MEDENİ HUKUK I - Deneme Sınavı - 11

Medeni Kanunda düzenlenen dört farklı mal rejimi vardır. Bunlar; edinilmiş mallara katılma, mal ayrılığı, paylaşmalı mal ayrılığı ve mal ortaklığıdır

Ülkemizde eşlerin kendi mal rejimlerini seçmelerine ender rastlandığından birçok evlilik bağı yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimine tabidir.

TMK m. 219’a göre, çalışmasının karşılığı olan edinimler, çalışma gücünün kaybı nedeniyle ödenen tazminatlar ve kişisel mallarının gelirleri bir eşin edinilmiş malları arasında yer alır. Kişisel malların yerine geçen değerler bir eşin edinilmiş malları arasında yer almaz.

Başkasına ait bir eşyayı kullanma ve eşyadan yararlanma hakkı veren sınırlı ayni hak intifa hakkıdır

Önceki Medeni Kanunda yasal mal rejimi mal ayrılığı rejimi idi.

Eşlerden birinin yalnız kişisel kullanımına yarayan eşya, mal rejiminin başlangıcında eşlerden birine ait bulunan veya bir eşin sonradan miras yoluyla ya da herhangi bir şekilde karşılıksız kazanma yoluyla elde ettiği malvarlığı değerleri, manevi tazminat alacakları ve kişisel malların yerine geçen değerler Medeni Kanun gereğince kişisel mallardır. Sosyal güvenlik veya sosyal yardım kurum ve kuruluşlarının veya personele yardım amacı ile kurulan sandık ve benzerlerinin yaptığı ödemeler ise Medeni Kanun gereğince edinilmiş mallar arasındadır.

Eşlerin aralarında uygulanacak bir mal rejimi seçmemeleri durumunda kanundan ötürü belli bir mal rejimine tabi olmaları gerekir. Buna yasal mal rejimi denir.

- Kural olarak her eş ister üçüncü kişi ile ister diğer eş ile her tür hukuki işlemi gerçekleştirebilir.

- Eşler arasında gerçekleştirilecek hukuki işlemler dolayısıyla ortaya çıkan alacaklar bakımından zaman aşımı işlemez 

- Eşler birbirlerine karşı cebri icra yoluna başvurabilirler.

- Aile konutunun kiralık olması halinde, kira sözleşmesini yapan eş diğer eşin açık rızası olmadıkça sözleşmeyi feshedemez.

- Aile konutuna eşlerden biri malik ise, diğer eşin yazılı rızası olmadığı sürece konutun üzerine ipotek koyamaz.

Evlilikte evli olan eşler birbirlerine sadık kalmak ve birlikte yaşamak zorundadırlar.

Taşınmaz rehni türlerinden olan ipotek, hak sahibine alacağını bir taşınmaz malın değerinden elde etme yetkisi vermektedir.

Evlik sözleşmesi kişiler arasında yapılabilen bir sözleşmedir ancak medeni kanunla düzenlenen mal rejimlerinden birisi değildir.

Eşlerin kendi mal rejimlerini seçmemeleri halinde yasal olarak geçerli olan mal rejimi edinilmiş mallara katılma rejimi geçerli olmaktadır.

Bir şirketin çalışanına geçici süre ile tahsis ettiği araç kişinin edinilmiş malları yerine geçmez.

Bir eşe ait olan bütün mallar aksi ispat edilmedikçe edinilmiş mal olarak kabul edilir.

Başkasına ait bir eşyayı kullanma ve eşyadan yararlanma hakkı veren sınırlı ayni hak intifa hakkıdır.

Mal rejiminin sona erdiği sırada mevcut olan edinilmiş mallar, tasfiye anındaki değerleriyle hesaba katılırlar. Edinilmiş mallara hesapta eklenecek olanların değeri, malın devredildiği tarih esas alınarak hesaplanır.

Eşlerden her biri, ortak hayat sebebiyle kişiliği, ekonomik güvenliği veya ailenin huzuru ciddi biçimde tehlikeye düştüğü sürece ayrı yaşama hakkına sahiptir. Bu durum birlikte yaşamaya ara verme olarak adlandırılır.

Eşin önceden verilmiş yazılı rızası olmadıkça evli bir kişi başka bir kişiye kefil olamaz.

Medeni Kanun'a göre yasal mal rejimi edinilmiş mallara katılma rejimidir.

Eşler ancak kanunda sayılan mal rejimlerinden birini seçebilirler. Mal rejimi sözleşmesi evlenmeden önce veya sonra yapılabilir. Küçükler yasal temsilcilerinin rızası ile mal rejimi sözleşmesi yapabilirler. Eşler herhangi bir mal rejimi seçmezlerse yasal mal rejimine tabi olurlar. Temsilci vasıtasıyla mal rejimi sözleşmesi yapılamaz.