MEDENİ HUKUK I - Deneme Sınavı - 20

Türk Medeni Kanununda doktrin (bilimsel görüşler) açıkça hukukun kaynağı olarak kabul edilmiştir. Doktrin, hukuk bilimiyle uğraşan bilim adamlarının hukukî sorunlara ilişkin görüş ve düşüncelerini ifade etmektedir.

Yasama organı tarafından yapılan yorum da kanun gibi, bağlayıcı niteliktedir. 1924 Anayasası döneminde kanunların yorumlanması Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin görevleri arasında sayılmakta idi. Ancak bu yol 1961 Anayasası ile kaldırılmış olup, 1982 Anayasasında da öngörülmemiştir. Dolayısıyla yasama yorumu günümüzde geçerli değildir ve uygulanması mümkün değildir.

Kanunlarda kullanılan “muhik sebepler”, “uygun tedbir” veya “uygun miktar”, “hakkaniyete uygunluk”, “muayyen şartların mevcut olması” gibi kavramlar hâkime takdir yetkisi tanındığını göstermektedir.

Kıymetli Evrak Hukuku, Medeni Hukuku'n değil, Ticaret Hukuku'nun bir alt dalıdır. Doğru cevap B'dir.

Amaçsal yorum, kanunların uygulandığı zamanın gereklerine ve anlayışına göre yorumlanması yöntemidir. Doğru cevap A'dır.

Kural içi boşluk, kanun koyucunun bilerek ve isteyerek bıraktığı boşluk hali olarak tanımlanabilir. Burada, adil bir çözümün bulunabilmesi uygulama ve bilime bırakılmıştır. Doğru cevap D'dir.

Çoğun içinde azın da bulunacağı, bütün için doğru olanın parçalar için de doğru olacağı ilkesine dayanan evleviyet yolu, daha önemli bir durum için kabul edilen bir hükmün daha az önemli olan bir durum için de uygulanabilmesi anlamına gelir. Doğru cevap C'dir.

Kişiler hukuku, temelde kişiyi soyut bir şekilde ele alıp inceler. Bu çerçevede hak sahibi olan kişilerin türlerini, ehliyetlerini, kişisel durumlarını, yakınlarıyla olan ilişkilerini (hısımlık), belli yer ile olan ilgilerini (ikametgâh), kişiliğin başlangıcı, sona ermesi ve kişiliğin korunmasını düzenler. Doğru cevap E'dir.

Örf ve âdet hukukunun manevi unsuru genel inanıştır. Bu unsura göre, bir örf ve âdet kuralının hukuk kuralı haline gelebilmesi için toplum içinde o kurala uyulmasının
zorunlu olduğu yönünde genel bir inancın olması gerekir. Doğru cevap D'dir.

İdari Yargılama Usulü Kanunu, esas olarak Medeni Hukuk'a değil; İdare Hukuku'na ilişkin bir düzenlemedir. Doğru cevap C'dir.

Tali kaynaklar, TMK m. 1 hükmü gereğince, hâkimin önüne gelen hukuki uyuşmazlığı çözerken yazılı hukuk kuralı bulamaması durumunda başvuracağı kaynaklardır. Bu kaynaklar örf ve âdet hukuku ve hâkimin yarattığı hukuktur. Hakim, böyle bir durumda öncelikli olarak bir örf ve adet hukuku kuralı olup olmadığına bakacaktır. Doğru cevap B'dir.

TMK. m. 1/II’ye göre, Kanunda uygulanabilir bir hüküm yoksa, hâkim, örf ve âdet hukukuna göre, bu da yoksa kendisi kanun koyucu olsaydı nasıl bir kural koyacak idiyse ona göre karar verir.

Çoğun içinde azın da bulunacağı, bütün için doğru olanın parçalar için de doğru olacağı ilkesine dayanan evleviyet yolu, daha önemli bir durum için kabul edilen bir hükmün daha az önemli olan bir durum için de uygulanabilmesi anlamına gelir.

Bir hukukî sorun hakkında, kanunda, örf ve âdet hukukunda ve diğer herhangi bir hukuk kaynağında kural yok ise bu durum “hukukta boşluk” anlamına gelir.

Kural içi boşluk, kanun koyucunun bilerek ve isteyerek bıraktığı boşluk hali olarak tanımlanabilir.

Miras hukuku, bir gerçek kişinin ölümünden sonra, sağlığında elde etmiş olduğu para ile ölçülebilen hak ve borçlarının kimlere ve nasıl geçeceğini düzenler.

Örf ve âdet hukuku kuralları, hâkimin yazılı bir hukuk kuralı bulamadığı durumlarda başvuracağı tali bir kaynaktır.

Amaçsal yorum yönteminde, kanunlar uygulandığı zamanın gereklerine ve anlayışına göre yorumlanırlar.

Hâkimin yarattığı hukuk kuralının benzer bir olayda uygulanması zorunluluğu yoktur. Diğer bir ifadeyle, hâkimin yarattığı hukuk kuralı ne kendisini ne de başka mahkemeleri bağlar.

Tanımı verilen ifade gerçek olmayan boşluktur.