MAHALLİ İDARELER MALİYESİ - Deneme Sınavı - 4

Erdemli mal;Toplum tarafından yeteri kadar talep
edilmeyen, ancak toplum için yararlı olan
mal/hizmetlerdir.

ERDEMSİZ MAL: Toplum tarafından olması gerekenden daha fazla talep
edilen ancak toplum için zararlı mal/hizmetlerdir.
Örnek olarak sigara ve alkollü içkiler verilebilir.

İdareler arası mali sistemin; harcamalar, özgelirler, idareler arası mali aktarımlar ve borçlanma olarak 4 bileşeni bulunmaktadır

Kurumsal düzenlemelerinin tam anlamıyla etkin bir biçimde işleyebilmesi için idareler arası mali sistemin kalitesi kurumların olgunluğu, düzenleyici yasa ve politikaların yapısı ve değişikliklere ayak uydurabilmeleriyle ölçülür.

Eğitim, sağlık ve sosyal destek alanlarında harcama sorumlulukları, sosyal devlet olmanın getirdiği toplumun kalkınma ve refahı için gerekli kamusal hizmetler.

Genel yetki yöntemi; yerel yönetimlerin, anayasa ya da kanunlarla açıkça yasaklanmamış, kendi yetki alanları dışında bırakılmamış veya başka herhangi bir yönetimin görev alanına girmemiş ve başka herhangi bir yönetime verilmemiş olmak kayıt ve şartıyla her türlü görevi üstlenebilemeleri ve bu konuda takdir yetkisine sahip olmaları anlamına gelmektedir.

İdareler arası mali sistemde dikey dengesizlik, yerel yönetimlerin kaynak yaratma gücünün harcama sorumluluklarını karşılayamaması ile ortaya çıkar. Sorunun en yaygın kaynağı ise yerel düzeyde yeterli özkaynakların bulunmamasıdır

Yerel yönetimlerin, idari etkinlik faktörü ve yerel hudutlar içerisinde hiç bir sınırlamaya tabi olmaksızın, tamamen kendi taktirlerine bağlı olarak tam bir vergileme yetkisine sahip oldukları sınırsız vergileme yönteminde vergi kaynağının seçiminde olduğu kadar, idaresinde de yerel yönetimler özerktirler.  ABD ve İsviçre'deki uygulamalarına bakıldığında, yerel yönetimlerin vergileme yetkisine merkezi idareler tarafından birtakım objektif kriterler ve sınırlamalar getirildiği görülmekterdir.

Etkin bir özgelir sistemi tasarlanırken iç piyasanın etkinliği, idari maliyetler, istikrarlılık ve esneklik, ulusal eşitlik ve fayda- maliyet ilişkisi gibi konular göz önünde bulundurulması gerekmektedir.

Yerel borçlanma, nesiller arası eşitleme, sermaye yatırımı harcamalarının finansmanı ile gelir ve gider akımlarının uyumlaştırılması amaçlarıyla kullanıldığında yerel yönetim için uygun bir kamu maliyesi aracı sayılmaktadır.

Yerel borçlanmanın düzenlenmesi mali yerelleşmenin dördüncü bileşenidir. Çoğu ülkede merkezi yönetimler yerel yönetimlerin borçlanmasını doğrudan kontrol yetkisine sahiptirler. Bu kontroller yıllık toplam borç miktarına ya da sadece dış borçlanmaya sınırlamalar getirmesi, borçlanmanın tümünün merkezileştirilmesi ve yerel yönetimlere ihtiyaçlarına göre borç verilmesi gibi şekiller alabilmektedir.

Harcamaların yönetimler arasında bölüşümünde açıklık, yerindenlik, ölçek ekonomisi ve dışsallık gibi ekonomik faktörlerin göz önünde bulundurulması gerekmektedir.

Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartının 4. maddesinde yerindenlik (subsidarite) ilkesi, kamu sorumluluklarının genellikle ve tercihen vatandaşa en yakın olan makamlar tarafından kullanılması şeklinde tanımlanmıştır.

Merkezi vergiler yerel yönetimlerin özgelirlerinden biri değildir.

Yerel yönetimlerin, idari etkinlik faktörü ve yerel hudutlar içerisinde hiçbir sınırlamaya tabi olmaksızın, tamamen kendi takdirlerine bağlı olarak tam bir vergileme yetkisine sahip oldukları sınırsız vergileme yönteminde, vergi kaynağının seçiminde olduğu kadar, idaresinde de yerel yönetimler özerktirler.

Yerel eşitlik özgelirlerin bölüşüm ilkelerinden biri değildir.

Yerinden yönetimin sağlanması idareler arası mali aktarım ilkelerinden biri değildir.

Çeşitli yatırım projelerinin yararları, eğitim ve altyapı gibi, geniş zamana yayılmaktadır. Bunun anlamı bu hizmetlerden sadece şimdiki nesillerin değil gelecekteki nesillerin de yararlanabileceğidir. Kamu maliyesinde faydalanma prensibi gelecekteki nesillerinde bu yatırım projelerinin finansmanına katılmaları gereğini ortaya koymaktadır.

Bu yöntemde mahalli idareler vergileme yetkisine sahiptirler. Bağımsız bir vergi yetkisinden anlaşılması gereken yerel yönetimin kendi başına verginin oranını, matrahını belirlemesi, vergi toplama ve vergilendirmeye ilişkin işlemleri yapmada merkezî idareden bağımsız olmasıdır. Dolayısıyla doğru cevap C'dir.

Bağımsız vergilendirme sisteminin avantajı yerel yönetimin vergi kaynağına fiziki olarak yakın olmasıdır. Bu yakınlık sayesinde yerel idarenin sunduğu hizmetlerden faydalanan halkın tercihlerine daha uygun sonuçlar elde edilmektedir. Dolayısıyla doğru cevap A'dır.