MALİYE POLİTİKASI - Deneme Sınavı - 7

Neoklasikler piyasanın iyi işlememe durumunu piyasa başarısızlığı olarak kavramsallaştırmışlardır. Onlara göre piyasaları başarısızlığa uğratan çeşitli etmenler vardır. Bu etmenler şunlardır (Susam, 2016):

• Tam rekabetin gerçekleştirilememesi,
• Kamusal malların üretilmesinin gerekliliği,
• Dışsallıkların varlığı,
• Marjinal maliyetin sıfır olduğu üretim faaliyetlerinin (doğal tekellerin) varlığı.

Klasik dikotomi (ikilik) yaklaşımı ise bir ülkedeki parasal sorunların üretim düzeyini değil, yalnızca fiyat düzeyini etkilediğini varsaymaktadır dolayısıyla piyasa başarısızlığı olarak görülmez.

1929 Büyük Bunalımı öncesinde klasik iktisadi düşünceye uygun olarak devletin ekonomiye müdahalesine karşı çıkılmış; devlet bütçesinin denkliği, kamu harcamalarının dolaylı vergilerle finanse edilmesi, borçlanmaya çok sınırlı koşullarda başvurulması gibi ilkeler geçerli olmuştur. Keynes klasikler tarafından savunulan piyasa mekanizmasının kendiliğinden dengeyi sağlayacağı, oluşacak herhangi bir dengesizliğin bile piyasa süreci tarafından giderileceği görüşü yaşanan bu ekonomik krizle yıkılmıştır. klasiklerin ileri sürdüğü serbest piyasa güçlerini değil toplam talebi artırmada görev üstlenen devlet müdahalesini savunmuştur. Keynes’e göre klasiklerin ileri sürdüğü tasarruf artışı sağlayarak millî gelirin artırılabileceği görüşü de doğru değildir. Keynes klasik yaklaşımın paraya yüklediği işlem aracı ve değer biriktirme aracı olma işlevlerine üçüncü bir işlev olarak spekülatif işlevi eklemiştir. Yatırım düzeyinin belirleyicisi klasik yazarların öne sürdüğü gibi yalnızca faiz oranı değil, buna ek olarak gelir düzeyi, yatırımın marjinal etkinliği ve geleceğe ilişkin beklentilerdir.

Keynesyen iktisatçılar açısından Genel Teoride klasik yaklaşımdan - ilk ikisi efektif talebin bileşenleri olan - dört ayrışma söz konusudur. Bunlar şu şekildedir (Felderer ve Homburg, 2010):
• Cari reel gelir ile reel tüketim harcamalarını
ilişkilendiren bir tüketim fonksiyonu,
• Özünde sermayenin marjinal etkinliği kavramının yattığı bir yatırım teorisi,
• Klasiklerin miktar teorisine bir seçenek olarak geliştirilmiş olan likidite tercihi teorisi,
• Ücret ve fiyat katılıkları.

Keynes, maliye politikasını “kamu ve özel sektör arasındaki fon akışıyla ilgili olarak ekonomik istikrarı sağlamak amacıyla toplam talebi düzenlemek” olarak tanımlar. Bu nedenle doğru yanıt d şıkkıdır.

Maliye politikası Amerika Birleşik Devletleri’nde başlayan 1929 Büyük Ekonomik Buhranı’ndan sonraki dönemde önem kazanan ve maliye bilimi içerisinde hızla gelişen bir disiplindir. Bu nedenle doğru yanıt c şıkkıdır.

Tam istihdam ekonomide çalışmak isteyen herkesin iş sahibi olduğu bir durumdur. Ekonomide gönülsüz işsizliğin olmadığı durumu ifade eder. Bu nedenle doğru yanıt e şıkkıdır.

Stagflasyon ekonomide işsizlik oranı ile enflasyonun aynı anda yükseldiği bir durumdur. Bu nedenle doğru yanıt a şıkkıdır.

Ekonomik büyüme ve ekonomik kalkınma kavramları birbiriyle yakından ilişkili ve birbirini tamamlayan kavramlar olmasına rağmen aralarında önemli farklılıklar vardır. Ekonomik büyüme üretimdeki değişikliklere odaklanır. Bu nedenle doğru yanıt b şıkkıdır.

Kalkınma politikası maliye politikasının araçları arasında yer almaz. Bu nedenle doğru yanıt c şıkkıdır. Bununla ilgi sayfa 12’deki şekil 1.3’e bakabilirsiniz.

Kamu sermaye stoku devletin kümülatif yatırımlarıdır ve belirli bir dönemde kamusal mal ve hizmet üretme kapasitesinin en temel göstergesidir. Bu nedenle doğru yanıt d şıkkıdır.

Şerefiye, devletin gerçekleştirdiği yatırımlar nedeniyle değerleri artan taşınmaz üzerine konan parasal yükümlülüktür.Bu nedenle doğru yanıt c şıkkıdır.

Formül esnekliği yöntemi ekonomik göstergelerin belirli değerleri aşması halinde önceden saptanmış çeşitli önlemlerin devreye girmesidir. Bu nedenle doğru yanıt a şıkkıdır.

Avrupa Birliği’nin Maastricht  Kriterleri’ne göre ulusal borcun GSYIH’ye oranının % 60’ı geçmemesi kuralı vardır. Bu nedenle doğru yanıt e şıkkıdır.

Klasiklere göre faiz yatırım tasarruf eşitliğini sağlayacak değişkendir.

Klasiklere göre reel ücret emek piyasasında dengeyi sağlayacak değişkendir.

Klasiklere göre devlet müdahalesi olmayacağından devlet bütçesi denk ve küçüktür.

Para arzındaki değişikliklerin reel değişkenler yerine sadece fiyatları etkilemesine klasik dikotomi adı verilir.

Yanıt D'dir. Geniş anlamda maliye politikasıdır.

Kamu harcamaları sonrasında faizlerin artmasına bağlı olarak özel kesimin yatırımlarının düşmesine  "dışlama" (crowding out) adı verilir.

Yanıt E'dir. Stagflasyondur.