ANALİZ VE ARAŞTIRMANIN KARAR ALMA SÜRECİNDEKİ ROLÜ
Marka iletişimi açısından, karar verme sürecini anlamak niye önemlidir?
Marka iletişimi açısından, karar verme sürecini anlamak, en az iki nedenle önemlidir:
• Marka iletişiminin amacı, tüketicinin kararlarını değiştirmektir. Dolayısıyla tüketicinin nasıl
karar verdiğini bilmek, onun nasıl değiştirilebileceği konusunda da ipucu sağlar.
• Marka iletişimi sürecinde birçok karar vermek zorunda kalırız. Bu kararları nasıl veriyor
olduğumuzu bilirsek, daha iyi ve daha etkili kararlar verebiliriz.
Ayrık seçeneğe verilebilecek bir örnek nedir?
Örneğin yaz tatilinde kamp yapabileceğimiz yerlerin hepsini bilemeyiz. Hatta sadece bir bölgede, örneğin Doğu Karadeniz’de kamp yapılabilecek kaç tesis olduğunu bilemeyebiliriz. Bazı durumlarda seçenekler ayrıktır. Örneğin kamp yeri seçenekleri ayrık seçeneklerdir.
Seçeneklerin birini diğerlerinden daha cazip kılan, seçilmeye değer kılan nedir?
Kararın amacı bu konuda o seçeneği seçilmeye değer kılar.
Karar vermenin amaç ile ilişkisindeki temel problemler nelerdir?
- Birçok durumda, önümüzdeki seçeneklerin amaca ne kadar uygun olduğunu önceden bilemeyiz.
- Dolayısıyla her karar bir amaca ulaşmak için verilir ama karar seçeneklerinin hangisinin amaca ne kadar uygun olduğu, genellikle, önceden kesinlikle bilinemez.
Karar verme sürecinin adımları nelerdir?
Her durumda karar verme sürecini beş ardışık adım hâlinde tarif etmek mümkündür: (1) Amacı belirle, (2) bilgi topla, (3) seçenekleri belirle, (4) seç ve (5) uygula.
Yönetsel kararlara bir örnek veriniz?
Örnek: Bir firmaya malzeme satın alınması kararını ele alalım. Üretilecek ürünün niteliklerine bağlı olarak, satın alınacak malzemenin vasıfları az çok bellidir. Ancak bu malzemenin hangi tedarikçiden, ne zaman ve ne kadar miktarda alınacağı konusunda seçenekler vardır. Firmanın amacı, olabildiği ölçüde uygun malzemeyi, olabildiği kadar düşük maliyetle edinmek ve malzemeyi stoklarda olabildiği kadar kısa süreyle tutmak olarak özetlenebilir.
Karar vericiler yeni seçenekler aramayı ne zaman bırakırlar?
Seçenekler, belirlenmiş olan amaç doğrultusunda ve toplanan bilgiler ışığında netleşir. Ancak birçok durumda bütün seçeneklerin belirlenmesi mümkün değildir. Karar vericiler, yeterli sayıda seçeneğe ulaştıklarını hissettikleri anda yeni seçenekler aramayı keserler.
Seçme ve karar verme sürecinde seçenekler nasıl değerlendirilir?
Seçme sürecinde, seçenekler birbiri ile kıyaslanır ve amacı en çok tatmin eden seçenek tercih edilir. Ancak karar verme süreçlerinde nadiren seçenekleri açıkça önümüze koyar, her birini yansız bir tutumla değerlendirip, amaca uygunluklarını belirleriz.
Karar vericilerin ana grupları nelerdir?
- Sezgiciler
- Mantıkcılar
- Duygusallar
- Duyucular
Karar vericilerden duygusalların özellikleri nelerdir?
Analitik davranmazlar. Yani problemi parçalarına ayırmaz, bir bütün olarak değerlendirmeyi tercih ederler. Kendilerinin ve başkalarının sevdiklerini/sevmediklerini hesaba katarlar. Onlar bir restoran tercih edecekleri zaman, restoran hakkındaki detay bilgilerin hiç önemi yoktur, misafir edeceği arkadaşlarının hangisini daha çok sevdiği, hangisinde rahat ettikleri önem kazanır.
Genellikle detaylarla ilgilenip, seçenekleri birbiriyle kıyaslamak için olabildiği ölçüde objektif faktörler bulmaya gayret eden karar vericiler grubu hangisidir?
Mantıkçılar, genellikle detaylarla ilgilenirler. Seçenekleri birbiriyle kıyaslamak için olabildiği ölçüde objektif faktörler bulmaya gayret ederler.
Karar verme sürecinin dışında olan ve onun bir sonucu olan aşama hangisidir?
Uygulama belki karar verme sürecinin dışında olan, onun bir sonucu olan bir aşama olarak değerlendirilebilir
Karar verme sürecinin bilgi toplama aşamasında bilgiye ihtiyaç var mıdır?
Evet vardır.
Analiz ve araştırma karar verme sürecinin hangi aşamasında yer alır?
Analiz ve araştırma karar verme sürecinin bilgi toplama aşamasında yer alır.
Karar vericilerden duyucuların özellikleri nelerdir?
Duyucular- Gerçekliği dikkate alırlar. Duyu organlarıyla elde ettikleri bilgileri, başka yollardan elde edilen bilgilerden daha çok önemserler. Gördüklerini, işittiklerini, kitaplarda yazılanlardan daha kıymetli bulurlar.
Karar vericilerden hangisi detaylarla ilgilenmez ve büyük resmi kafalarında canlandırmaya çalışırlar?
Sezgiciler- Detaylarla genellikle ilgilenmezler, büyük resmi kafalarında canlandırmaya çalışırlar. Sezgilerine güvenirler.
Hangi aşama karar verme sürecinin dışında olarak değerlendirilebilir?
Uygulama aşaması, karar verme sürecinin dışında olan, onun bir sonucu olan bir aşama olarak değerlendirilebilir.
Aşağıdaki örnek ile anlatılmak istenen nedir?
"Size iş başvurusu yapan üç kişiyi birbiri ile kıyaslamak zorunda kaldığınızı düşünün. Biri çok kaliteli bir okuldan çok yüksek bir not ortalamasıyla mezun olmuş olsun, ikincisinin çok iyi referansları olsun, üçüncüsü ise sizinkine benzer bir işletmede uzun yıllar tecrübe kazanmış olsun. Diplomanın, referansların ve tecrübenin verime hangi ölçüde katkı yapacaklarını bilmek mümkün olmayabilir"
Bu örnek ile seçeneklerin amaca katkıları birbiriyle kıyaslanamayabilir.
Yönetsel kararlarla gündelik kararları kıyasladığımızda aradaki fark nedir?
Yönetsel kararlar gündelik kararlara göre genelde daha iyi yapılandırılmıştır. Amaçlar genellikle daha nettir ve tarif edilmiştir. Seçenekler hakkında daha ayrıntılı bilgiler edinilmiştir. Kararın ne zaman, kimin tarafından ve hangi bilgilerin değerlendirilmesiyle verileceği, genellikle önceden bilinir.
Sağlıklı bir karar vermek için yeterli bilgi derlendiği kanaati oluştuğunda, daha ayrıntılı bilgilerin derlenmesinden neden kaçınmak gerekir?
Ek bir bilginin katkısı bir önceki bilginin katkısından daha düşük, maliyeti ise bir önceki bilginin maliyetinden daha yüksek olur. Bu yüzden, sağlıklı bir karar vermek için yeterli bilgi derlendiği kanaati oluştuğunda, daha ayrıntılı bilgilerin derlenmesinden kaçınmak gerekir.