MADEN, METAL VE İNŞAAT SEKTÖRLERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ - Deneme Sınavı - 6

Doğru cevap B şıkkıdır.

İnşaat sektörü,
en fazla ölümlü iş kazasının gerçekleştiği sektör
konumundadır. Her yıl yaklaşık 500 çalışan sektörde hayatını kaybetmektedir. Ülkemizde işyerinde meydana gelen üç ölümlü kazadan biri inşaat
sektöründe kaydedilmiştir.

Doğru cevap C şıkkıdır.

Sektörde gerçekleşen ölümlü iş kazalarının temel sebeplerine bakıldığında yüksekten düşme,
trafik ve iş makinesi kazaları, elektrik çarpmaları,
iş ekipmanı kaynaklı kazalar, malzeme düşmesi,
kazı işlerinde toprak altında kalma, kalıp çökmesi, yangın ve patlamalar inşaat sektöründe ölümcül
kazalara yol açan en yaygın sebeplerdir. Ölümlü iş
kazaları incelendiğinde, %35 ile %45 arası değişen
oranlarda yüksekten düşme kaynaklı kazalar ilk sırada yer almaktadır. Bu kazaların büyük bir kısmının ise kat kenarlarından, iskelelerden, asansör boşluğundan, yapıdaki diğer boşluklardan, çatılardan,
kalıplardan, iş ekipmanlarından, merdivenlerden,
kazı kenarlarından düşme şeklinde meydana geldiği bilinmektedir.

Doğru cevap A şıkkıdır.

Tablo 2.1 Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği’nde Yer Alan Bazı Yükümlülüklere İlişkin Koşullar tablosunu inceleyiniz

Doğru cevap D şıkkıdır.

Elektrik çarpmasının ana nedenleri şunlardır:
Kabloları örten izolasyonun aşınması veya kopması, Elektrik kesilmeden hatta geçici onarımlar yapılması, Bakım ve kontrolleri yapılmamış elektrikli
ekipmanın kullanımı, Enerji hatlarının altında ya
da yakınında çalışma, Kazı, sondaj, delme işleri ve
benzeri çalışmalar esnasında yer altındaki güç kablolarına temas etme, Patlayıcı alanlarda uygunsuz
elektrikli ekipman kullanma, Kötü elektrik tesisatı
ve bozuk elektrikli aletler nedeniyle meydana gelen
yangınlar

Doğru cevap E şıkkıdır.

En yüksek maruziyet eylem değeri ise 85 desibel (dB(A))
olup bu değerin aşılması durumunda, mühendislik
kontrolleri, diğer teknik kontroller gibi makul ve
uygulanabilir tüm tedbirlere başvurularak gürültü
maruziyeti düşürülmelidir. Maruziyet sınır değeri
ise kullanılan kulak koruyucuların koruyucu etkisi de dâhil edilerek çalışan gürültü maruziyetinin
hiçbir şekilde aşılamayacağı değerdir ve 87 desibel
(dB(A)) olarak belirlenmiştir.

Doğru cevap A şıkkıdır.

El-kol titreşimi, sekiz saatlik çalışma süresi için günlük maruziyet eylem değeri 2,5 m/s2
, sınır değeri ise 5 m/s2
’dir. Bütün vücut titreşimi,
sekiz saatlik çalışma süresi için günlük maruziyet eylem değeri 0,5 m/s2
, sınır değeri ise 1,15 m/s2
’dir.

Doğru cevap D şıkkıdır.

İnşaat sektöründeki bazı meslek gruplarıyla sıkça ilişkilendirilen rahatsızlıklar aşağıda belirtilmiştir:
• Duvar işleri ve çimento ile temas halindeki
diğer işlerde çalışanlarda cilt alerjileri,
• Yalıtım, tesisat ve bina yıkım işlerinde çalışanlarda asbestoz ve asbest kaynaklı diğer
rahatsızlıklar (mezotelyoma vb.),
• Tünel yapımı ile kumlama işlerinde çalışanlarda ve kaya delici makine operatörlerinde
silikozis,

Doğru cevap A şıkkıdır.

Biyolojik risk
etmenlerine maruziyet, genellikle çalışanların aşağıda belirtilen çeşitli kaynaklar ile temas hâlinde
olması ile gerçekleşmektedir:
• Toprak, bitki materyalleri (saman, pamuk
vb.) gibi doğal veya organik materyaller,
• Hayvanlar (kuşlar, böcekler vb.) ile dışkı ve
idrar gibi hayvan ve insan atıkları,
• Kan ve diğer vücut sıvıları,
• Toz akarları, hayvan kepeği, yün, tüy veya
hayvan kılları,
• İnsan vücudu, hayvan leşi ve çiğ et,

Doğru cevap C şıkkıdır.

Tablo 2.2 İnşaat Sektöründe Bazı Mesleklerin Birincil Tehlike Kaynakları tabloyu inceleyiniz.

Doğru cevap E şıkkıdır.

Karpal tünel sendromu: Karpal tünel sendromu, el bileğindeki karpal tünelde medyan sinirinin
sıkışması sonucu oluşmakta ve dirsekten aşağıda ve
elde ağrı, uyuşukluk, yanma ve kas güçsüzlüğüne
neden olmaktadır. İnşaat sektöründe bu hastalığa
yol açan risk faktörleri uzun süreli, aşırı miktarda
tekrarlanan el hareketleri, bileğin uzun süre tekrarlanan bükülme, gerilme, dönme, sağa veya sola
eğilme ve zorlayıcı pozisyonda kalması, karpal tünele doğrudan basınç uygulanması, sıkı kavrama,
avuç içiyle bastırma, sıkma hareketleri ve el kol
titreşimi ve/veya soğuk maruziyetidir. Karpal tünel
sendromundan korunmak için alınabilecek önlemler şu şekilde özetlenebilir: Çalışma ortamının
doğru kurgulanması, Uygun pozisyonda çalışma,
Ergonomik açıdan doğru ve uygun el aletlerinin
kullanılması, Tekrarlayan baskılardan kaçınılması,
Uygun şekilde molalar verilmesi, İşlerin çalışanlar
arasında dönüşümlü olarak yapılması.

İnşaat firmalarında planlama genel olarak iki seviyede gerçekleşmektedir.

Koordinatörler, Yönetmelikteki tanımından da anlaşılacağı üzere, yalnızca sağlık ve güvenlik konularıyla ilgilenirler

Yüksekte çalışma, inşaat sektöründe ölümlere ve ağır yaralanmalara en çok yol açan durumdur.

Elektriksel tehlikeler, inşaat işinde bulunan diğer tehlike türlerinden farklıdır.

Kazı işleri; inşaat projeleri içerisinde önemli bir kısmı oluşturmakta ve yapılacak ana faaliyetlerin başında gelmektedir.

İstenilen her yerde üretilebilmesi, kolayca şekil verilebilmesi ve yüksek basınç dayanımına sahip olması gibi birçok özelliği sayesinde beton; inşaat mühendisliği açısından en temel ve en önemli yapı malzemelerinden birisidir.

Fiziksel risk etmenleri, çalışanların sağlığını olumsuz etkileyen ve hastalık veya yaralanmaya sebep olabilen enerji kaynakları olarak tanımlanmaktadır.

Karpal tünel sendromundan korunmak için alınabilecek önlemler
şu şekilde özetlenebilir: Çalışma ortamının doğru kurgulanması, Uygun pozisyonda çalışma, Ergonomik açıdan doğru ve uygun el aletlerinin kullanılması, Tekrarlayan baskılardan kaçınılması, Uygun şekilde molalar verilmesi, İşlerin çalışanlar arasında dönüşümlü olarak yapılması.

(E) seçeneğinde verilen; işlerin çalışanlar arasında dönüşümlü olarak yapılmaması Karpal tünel sendromundan korunmak için alınabilecek önlemlerden biri değildir. Bu nedenle doğru cevap (E) seçeneğidir.

İnşaat işyerlerinde karşılaşılan bir alerjen aylar ya da yıllar içinde çalışanlarda duyarlılık geliştirmekte ve tedavisi olan bir solunum yolu rahatsızlığı olan mesleki astıma neden olmaktadır.

Şantiyelerde sıklıkla görülen “El-Kol Titreşimi Sendromu” olarak bilinen rahatsızlığın bir bölümünü oluşturan beyaz parmak hastalığı ağrılı bir rahatsızlıktır ve soğuk havalar veya soğuk nesnelerle temas, hastalığın
nöbetlerini tetikleyen faktörlerdir.