KURUMSAL KAYNAK PLANLAMA VE LOJİSTİK

Kurumsal Kaynak Planlaması (KKP) işletmelerin ve işletme faaliyetlerinin bütünleşik çalışmasına izin veren bir teknolojidir. İşletme faaliyetlerinin bütünleşik çalışmasına izin veren bir teknoloji olan Kurumsal Kaynak Planlaması (KKP) sistemleri, insanlar tarafından yönetilen birbirleri ile ilişkili süreçlerin bir grubu olarak düşünülebilir.

KKP, arz ve talep arasındaki dengeyi sağlayan geniş kurumsal bir alt yapıya sahip yönetim aracıdır ve genellikle tüm tedarik zinciri içindeki müşteriler ve tedarikçiler arasındaki bağlantıları kapsar. Karar verme aşamasında iş süreçlerini kullanan KKP; satış, pazarlama, üretim, lojistik, satın alma, finans, tasarım, insan kaynakları gibi işlemler arası bütünleşmeyi de sağlamaktadır.

KKP sisteminin tamamen anlaşılabilmesi için “KKP sistemi” kavramının beş farklı açıdan incelenmesi gerekmektedir. Bunlardan ilki, veri yönetim sistemi, ikincisi basitçe işletmedeki tüm yazılım modüllerinin aynı veri tabanını paylaşmasıdır. Üçüncüsü, üretim felsefesi, dördüncüsü, iş felsefesi iletişim aracı ve beşincisi ise bilgi yönetim sistemidir. KKP sisteminin düzeyleri arasında karmaşıklık aşağıdan yukarıya çıktıkça artmaktadır, işletmenin değeri de aynı şekilde artar. Karmaşıklığı en az olan düzey veri yönetim sistemi iken, stratejik ve daha karmaşık düzey ise bilgi yönetim sistemidir. Bir işletmenin KKP sistemini uygulamaya koyarken odaklanması gereken nokta, hiyerarşinin en üst düzeyini başarıyla yerine getirmektir.

Aşağıda belirtilen talepler de üreticiler üzerinde büyük baskı yaratmaktadır: • Tüm tedarik zinciri boyunca toplam maliyet azaltmak • Hammadde temin süresinin kısaltmak • Stokları minimum düzeye çekmek • Ürün çeşitliliğini arttırmak • Ürün kalitesini geliştirmek • Güvenilir dağıtım tarihleri ve müşteri hizmet düzeyini arttırmak • Talep, tedarik ve üretimin etkili koordinasyonunu sağlamak.

1960’ların ortalarında malzemelerin planlanması için ilk bilgisayar kullanımları tanıtılmış ve daha sonra kullanılan bu sistemler; Malzeme İhtiyaç Planlaması (MİP) sistemleri olarak adlandırılmıştır. Altmışların sonlarına doğru malzeme ve envanter kontrol sistemleri geliştirilerek, daha profesyonel araçlar haline gelmiştir. MİP, sadece malzeme kontrolü için değil, bunun yanında kapasite planlama ve yönetimi için de kullanılmaya başlanmıştır.

Kapalı çevrim MİP ile gerçek satın alma siparişleri ve iş emirleri ile ilgili bilgiler; satın almacı ve planlamacıların gerekli faaliyetleri yaparken kullanabilmesi için bilgisayara yüklenmekteydi. Bu bilgiler, ana bilgisayara bağlı bir veya iki terminal bilgisayar yardımıyla girilirdi. Bu bilgilerin hacmine bağlı olarak, gerekli değişiklikleri yansıtmak üzere sıklıkla net değişim MİP sistemi çalıştırılırdı. Bu girdiler MİP sistemi tarafından üretilen faaliyet mesajları ile döngüyü kapatırdı. Net değişim çalıştırmaları süresince bu faaliyetler, MİP sisteminin ilk çalıştırılması sonucunda üretilen planlar ile karşılaştırılır ve istisnai durumlar not edilerek raporlanırdı.

İşletmedeki tüm kaynakların etkili bir şekilde planlanması için bir yöntem olan ÜKP, bölümlerdeki işlemlerin planlanmasını, finansal planlamayı ve “eğer-olursa” şeklindeki durumların benzetimini yapabilmeyi sağlamaktadır. ÜKP her biri birbiri ile bağlantılı olan; iş planlama, satış ve operasyon planlama, üretim planlama, ana üretim çizelgeleme, malzeme gereksinim planlaması, kapasite gereksinim planlaması, kapasite ve malzeme için destek sistemleri fonksiyonlarından meydana gelmektedir. Bu sistemlerden elde edilen çıktılar; iş planı, satın alma taahhüt raporları, taşıma bütçeleri ve para cinsinden geleceğe dönük envanter miktarları gibi finansal raporlar ile bütünleştirmektedir. ÜKP, işlemler arası finansal bilgilerin toplanmasını ve dağıtılmasını sağlamıştır.

KKP, talep ile arzı tahmin eder ve dengeler. KKP; tüm tedarik zinciri boyunca müşteri ve tedarikçiler arasındaki bağlantıyı sağlayan; karar vermek için geliştirilmiş süreçleri çalıştıran ve satış, pazarlama, operasyon, lojistik, finans, satın alma, ürün geliştirme, insan kaynakları faaliyetleri arasında koordinasyonu sağlayan; bir dizi kurum çaplı tahminleme, planlama ve çizelgeleme aracıdır. KKP’nin hedefi; müşteri hizmet düzeyini geliştirmek, verimliliği arttırmak, maliyetleri azaltmak ve tedarik zincirine etkili bir kaynak oluşturmaktır.

Envanter Yönetimi

Proje Yönetimi

Müşteri İlişkileri Yönetimi

Satın alma

Tedarik Zinciri Yönetimi

Üretim Planlama ve Kontrol

Finans Yönetimi

İnsan Kaynakları

Kalite Yönetimi

Satış ve Dağıtım

Envanter Yönetimi: Envanter yönetimi bileşeni, satın alınan malzemelerin depo/depolara girişinden, ürün olarak müşteriye satılmasına kadar olan stok süreçlerini kapsar. Bu bileşen, kurum bünyesinde bulunan tüm stoklara ait bilgileri toplayan, işleyen ve raporlayan bir sistemdir.

Üretim

Stok yönetimi

Depo yönetimi

İçe ve dışa lojistik

Müşteri ana verileri

 İşletme ana verileri

 Satış ana verileri

Satış ve dağıtım süreçleri müşterilerden siparişlerin gelmesinden, ürünlerin müşterilere ulaştırılmasına kadar olan süreci kapsamaktadır. SAP üzerinde satış ve dağıtım modülü müşteri ana verilerinin oluşturulması ile başlar. Müşteri siparişlerinin sisteme girilmesi ile devam eder. Bu aşamadan sonra süreç, Üretim planlama (PP), temin (MM), depolama (WM) modülleri üzerinde devam eder ve yeniden satış dağıtım (SD) modülü üzerinde sonlanır.

SAP sisteminde birden çok sipariş türü bulunmaktadır. Bunlardan bazıları; müşteri siparişleri, satın-alma siparişleri, üretim siparişleri, fason üretim siparişleridir.

Sipariş girişinde bazı bilgiler ana verilerden alınırken, bazı veriler sipariş ile birlikte gelmektedir. Bunlardan bazıları; • Sipariş edilen ürün kodu • Sipariş miktarı • Siparişin teslim edileceği adres • Dağıtım kanalı • Sevkiyat şekli • SAP sisteminin entegre edildiği sürece göre değişmekle birlikte, bazı süreçler için ambalaj şekli, sevkiyat koşulları ( EXW, FOB, DDP ), müşteri istek tarihi, sipariş türü (standart sipariş, toplu sipariş vb.) gibi bilgilerde bulunabilmektedir.

Sevkiyat Planlama Noktası

Nakliye türü

Rota ve Adımları

Aracı Nakliye Şirketi

Elleçleme, müşteriye gidecek olan ürünlerin nasıl paketleneceği konusunda bilgi verir. Sevkiyattaki ürünlerin; hangi ambalaj şekline göre paketleneceği, hangi sırada araca yerleştirileceği, hangi boşaltma noktalarına bırakılacağı gibi bilgilerin işlenmesine yarayan elleçleme faaliyeti oldukça önemli bir faaliyettir.

Nakliye planlaması yapıldıktan sonra, sevkiyat için belirli aşamalar söz konusudur. Bu aşamalar; • Araç geliş tarihi: Nakliye planlaması yaparken tanımladığımız nakliye türüne göre yükleme yapılacak olan aracın geliş tarihini ifade eder. • Yükleme başlangıç tarihi: Müşteriye sevk edilecek olan ürünlerin araca yüklenmeye başlama tarihi ve saatini ifade eder. • Yükleme bitiş tarihi: Araca yüklemenin bitiş tarih ve saatini ifade eder. • Yükleme sonu tarihi: Burada ise gerekli olan evrakların ( irsaliye, gümrük evrakı vb.) tamamlanma zamanını ifade eder. • Sevkiyat başlangıcı: Aracın müşteriye gitmek için yola çıkış zamanını ifade eder. • Sevkiyat tamamlanma tarihi: Sevkiyatı yapılan ürünlerin müşteriye vardığı tarihi ifade eder.

Çeki listesi; ürünlerin hangi palette olduğunu, ürünlerin ağırlıklarını, toplam sevkiyattaki ürün sayısı gibi bilgilerin olduğu bir çıktı türüdür. Özellikle gümrük işlemleri ve ihracatlarda önemlidir.

Satış ana verileri: Bu ana veriler; satış organizasyonu, dağıtım kanalı, satış bürosunun kombinasyonlarından oluşmaktadır. Satış organizasyonu, benzer özelliğe sahip müşterilerin gruplanmasını sağlar. Dağıtım kanalı ise; müşterinin ürünlerinin hangi dağıtım ile bir sonraki müşteri grubuna ulaşacağı bilgisini içermektedir.