MAĞAZA ATMOSFERİ

Kurum rengi seçilirken bazı noktalara dikkat etmek gerekmektedir. Renklerin moda açısından değişikliğe uğraması da bunlardan biridir. Renkler yıllara göre değişiklik göstermektedir. Çünkü bir anda moda (in) olan, kısa bir süre sonra demode (out) olur. Dün çekici olan, bugün rüküştür. Çünkü moda döngüsel bir süreçtir. Mağazalar/kurumlar bu süreç içerisinde modası çok çabuk geçmeyecek renkleri tercih etmeli veya günün modasına uygun biçimde renklerin tonlarını revize edebilmelidir. Bir işletmenin kurum renginin yıllar içerisinde daha açık veya koyu tonlarla ifade edilmesi de günün modası ile alakalıdır. Bu durumda sorunun doğru yanıtı A seçeneğidir.

Mağazanın renklerine karar verilirken birçok unsur dikkate alınmalıdır. Renk seçilirken mağazanın bulunduğu şehrin iklim yapısına, mağazanın konumuna (güneş almasına veya almamasına, ışıklandırma biçimine göre) dikkat edilmelidir. Bunun yanı sıra mağazanın büyüklüğü, mağazanın bulunduğu binanın yüksekliği, mağazanın şekli (kare, dikdörtgen, geometrik vb. yapısı) rengin seçiminde önemlidir. Satılan ürünün çeşidi de rengin belirlenmesinde bir etkendir. Bu durumda verilen tüm maddeler doğru olmaktadır ve sorunun doğru yanıtı A seçeneğidir.

Mağaza atmosferinin oluşturulmasında kullanılan en önemli unsurlardan birisi de müziktir. Mağazalarda müziğin kullanımı, müşterilere hem ortamı hem de alışverişi sevdiren hatta kolaylaştıran, zevkli ve eğlenceli hale getiren unsurlardan biridir. Mağazalarda çalınan müzik pek çok unsuru etkilemektedir. Bunlar arasında, mağaza imajının algılanması, mağazanın atmosferi, çalışanların ruh halleri ve performansları, alışveriş amacıyla mağazaya gelen müşterilerin ruh halleri, alışveriş miktarları, alışverişe harcadıkları zaman vb. bulunmaktadır. Bunun yanında mağazalarda çalınan müzik müşterilerin davranışlarını da etkilemektedir. Dolayısıyla eğer müşterilerde olumlu davranışlar ortaya çıkabiliyorsa, bu durum mağazanın iyi ve etkili bir atmosfer yarattığının bir göstergesi olarak görülebilir. Bütün bu süreç bir geri besleme olarak değerlendirildiğinde ise, mağazadan memnun ayrılan müşterilerin tatmin olduğunu ve bunun sonucunda da mağaza sadakatinin oluştuğunu varsayabiliriz. Ayrıca çalınan müziğin türü ile müşterinin psikolojisini, ruh halini, iç dünyasını vb. olumlu anlamda etkileyerek mağazada daha fazla kalmasını ve hatta satın almasını etkilemek mümkündür. Bu durumda verilen bilgilerin hepsi doğru olup sorunun doğru yanıtı A seçeneğidir.

Bir kişi ne kadar çok beklediğine inanırsa, hizmet konusunda o kadar tatminsizlik hissedecektir yani algılanan bekleme süresi ile hizmet konusundaki tatminsizlik doğru orantılıdır. Bekleme süresi arttıkça tatminsizlik de artmaktadır. Bu durumda A seçeneği doğru değildir. Müzik, müşterilerin hizmet tarzına ilişkin tepkilerini etkileyen çevreyi saran koşuldur. Diğer bir ifadeyle, hizmet ortamında müzik çalma bir ürüne olumlu bir özellik kazandırmak gibidir ve sonuçta istenen ortamın daha olumlu değerlendirilmesidir. Bu durumda B seçeneği doğru olmaktadır. Bekleme hem ekonomik hem de psikolojik bir maliyete neden olur. Bekleme esnasında geçen zaman, değeri nedeniyle bir ekonomik maliyet unsuruyken, yaşanan stres de birey için psikolojik maliyet unsurudur. Yani C seçeneğinde verilen bilgi doğrudur. Hizmet ortamı, hizmet unsuru olan “fiziksel-somut unsurlar” için önemlidir ve hizmet ortamının değerlendirilmesi, tüketicilerin hizmet kalitesi yargılarında anahtar bir belirleyicidir. Buna göre D seçeneğinde de doğrudur. E seçeneğinde doğru bir bilgi olarak kişinin ruh halinin olumlu olmasının, bekleme süresini kısa algılamasına neden olacağı söylenmiştir. Sorunun yanıtı A seçeneğidir.

Nazik tip terbiyeli, kibar ve kültürlü olan müşteri tipidir, mantığa ve gerçeğe uygun her teklifi kabul ederler. Bu tip müşterilerle iletişime geçerken konuya derhal geçilebilir. Telaşlı tipler sabırsızdır. İşlerinin hemen halledilmesini ister. Bu tip müşterilerle iletişimde sakin ve anlayışlı davranılır. Çekingen tipler ise sıkılgan oldukları için topluluklara girmekten, çevresi ile ilişki kurmaktan kaçınırlar. Çok zor karar verirler. Şaşkın tiplerin kültür düzeyi düşüktür ve bu tip anlama yeteneğinden de yoksundur. Bu tiplere sakin bir şekilde ürünün/hizmetin tüm özelliklerini çok açık olarak anlatmak gerekir. Müşteri tipleri sırasıyla doğru olarak nazik tip, telaşlı tip, çekingen tip ve şaşkın tip olarak sıralanmıştır. Bu durumda doğru seçenek A seçeneğidir.

Müşterinin inisiyatifi kendisinde hissetmesi, müşteriyi olabildiğince rahat ettirmek ve bilinçli satış teknikleri kullanarak müşteriye satın alma kararını verdirtmek ile ilgilidir. İnisiyatif her ne kadar satıcıda olsa da müşteri, ürünü üzerinde baskı olmadan aldığını hissetmelidir. Hizmetin satışa yönelik olması ise bir satış elemanının hedefinin, müşteri mağazaya girdiğinde, ona ürün satmak ile ilgili olmasıdır. Müşterinin beklentisinin ötesinde hizmet verilmesi ise müşterilerin isteklerini karşılamanın yanı sıra beklenenden daha fazlasını vermektir. Her konuda yaratıcı olunması, her müşteriye kurumun prensipleri doğrultusunda farklı davranabilme becerisini göstermektir. Dinamik olmak müşterilerde pozitif etki yaratmaktadır. Alışveriş bir dinamizm işidir ve müşteriler kendilerine mutluluk veren, heyecanlandıran bir ortama gereksinim duymaktadır. Bu durumda doğru seçenek A seçeneğidir.

Mağazalardaki kalabalıklığı oluşturan unsurlar; fiziksel unsurlar, ürün yerleştirmeleri, diğer müşteriler ve çalışanlar şeklinde ifade edilmektedir. Mağazanın içyapısı ve atmosferi fiziksel unsurları oluşturur. Aynı zamanda bu algılama müşterilerin kişisel faktörleriyle doğrudan ilgilidir. Mağazanın içindeki atmosferin, müşterinin rahatını sağlayacak biçimde tasarlanması gerekir. Uygun genişlikteki koridorlar, merdivenler, dinlenme ve bekleme yerleri, kasalar, tezgahlar ve otopark bu amaçla en uygun biçimde tasarlanmalıdır. Soruda yer alan olumsuz durumlar fiziksel unsurlar kapsamında değerlendirilmektedir. Bu durumda sorunun yanıtı A seçeneğidir.

 

Kalabalığın yarattığı etki; işletme yönetimi ve algı yönetimi ile iki farklı şekilde azaltılabilir. Mağazanın içindeki yerleşim düzeninde değişimler yapmak, mağaza içerisindeki çalışan sayısını arttırmak, mağazanın kapasitesini azaltarak uygun görülen saatler içerisinde belirli sayıdaki müşteriye hizmet vermek gibi stratejiler işletme yönetimi kapsamında uygulanabilecek stratejilerdir. Mağaza atmosferinde olumsuz etkiler yaratacak olan faktörlerin azaltılması ve mağaza içerisinde uygun yerlere yönlendirme ve işaret levhaları yerleştirmek stratejileri ise algı yönetimi kapsamında uygulanabilecek stratejilerdir. Yerleştirilen yönlendirme ve işaret levhaları sayesinde müşteriler aradıkları ürünü veya bölümü daha kolay bulacaklardır. Böylece mağaza içerisinde istediği ürünlerin yer almadığı bölümlerde dolaşmayacaklardır. Dolayısıyla aradığına çabuk ve kolay ulaşacak, kasaya hesabını çabuk ödeyecek ve mağazadan çabuk ayrılacaktır. Bu durumda doğru seçenek A seçeneğidir.

1930 Depresyon renklere yansıdı, renksiz bir dönem başladı. Öyle ki modaya hakim olan kahverengims  bu dönemi “Köstebek Çağı” olarak adlandırılmasına yol açtı. Buna göre doğru cevap C'dir.

Bir rengin yansıttığı ışık miktarına göre bir “değeri”, aynı renk ailesinin değer ve doygunluk açısından ayrılan ancak yakın ilişkileri görülen derecelenmeye bağlı “tonu”, görsel yoğunluğuna ve saflığına göre de bir “şiddeti” söz konusudur. Doğru cevap A'dır.

Işığa göre değişen renk (tonal renk): Işık ve gölgenin etkisinin sonucu
olarak görülen değişmiş renk. Doğru cevap B'dir.

Sıcak renkler grubunda yer alan kırmızı ana renklerden biridir. Kullanıldığı mekanda heyecanlandırıcı, uyarıcı bir etki yaratır, enerji ve gücü ifade eder (Çellek, 2003). Dinamik ve tahrik edici bir renk olan kırmızı şiddet, nefret ve işkence gibi duyguları da çağrıştırabilir. Bu özelliği nedeniyle insana huzursuzluk veren, hırçınlığa iten bir renk olarak da görülür. Doğru cevap A'dır.

Sarı insanı çılgınca bir sarhoşluğun etkisi altında bırakır ve hareketlerini düzensizleştirir. Bunun için morali bozuk ve psikolojik çöküntüde bulunan insanları neşelendirmek için sarı renk kullanılır (Yılmaz, 1999, s. 28-29). Doğru cevap D'dir.

Mavi, insanda temizlik, rahatlık, sükûnet ve dinlendirici bir
etki yaratır. Sınırsız atmosferi ifade eden mavi, insanda düşünme, karar verme ve yaratıcı fikirlerin doğmasına yardımcı olur. Bunun içinde çalışma alanlarında en çok kullanılan renktir. Doğru cevap E'dir.

Pozitif etkilerin yanı sıra mavi, yeme içgüdüsünü azalttığı için fastfood sektöründe mavi hiçbir yerde kullanılmaz. Hatta tüm diyet ürünler mavi yazı ve logolar kullanırlar. Süt ve süt ürünleri de sağlıklı, fakat şişmanlatıcı olmadıklarını anlatmak için maviyi ve yeşili tercih etmektedirler (İzgören, 2006, s. 149) Doğru cevap E'dir.

Gücün, tutkunun ve hırsın ifadesi olan siyah hem bizim ülkemizde hem de batıda matemi simgelerken Japonya’da mutluluğun simgesidir. Konsantrasyonu arttıran ve ışığı yok eden siyah, herhangi bir şeyin fonunda kullanıldığında karamsarlığı çağrıştırmaktadır (İzgören, 2006, s.147). Doğru cevap D'dir.

Şaşkın Tip: Kültür düzeyi düşük olan bu tip anlama yeteneğinden de yoksundur. Bu tiplere sakin bir şekilde ürünün/hizmetin tüm özelliklerini çok açık olarak anlatmak gerekir. Doğru cevap E'dir.

Kalite kontrastları: Bu özellik genellikle saflık derecesi ile ilgilidir. Saf renklerdeki açıklık, koyuluklar sarı ve beyazın yanı sıra siyah ve mavi ile de elde edilir. Bir renkte beyaz kullanıldığında matlaşır veya donuklaşır. Sarı kullanıldığında renk açılır ama ışıklılığını korur. Bir renge mavi veya siyah karıştırılırsa, renk koyulaşıp, körleşir. Bu renkler yan yana geldiğinde saflık derecelerine göre, birbirlerinin etkilerini kuvvetlendirir veya azaltır. Doğru cevap C'dir.

Değer rengin açık ya da koyu olması ile ilgilidir. Bu bağlamda doğru cevap açık sarı'dır.

Doğru cevap D şıkkıdır. Diğer şıklar kırmızı renkle ilgilidir.