MALİYE POLİTİKASI

Bir ülkede, belirli bir sürede üretim faktörlerinin üretilen milli gelirden aldıkları paylara göre oluşan dağılıma fonksiyonel gelir dağılımı adı verilir.

Tarım, ulaştırma, inşaat, imalat, turizm gibi alanlarda yatırım dengesizliğini önlemek için sektörel gelir dağılımını analiz etmek gerekir.

Bir ülkede hızlı nüfus artışı, gelir dağılımı açısından, emek aleyhine bir durum yaratır.

Demokratik hakların kısıtlandığı siyasi rejimler, gelir dağılımı açısından emek aleyhine bir durum yaratır.

Bir toplumda Lorenz eğrisinin 45 derecelik bir açıyla gösterilmesi gelir dağılımının eşit olduğunu ifade eder.

Bir toplumda Gini katsayısının “1” değerini alması tüm gelirin tek bir bireyde toplandığını ifade eder.

Bir ülkede en büyük ve en küçük gelir arasındaki farkın aynı dönemde hesaplanan ortalama gelire oranına Aralık Ölçüsü adı verilir.

Bireylerin ödedikleri vergilerden daha fazla kamu mal ve hizmetlerinden yararlandığında ortaya çıkan duruma mali rant ad verilir.

Devletin aldığı borç karşısında ödediği faizler transfer harcamaları grubuna girer.

Geliri belli bir miktarın altında kalan mükelleflere devletin mali destek vermesi uygulamasına negatif gelir vergisi adı verilir.

Birincil Gelir Dağılımı: Piyasa ekonomisinin kendi işleyişine bağlı olarak ve kamusal bir müdahale olmaksızın oluşan gelir dağılımına birincil gelir dağılımı adı verilir. Doğru cevap a şıkkı.

İkincil Gelir Dağılımı, Gelirin doğuşu ile kullanılışı arasında geçen yeniden dağılımını ifade etmektedir. Devletin vergi alarak sosyal yardımlarda bulunması örnek olarak verilebilir. Doğru cevap b şıkkı.

Fonksiyonel ya da faktörel gelir dağılımı, bir ülkede, belirli bir sürede, üretimde kullanılan üretim faktörlerinin üretilen millî  gelirden aldıkları paylara göre oluşan dağılım olarak tanımlanabilir. Doğru cevap c şıkkı.

Kişisel gelir dağılımı, bireylerin ya da hane halkının millî gelirden aldıkları payları gösteren dağılım olarak tanımlanabilir. Doğru cevap d şıkkı.

GELİR DAĞILIMINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER:

-Emeğin Dağılımı

-Emeğin Niteliğindeki Farklılık

-Servetin Dağılımında Eşitsizlik

-Faktör Fiyatlarının Nispi Durumu

-Makroekonomik ve Politik Faktörler

Doğru cevap e şıkkı

Bir ekonomide herkesin millî gelirden eşit pay aldığı mutlak eşitlik durumunda nüfusun yüzdesi ile millî gelirden alınan gelir payının yüzdesi aynı olur. Gelirin mutlak eşit dağıldığı bu özel durumda, örneğin, gelirin %20’sini nüfusun %20’si, gelirin %60’ını nüfusun %60’ı elde etmektedir. Doğru cevap a şıkkı.

Gini katsayısı İtalyan İstatistikçi Corrado Gini tarafından 1912 yılında geliştirilmiştir. Lorenz eğrisini kullanarak oluşturduğu  katsayı Gini katsayısı olarak adlandırılmıştır. Bu katsayı “0” ile “1” arasında değişen yüzdelik bir değer ile ifade edilmektedir. 45°’lik Lorenz eğrisi üzerinde gelir mutlak eşit dağılım göstermekte ve Gini katsayısı “0” olmaktadır. Doğru cevap b şıkkı.

Kişisel gelirin nasıl dağıldığını gösteren çeşitli ölçüm yöntemleri vardır. Aşağıda en yaygın kullanılan yöntemlere yer verilmektedir.

I. Lorenz Eğrisi 

II. Gini Katsayısı

III. Yüzde Paylar

Doğru cevap c şıkkı

Mali rant: Düşük vergi ödemeye rağmen fazla kamusal mal ve hizmet tüketme durumudur. Doğru cevap d şıkkı.

Mali sömürü: Yüksek vergi ödemeye rağmen düşük kamusal mal ve hizmet tüketme durumudur. Doğru cevap e şıkkı.