MEDENİ HUKUK BİLGİSİ - Deneme Sınavı - 5

Hak

Dürüstlük

Trafik kuralları

Eşya hukuku kitabı TMK’nın madde 683 ile 1030 arasında yer almaktadır.

Borçlar Kanunu

Yargı yorumu

Kanunda bir boşluk var ise; örf ve âdet hukukunda da uygulanacak hüküm yoksa, bir hukuk boşluğundan söz edilir ve hâkim hukuk yaratabilir.

Mutlak hak

Hukuki olay.

Hukuki işlem konusunun bir kısmının geçersiz olması. Kitaba göre, "şayet bir hukuki işlemin belirli bir kısmını geçersiz sayıp geriye kalan kısmını geçerli saymak mümkün ise kısmi hükümsüzlüğün varlığından sözedilir. "(s.22)

Kanun, yasama organı olan TBMM tarafından belli usullere riayet edilerek hazırlanan ve Cumhurbaşkanı tarafından onaylanıp Resmî Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren genel, sürekli ve soyut nitelikteki yazılı hukuk kurallarıdır.

Kanun gücünde kararnameler, Türkiye Büyük Millet Meclisinin çıkardığı yetki kanunlarına dayanılarak yapılan hukuk kurallarını içeren metinlerdir.

Yönetmelikler, Devlet örgütü içinde bulunan çeşitli kurum ve kuruluşların, kendi iç bünyelerini ilgilendiren ve çalışma usullerini düzenleyen yazılı hukuk kaynaklarıdır.

Örf ve âdet hukuku, medeni hukukun yazılı olmayan kaynağıdır. TMK m.1/I’de “Kanunda uygulanabilir bir hüküm yoksa, hâkim, örf ve âdet hukukuna göre karar verir.” denilmektedir. O hâlde örf ve âdet hukuku hâkimin yazılı bir hukuk kuralı bulunmayan durumlarda başvuracağı tâli (ikincil) bir hukuk kaynağıdır.

Örf ve âdet hukukunu oluşturan kurallar, toplumda kendi kendilerine vücut bulurlar. Herhangi bir âdetin örf ve âdet hukuku düzeyine ulaşabilmesi için birtakım unsurları içermesi gerekir.

Maddî unsur: Örf ve âdet hukukunun maddî unsuru süreklilik ya da tekrarlanmadır. Âdetin sürekli (devamlı) şekilde uygulanması, belli bir olayda hep tekrarlanması gerekir.

Söze Göre Yorum (Lafzî Yorum)

Kanunun hükmü yorumlanırken hükümde geçen kelimelerin anlamlarının, metin içindeki yerlerinin ve cümlenin kuruluş biçiminin, noktalama işaretlerinin ve dilbilgisi kurallarının nazara alındığı yorum türüdür.

Hâkimlerin önüne gelen bir meseleyi çözüme kavuştururken yaptığı yoruma ise yargı yorumu denir.

Serbest Yorum

Yorum yapılırken kanunun metni ile bağlı kalınmamasını, tamamen serbest bir biçimde adil sayılabilecek bir neticeye ulaşılabileceğini savunan yorum yöntemidir.

Aynî haklar, hak sahibine eşya üzerinde doğrudan hâkimiyet sağlayan ve bu nedenle de ihlal eden herkese karşı ileri sürülebilen haklardır.

Noksanlık: Kurucu unsurları tamam olan bir hukuki işlemin tamamlayıcı unsurlarının eksik olması durumunda noksanlık söz konusu olur. Bu durumda hukukî işlem askıdadır, işlem, tamamlayıcı unsurun gerçekleşmeyeceği kesin olarak anlaşılınca, hükümsüzleşecektir.