adeta korunması gereken bir yer olarak düzenlenmiştir. TMK m. 194 gereğince aile konutunun kiralık olması halinde, kira sözleşmesini yapan eş diğer eşin açık rızası olmadıkça bu sözleşmeyi feshedemez. Aile konutuna eşlerden biri malik ise diğer eşin yazılı rızası olmadığı sürece bu konutu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz, örneğin konutun üzerine ipotek koyamaz.

Eşlerden her biri, ortak hayat sebebiyle kişiliği, ekonomik güvenliği veya ailenin huzuru ciddi biçimde tehlikeye düştüğü sürece ayrı yaşama hakkına sahiptir.

Eşler evlenmeden önce veya evlenmeden sonra aralarındaki mal rejimini seçme konusunda serbesttirler, diğer bir ifade ile aralarındaki mal rejimini Medeni Kanun ile öngörülen dört mal rejiminden birini seçmek suretiyle serbestçe belirleyebilirler. Eşlerin bu yönde bir seçimde bulunmamaları, yani aralarında uygulanacak bir mal rejimi seçmemeleri durumunda kanundan ötürü belli bir mal rejimine tabi olmaları gerekir. Eşlerin bu şekilde tabi olacakları mal rejimine “yasal mal rejimi” denir. Önceki Medeni Kanunda yasal mal rejimi “mal ayrılığı rejimi” olmasına rağmen, yeni Medeni Kanunda yasal mal rejimi “edinilmiş mallara katılma rejimi” olarak belirlenmiştir.

Hukukumuza 1 Ocak 2002 tarihi itibarıyla, yani yeni Medeni Kanun ile giren edinilmiş mallara katılma rejimi Medeni Kanunumuzun 218-241. maddeleri arasında ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir.

Düğünlerde takılan ziynetler veya maddiyat, edinilmiş mallardan değildir.