MALİ ANALİZ

İşletmelerin sermaye yapıları ile ilgili kararlarını etkileyen firmaya özgü faktörler:

Firma riski, borç dışı vergi kalkanları, büyüme olanakları, vergi, borçlanma olanakları,  firmanın likiditesi, borçlanmanın maliyeti olarak sayılabilir.

Borçluluk oranı ve borç / özkaynak oranı aslında aynı amaca hizmet etmektedir ve ikisi de sadece küçük bir şekil farkı ile aynı verileri kullanmaktadır. Bu yüzden, bu iki oran birbirinin alternatifi olarak kullanılmaktadır.

Faiz Giderlerini Karşılama Oranı = Faaliyet Karı/ Faiz Giderleri  ise,

Faiz Giderlerini Karşılama Oranı = 600.000 / 200.000 = 3

Borçluluk Oranı = Toplam Borçlar (Yabancı Kaynaklar) / Toplam Varlıklar  ise

Borçluluk Oranı = 200.000 / 500.000 = 0,40 bulunur.

Finansal kaldıraç, işletmenin faiz ve vergi öncesi kârındaki değişimlerin, hisse başına düşen kâra olan etkisini belirlemektedir.

Finansal kaldıraç derecesi şu formülle hesaplanır: 

Hisse başına kardaki yüzde değişim /  Faiz ve vergi öncesi kardaki yüzde değişim

İşletmenin finansal kaldıraç derecesi = Hisse başına kardaki % değişim / Faiz ve Vergiden önceki % değişim ise,

(4,2-3)/3 = Hisse başına kardaki % değişim = 0,4

(2.400.000-2.000.000)/2.000.000 = Faiz ve Vergiden önceki % değişim = 0,2

İşletmenin finansal kaldıraç derecesi = 0,4 / 0,2 = 2 bulunur.

İşletmelerin finansal yapısı konusundaki tartışmaların temelini Modigliani-Miller’in (MM) önermeleri oluşturur. MM, piyasaların tam etkin olduğu, vergilerin olmadığı bir dünyada, işletmelerin yatırım ve finansman kararlarının ilintisizliğini; finansal yapının, sermaye maliyeti ve piyasa değerinden bağımsız olduğunu ifade etmektedirler.

İşletmenin sermaye yapısı, işletme tarafından kullanılan uzun vadeli fonların karması olarak tanımlanmaktadır.

Optimal sermaye yapısının bozulmasına neden olan faktörler temelde şunlardır: 

• Kontrol • Borçlanma eksikliği • Pazar zamanlaması

İşletmenin uzun vadeli borç ödeme gücünün belirlenmesinde iki yaklaşım söz konusudur: 

• Gelir Tablosu Yaklaşımı • Bilanço Yaklaşımı

İşletme ihtiyaç duyduğu uzun vadeli fonları iki temel kaynaktan temin etmektedir:
• Yabancı kaynaklar (borçlanma)
• Özkaynaklar (özsermaye)

İşletmelerin sermaye yapısını etkileyen çeşitli faktörler bulunmaktadır. Bu faktörleri firmaya özgü değişkenler, finansal piyasalara özgü değişkenler ve makroekonomik değişkenler olmak üzere üç ana grupta toplamak mümkündür.

Borçla finansmanın en önemli avantajlarından birisi, ödenen faizin kurumlar vergisinden düşülmesi olup bu durum literatürde vergi kalkanı olarak adlandırılmaktadır.

Borç dışı vergi kalkanları, borçla finansmanın sağladığı vergi avantajlarının ikamesi olarak kullanılan araçlardır.

Optimal sermaye yapısının bozulmasına neden olan faktörler temelde şunlardır:
• Kontrol
• Borçlanma eksikliği
• Pazar zamanlaması

Finansal kaldıraç, işletmenin faiz ve vergi öncesi kârındaki değişimlerin, hisse başına düşen kâra olan etkisini belirlemektedir.

İşletmenin uzun vadeli borç ödeme gücünün belirlenmesinde iki yaklaşım söz konusudur:
• Gelir Tablosu Yaklaşımı
• Bilanço Yaklaşımı

Sabit finansman giderlerini karşılama oranı, gelir tablosu yaklaşımı ile uzun vadeli borç ödeme gücünü gösteren bir diğer orandır.

Kiralama (leasing) işlemleri temelde iki türlüdür:

• Sermaye kiralaması (capital leasing)

• Faaliyet kiralaması (operational leasing)

Ertelenmiş vergi iki yönlü olarak ortaya çıkar. Birincisi ertelenmiş vergi varlığı, ikincisi ise ertelenmiş vergi borcudur (yükümlülüğü).