MALİYET YÖNETİMİ

Maliyet yönetimi bilgi sisteminin işlevlerini; stratejik yönetim, planlama ve karar alma, yönetim ve faaliyet kontrolü ve finansal tabloların hazırlanması olarak sıralamak mümkündür.

Maliyet yönetimi bilgi sisteminin amaçları: Maliyet etmenleri vasıtasıyla olabildiğince doğru bir mamul ve hizmet maliyetlemesi yapmak, mamul ya da hizmetlerin yaşam seyri performansının değerlemesini yapmak, süreç ve faaliyetleri doğru anlamak ve değerlendirmek, faaliyetlerin etkinlik ve verimliliğini belirlemek, maliyetleri kontrol etmek ve yönetmek, maliyet yapılarını en elverişli duruma getirmek, performans değerlemesine olanak sağlamak, gelişen teknolojilerin biçimlendirdiği yeni ortamlar ile uyum sağlamak, örgütsel stratejilerin uygulanmasına yardımcı olmak.

Maliyet yönetiminin alt sistemi olan “Faaliyet Kontrol Sistemi”, yöneticilerin planlama ve kontrol faaliyetlerine ilişkin başarımlarını değerlemeye yönelik olarak; doğru, zamanlı ve güvenilir geri bildirim sağlamak üzere tasarlanmış bir alt sistemdir.

Yönetim muhasebesi sertifikası (CMA) sertifikası almak için temel koşul yeterlilik sınavını geçmektir. Sınav dört ana başlıktaki konulardan oluşmaktadır. Bunlar; ekonomi, finans ve yönetim, finansal muhasebe ve raporlama, yönetsel raporlama, analiz ve davranış bilimleri, karar analizi ve bilgi sistemleridir.

Maliyet yönetimini etkileyen başlıca faktörlerini günümüz işletmelerinin içinde bulunduğu çağdaş işletme çevresinde ele almak gerekmektedir. Maliyet yönetimini etkileyen bu faktörler; Küresel rekabet, hizmet sektörünün büyümesi, bilgi teknolojisindeki gelişmeler, üretim çevresindeki gelişmeler, kısıtlar teorisi, tam zamanında üretim, bilgisayarla bütünleşik üretim, müşteri odaklılık, yeni ürün geliştirme, toplam kalite yönetimi, rekabet unsuru olarak zaman ve etkinlik olarak sıralanabilir.

Yönetim Muhasebecileri Enstitüsü (The Institute of Management Accountants-IMA), yönetim muhasebecileri için etik standartlar oluşturmuştur. Yönetim muhasebecileri, bu mesleki kurallara tabidir ve bu standartlara aykırı eylemlerde bulunamayacakları ve örgütlerindeki başkaları tarafından yapılan eylemlerden muaf tutulamayacakları tavsiye edilmiştir. Bu standartlarda yer alan kurallar, beş ana grupta toplanmıştır. Bunlar; yetkinlik, gizlilik, bütünlük, objektiflik ve etik çatışmanın çözümüdür.

Maliyet ve yönetim muhasebecisi, iç ve dış bilgi kullanıcılarının bilgi ihtiyacına karşılamak amacıyla gereksinim duyulan bilgileri raporlamaktan sorumludur. Maliyet ve yönetim muhasebecileri yöneticilere planlama, kontrol, sürekli gelişme ve karar alma işlevlerinde kullanmak üzere bilgi sunarlar.

Objektiflik kuralına göre; Yönetim muhasebecilerinin sorumlulukları:
1-Adil ve nesnel şekilde bilgileri anlatmaktır.
2-Raporlar, yorumlar ve sunulan önerilerin istenilen kullanıcıların anlayışını etkilemesi beklenebilecek ilgili tüm bilgileri tamamen açıklamaktır.

Yönetim muhasebecilerinin yetkinlik standardına göre sorumlulukları:
1-Bilgi ve yeteneklerini sürekli geliştirmeyle, mesleki yetkinliği uygun bir seviyede tutmaktır.
2-İlgili yasa, yönetmelik ve teknik standartlara uygun olarak mesleki görevleri icra etmektir.
3-Tam ve anlaşılır raporlar hazırlamak ve ilgili ve güvenilir bilgilerin uygun analizinden sonra öneriler sunmaktır.

Kontrol: Planlanan uygulamaların izlenmesi ve gerektiğinde düzeltici önemler alma süreci olarak tanımlanabilir. Kontrol genellikle geri bildirim kullanılarak sağlanır.

Günümüzün çağdaş işletmeleri için sistem yaklaşımı, “İlişkisel Veri Tabanı Esaslı Muhasebe Bilgi Sistemi” yaklaşımıdır.

Yönetim muhasebecileri için mesleklerini icra etmede kullandıkları belgeler “Yönetim Muhasebesi Sertifikası (Certificate in Management Accounting-CMA)”, “Kamu Muhasebesi Sertifikası (Certificate in Public Accounting-CPA)” ve “İç Denetim Sertifikası (Certificate in Internal uditing- CIA)”.

D seçeneğinin dışındaki seçenekler maliyet yönetimi kavramını bir yönüyle ele almaktadır.

İlk dört seçenek bilgi sistemi, Sonuncusu ise kontrol sistemidir.

Üretim zamanında yapıldığında olumlu yönde etkiler.

Doğru yanıt A seçeneğidir, çünkü, diğerleri söz konusu verilerle ilişkili değildir.

Tüm unsurlar B seçeneğinde yer almaktadır; diğerleri eksiktir.

E seçeneğinin dışındaki dört seçenek, rolün bir yönünü yansıtmaktadır.

E karar almayı, D sürekli gelişmeyi, C ve B kontrolü, A ise planlamayı anlatmaktadır.

Karar alma, rekabetçiler arasından seçim yapmak için gereklidir. Diğerleri ise etik davranışlardır.