MALİYE POLİTİKASI II

1951 yılında Paris Antlaşması ile Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu kurulmuştur.

Maastricht Antlaşması Avrupa Birliği vatandaşlığı, parasal birlik gibi önemli düzenlemeleri de beraberinde getirmiştir.

Ekonomik bütünleşme aşamaları sırasıyla serbest ticaret bölgesi, gümrük birliği, ortak
pazar ve son olarak ekonomik ve parasal birlik şeklinde sıralanmaktadır.

Entegrasyona en güçlü ivmeyi kazandıran gelişme, Tek Avrupa Senedinden sonra üzerinde çalışmalar yürütülen, 1991 sonlarında Hollanda’nın Maastricht kasabasında görüşülüp 1992’de imzalanarak 1 Kasım 1993 tarihinde yürürlüğe giren ve Avrupa Birliği Antlaşması olarak da bilinen
Maastricht Antlaşması’dır.

Üye ülkelerin kamu açıklarının GSYİH’lerine oranı yüzde 3’ü geçmemelidir.

Maastrich Antlaşması ile Maastricht Kriterleri olarak adlandırılan yakınlaşma kriterleri tespit edilmiş ve bunlara uyulmaması durumunda uygulanacak yaptırımlar belirlenmiştir. Bu hükümlerden bir tanesi aşırı bütçe açığının raporlanmasını takiben, 10 ay içinde, ceza tutarının öncelikle komisyon nezdinde faizsiz bir hesaba yatırılmasıdır.

2008 yılında yaşanan küresel finansal kriz ve ekonomik durgunluk tüm dünyada bütçe dengelerinin bozulmasına ve kamu borç seviyesinin genel olarak artışına neden olmuştur. Küresel finansal krizin hemen sonrasında gözler Avrupa Birliği’ne, özellikle de Avro bölgesinin zayıf halkası olan çevre ülkelere çevrilmiş ve bu ülkelerde bir kamu borcu krizinin yaşanabileceği konusundaki endişeler artmıştır. Avro bölgesine ilişkin endişeler 2009 yılı sonlarında haklı çıkmaya başlamış ve ilk kriz Yunanistan’da patlak vermiştir.

Avro bölgesinde maliye politikalarındaki zayıflığı gidermek ve AB’de ekonomi yönetimini güçlendirmek için Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan ve sonradan “altılı paket” olarak adlandırılacak olan altı adet yasal düzenleme 28 Eylül 2011’de Avrupa Parlamentosu, 8 Kasım’da Konsey tarafından onaylanarak 13 Aralık 2011’de yürürlüğe girmiştir.

Sözleşme, 1 Ocak 2013’te bu tarihten önce onaylamayı tamamlayan 16 üye devlet için yürürlüğe girmiştir.

Avrupa Birliği’nde, mali birlik, daha derin Avrupa entegrasyonuna doğru bir sonraki adım olarak tartışılmaktadır, ancak günümüzde hâlâ büyük ölçüde sadece bir teklif olmaya devam etmektedir.

1951 yılında Paris Antlaşması ile Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu kurulmuştur. Bu topluluk Avrupa’da uluslarüstü prensiplere göre oluşturulan ilk örgütlenme olmuş ve günümüz Avrupa Birliği’nin de temellerini atmıştır. Doğru yanıt B'dir.

Serbest ticaret bölgesi, üye ülkeler arasında, ürettikleri mallarda ticaretin serbestleştiği aşamadır. Üyeler arasında ticareti kısıtlayan tarife-kota gibi engellerin bazılarının kaldırıldığı ve üye ülkelerin yükümlülüğü altında bulundukları üçüncü ülkelere karşı ülkelerin kendi özel tarifelerini uyguladığı bir ekonomik birleşme türüdür. Doğru yanıt C'dir.

AB'de serbest ticaret bölgeleri ve Gümrük Birliğinin yanı sıra üye ülkeler arasında üretim faktörlerinin dolaşımının da serbest bırakıldığı bütünleşme türüne ortak pazar adı verilir. Bu bütünleşme şeklinde Birliğe üye ülkeler, sınırları kaldırarak ve aralarındaki Gümrük Birliği ilkelerini de koruyarak kendi aralarında emek, sermaye, mal ve hizmetler gibi üretim faktörlerinin serbest hareketliliğini sağlayarak bir ortak pazar oluştururlar.

1992’de Maastricht Antlaşması’nın imzalanmasıyla birlikte AB ülkeleri bir Ekonomik ve Parasal Birlik oluşturulması konusunda anlaşmaya varmışlardır. Bu birliğin oluşturmalarının temel amacı, AB’de dengeli ve sürdürülebilir bir ekonomik büyüme sağlamaktır. Ekonomik ve Parasal Birlik, üye devletlerin ekonomik ve parasal politikaların uyumlaştırılması ve ortak para birimi avronun yürürlüğe konulması sürecinde hayata geçirilmiştir.

AB'de “Maastricht Kriterleri” olarak adlandırılan yakınlaşma kriterleri tespit edilmiş ve bunlara uyulmaması durumunda uygulanacak yaptırımlar belirlenmiştir. Bu yaptırımlar:

-Üye ülkelerin bonolarının sağlıksız olduğu yolunda bir bildiri yayınlanması,

-Avrupa Yatırım Bankasının ilgili ülkeye borç vermemesi,

-Aşırı bütçe açığının raporlanmasını takiben, 10 ay içinde, ceza tutarının öncelikle
Komisyon nezdinde faizsiz bir hesaba yatırılması,

-Alınan önlemlere rağmen aşırı bütçe açığının iki yıl içinde düzeltilmemesi hâlinde,
üye devlet tarafından yatırılan tutarın, para cezasına dönüştürülmesi,

-Uyum kriterlerinde öngörülen yüzde 3’lük referans değerden sapmaya bağlı olarak
GSYİH’nin yüzde 0,2 ila yüzde 0,5’i arasında bir ceza uygulanması şeklindedir. Doğru yanıt E'dir.

Avro bölgesinde maliye politikalarındaki zayıflığı gidermek ve AB’de ekonomi yönetimini güçlendirmek için Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan ve sonradan “altılı paket” olarak adlandırılacak olan altı adet yasal düzenleme 13 Aralık 2011’de yürürlüğe girmiştir. Altılı paket, dört tanesi daha sıkı mali disiplin için İstikrar ve Büyüme Paktı’nı güçlendiren, iki tanesi AB’de makroekonomik dengesizlikleri tespit etmek, önlemek ve düzeltmek için bir prosedür oluşturulmasını sağlayan beş adet tüzük ve bir adet direktiften oluşmaktadır. Paket, bir antlaşma değişikliği yapılmasını gerektirmeyip mevcut araçların kullanılmasını öngörmektedir. Ayrıca paketle ülkelerin mevcut ekonomik durumunun düzeltilmesi öngörülmüş ve birliğe yeni ülke eklenmesi söz konusu olmamıştır. Doğru yanıt B'dir.

Altılı Paket’in önemli bir yeniliği de Makroekonomik Dengesizlikler Prosedürü’dür. Bu prosedür kapsamında on temel makroekonomik gösterge üzerinden değerlendirme yapılır. Bu değerlendirme sonucunda Konsey Aşırı Dengesizlik Prosedürü başlatarak önce ilgili ülkeden bir mevduat yatırmasını isteyebilir, eğer ülke düzeltici önlem almazsa ülkenin GSYİH’sinin %0,1’i kadar bir ceza uygulayabilir. Doğru yanıt A'dır.

Altılı Paket ile getirilen yeni kurallardaki harcama kavramı sınırlayıcı anlamda kullanılmıştır. Faiz ödemeleri, işsizlik harcamalarının konjonktürel kısmı ve AB fonlarıyla finanse edilen Avrupa programlarına ilişkin harcamalar kapsam dışındadır. Doğru yanıt E'dir.

Mali Sıkılaştırma Antlaşması, İstikrar ve Büyüme Paktı’nın yeni ve daha bir sert versiyonu olarak 2 Mart 2012’de Birleşik Krallık, Çek Cumhuriyeti ve Hırvatistan (AB’ye Temmuz 2013’te üye olduğu için) hariç Avrupa Birliğindeki tüm üye ülkeler tarafından imzalanan hükümetlerarası bir sözleşmedir.

Mali Sıkılaştırma Antlaşması'nın III. Başlığı olan Mali Sıkılaştırma Kısmında yer alan kurallar Antlaşma’nın yürürlüğe girmesinden sonra en geç bir yıl içerisinde bağlayıcı ve kalıcı nitelikteki hükümler içeren tercihen anayasalarda ya da ulusal bütçe süreçlerinde uyulmasını garanti eden başka türlü düzenlemeler yoluyla, sözleşmenin taraflarının ulusal hukuklarında yürürlüğe girmelidir. Doğru yanıt A'dır.