MALİYE POLİTİKASI II - Deneme Sınavı - 13

Yönetimler arasında ortaya çıkan gelir ve harcama dengesizlikleri merkezî yönetimden yerel yönetimlere doğru kaynak aktarımı ile giderilebilir ki buna dikey mali transfer adı verilir.

Musgrave’e göre “mali yerelleşmenin özünü oluşturan tahsis fonksiyonunu, politikaların eyaletler arasında vatandaşların tercihlerine göre farklılaştırılması oluşturmaktadır.”

Enflasyon, fiyatlar genel seviyesindeki sürekli ve öngörülemeyen artıştır.

Medyan Seçmen: Ortanca seçmen olarak da adlandırılır. Salt çoğunluk oylamasında sonucu belirleyen olasılık dağılımının ortasındaki seçmendir.

Leviathan: Tevrat ve İncil’de kötülüğü temsil eden bir su canavarının adı olarak geçmektedir. Bu kavram 1651 yılında Thomas Hobbes’un ünlü “Leviathan” adlı eseri ile mutlak güç ve yetkilere sahip egemen bir devleti ifade etmek üzere kullanılmıştır.

Musgrave, makroekonomik istikrar sağlanmasının merkezî yönetimin üstlenmesi gereken görevlerden biri olduğunu ileri sürmüş ve bu görüş kamu maliyesi teorisi yazınında geniş kabul görmüştür.

Para arzının sabit olması halinde kamu harcamaları çarpanı kısa dönemde pozitif bir değer alsa da uzun dönemde çarpan değeri sıfır olacaktır. Özellikle genişletici maliye politikası uygulanması sonucunda faiz oranlarının yükselmesine bağlı olarak özel yatırım harcamalarının azalması nedeniyle ortaya çıkan bu durum dışlama etkisi (Crowding-out effect) olarak ifade edilmektedir. Örneğin, kamu harcamalarındaki artış kişi ve kurumlardan yapılan borçlanma ile finanse edilirse her ne kadar harcamalardaki artış nedeniyle kısa dönemde millî gelir üzerinde genişletici bir etki oluşsa da ödünç verilebilir fonlara olan talep artacağı için faiz oranları yükselecek ve özel yatırım harcamaları azalacaktır. Yani kamu harcamalarındaki artışın millî gelir üzerindeki genişletici etkisi sınırlı olacaktır.

Bireyin ya da bir grubun kamusal politikalardan net yarar sağlamasına (Kamu harcamalarından yararlanması nispeten daha az vergi ödemesi) mali rant denilmektedir.

Para krizlerine yol açacak spekülatif saldırılar genelde aşağıda belirtilen gelişmelerden sonra ortaya çıkmaktadır;Başta konut ve hisse senetleri olmak üzere yurt içi varlık fiyatlarının önemli ölçüde düşmesi,Döviz cinsinden kısa vadeli borçların artması,Cari işlemler açığının artması, Sabit döviz kuru politikasının terk edilmesine dair beklentilerin kuvvet kazanması.Doğru Cevap:B

Birinci nesil kriz modelleri, Paul Krugman tarafından 1979 yılında altın piyasası konusunda yapılan bir çalışmadan yola çıkılarak oluşturulmuştur. Krugman, birinci nesil kriz modellerinde, krizleri büyük ölçüde bütçe kaybına sebebiyet veren bir ödemeler dengesi problemi olarak açıklamıştır. Birinci nesil krizler adına en önemli noktalardan birisi de kriz yaşanmadan önce uygulanan politikalar, Merkez Bankasındaki döviz miktarı gibi parametrelere bakılarak krizin oluşabileceğinin öngörülebiliyor olmasıdır. Birinci nesil krizlerde kriz, sürpriz bir şekilde değil beklentiler doğrultusunda oluşmaktadır.

İkinci Nesil Modeller, temel ekonomik göstergelerde bir kötüye gidiş oluşmadan, uygulanan hükümet politikalarında bir tutarsızlık olmadan, salt spekülatif ataklar yoluyla para krizlerinin çıkabileceğini ortaya koymaktadır.Doğru Cevap:B

1951 yılında Paris Antlaşması ile Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu kurulmuştur.

Maastricht Antlaşması Avrupa Birliği vatandaşlığı, parasal birlik gibi önemli düzenlemeleri de beraberinde getirmiştir.

Ekonomik bütünleşme aşamaları sırasıyla serbest ticaret bölgesi, gümrük birliği, ortak
pazar ve son olarak ekonomik ve parasal birlik şeklinde sıralanmaktadır.

Entegrasyona en güçlü ivmeyi kazandıran gelişme, Tek Avrupa Senedinden sonra üzerinde çalışmalar yürütülen, 1991 sonlarında Hollanda’nın Maastricht kasabasında görüşülüp 1992’de imzalanarak 1 Kasım 1993 tarihinde yürürlüğe giren ve Avrupa Birliği Antlaşması olarak da bilinen
Maastricht Antlaşması’dır.

Üye ülkelerin kamu açıklarının GSYİH’lerine oranı yüzde 3’ü geçmemelidir.

Maastrich Antlaşması ile Maastricht Kriterleri olarak adlandırılan yakınlaşma kriterleri tespit edilmiş ve bunlara uyulmaması durumunda uygulanacak yaptırımlar belirlenmiştir. Bu hükümlerden bir tanesi aşırı bütçe açığının raporlanmasını takiben, 10 ay içinde, ceza tutarının öncelikle komisyon nezdinde faizsiz bir hesaba yatırılmasıdır.

2008 yılında yaşanan küresel finansal kriz ve ekonomik durgunluk tüm dünyada bütçe dengelerinin bozulmasına ve kamu borç seviyesinin genel olarak artışına neden olmuştur. Küresel finansal krizin hemen sonrasında gözler Avrupa Birliği’ne, özellikle de Avro bölgesinin zayıf halkası olan çevre ülkelere çevrilmiş ve bu ülkelerde bir kamu borcu krizinin yaşanabileceği konusundaki endişeler artmıştır. Avro bölgesine ilişkin endişeler 2009 yılı sonlarında haklı çıkmaya başlamış ve ilk kriz Yunanistan’da patlak vermiştir.

Avro bölgesinde maliye politikalarındaki zayıflığı gidermek ve AB’de ekonomi yönetimini güçlendirmek için Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan ve sonradan “altılı paket” olarak adlandırılacak olan altı adet yasal düzenleme 28 Eylül 2011’de Avrupa Parlamentosu, 8 Kasım’da Konsey tarafından onaylanarak 13 Aralık 2011’de yürürlüğe girmiştir.

Sözleşme, 1 Ocak 2013’te bu tarihten önce onaylamayı tamamlayan 16 üye devlet için yürürlüğe girmiştir.