MEDENİ HUKUK BİLGİSİ

Hukuk temelde kişiler arasındaki ilişkileri düzenleyen kurallar bütünüdür. Kişinin hak sahibi olması, hukukun en önemli öğelerinden birini “kişi” olarak tanımlamasına sebep olmuştur. Medeni hukuk anlamında bu açıdan kişiler hukukunun ayrı bir önemi bulunmaktadır.

Tüzel kişiler

Tasfiye

Kazanç paylaşma amacı gütmeyen tüzel kişiler

Kamu idareleri

Özel kişiliğe sahip olma unsuru

Olağan genel kurul toplantısının düzenli yapılması

Vakfın zorunlu organı yoktur

Gaiplik

Yönetim kurulu

Medeni hukukta haklara ve borçlara sahip olabilen, haklardan yararlanabilen varlığa kişi denir. Kişi denilince tüm insanları ifade eden gerçek kişilerin yanı sıra belirli bir amacı gerçekleştirmek için bir araya gelmiş olan mal veya kişi topluluklarını ifade eden tüzel kişiler akla gelir. Kişilik, bireyin sağ olarak
tamamıyla doğduğu anda başlar ve ölümle sona erer.

Kişiliğin biri “şahıs varlığı” diğeri ise “mal varlığı” olmak üzere iki ayrı yönünün bulunduğu bilinmektedir. Şahıs varlığı kapsamına; kişinin yaşamı, sağlığı, beden bütünlüğü, özgürlüğü, şeref ve haysiyeti girmektedir.Görüldüğü üzere bu değerlerin hiçbirinin para ile ölçülebilen bir karşılığı bulunmamaktadır

fiil ehliyetinden yararlanmak bazı koşullara bağlı tutulmuş ve fiil ehliyeti kişilere eşit olarak tanınmamıştır.  Söz  konusu hükme göre, “Ayırt etme gücü bulunmayanların, küçüklerin ve kısıtlıların fiil ehliyeti yoktur.”

Ayırt etme gücünün ne olduğu TMK m. 13’de olumsuz bir şekilde tanımlanmıştır. Bu hükme göre, “Yaşının küçüklüğü yüzünden veya akıl hastalığı, akıl zayıflığı, sarhoşluk ya da bunlara benzer sebeplerden biriyle akla uygun biçimde davranma yeteneğinden yoksun olmayan herkes, bu Kanuna göre ayırt etme gücüne sahiptir.”

Benzer sebeplere örnek olarak, morfin, eroin gibi uyuşturucu maddeleri kullanmak, uyuşturucu madde bağımlısı olmak gösterilebilir. Hükümde
sayılanlar ve benzer durumların varlığı halinde kişinin ayırt etme gücüne sahip olmadığı yolunda bi

Diğer istisna ise mahkeme kararıyla ergin kılınmadır (yargısal erginlik). Gerçekten de TMK m.12’ye göre, “Onbeş yaşını dolduran küçük, kendi
isteği ve velisinin rızasıyla mahkemece ergin kılınabilir.”

Kısıtlama sebepleri TMK m. 405-408’de sayılmıştır.

Bunlar; akıl hastalığı, akıl zayıflığı, savurganlık, alkol veya uyuşturucu madde bağımlılığı, kötü yaşama tarzı, kötü yönetim, bir yıl veya daha uzun süreli özgürlüğü bağlayıcı ceza ve aciz olan kimsenin isteğidir.

Kanunda bu sebepler sınırlı olarak sayılmıştır, bu sebepler dışında kısıtlılık sebebi
öngörülemez.

Bu hüküm gereğince sınırlı ehliyetsizler karşılıksız bağışları kendi başlarına kabul edebilirler.

Tam ehliyetsizlerin dava ehliyeti de yoktur. Bu kişiler, mahkemede davacı ve davalı sıfatıyla işlem yapamayacakları gibi, yargılama hukuku işlemleri
de yapamazlar.

tüzel kişiliğin oluşabilmesi için onu kuran kişilerin kişiliklerinden bağımsızlaşan bir yapının yani örgütlenmenin meydana gelmesi gerekir. İkinci unsur ise sürekli amaç unsurudur. Bireysel çıkarların üstünde genel ve ortak bir çıkarın olması VE tüzel kişinin hukuk düzeni tarafından tanınması GEREKİR.

Bunun dışında tarafların kendi istek ya da iradeleri doğrultusunda
tüzel kişilik meydana getirmeleri mümkün değildir.

Bir kişi topluluğunun dernek olarak tüzel kişilik kazanabilmesi için, dört unsura sahip olması gerekir. Bunlar, kişi unsuru, amaç unsuru, süreklilik unsuru ve
tüzel kişiliğe sahip olma unsurudur.

İşte dernekler, kazanç paylaşma amacı gütmeyen tüzel kişilerdir.

Yönetim kurulunun bir kişiden oluşmasıdahi mümkündür.

Vakfı kuran kendi iradesine uygun olarak vakfın yönetilmesini istediği için ayrıca
genel kurulun vakıfta olması zorunlu değildir.