LOJİSTİKTE COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ KULLANIMI

Demir yolu ve deniz yolu taşımacılığının dezavantajları arasında taşıma hızının düşük olması yer aldığından B doğru cevaptır.

Deniz taşımacılığı dünya ticaretinin % 90’ını oluşturmaktadır ve taşıma türleri içerisinde en düşük maliyetli olanıdır.  Bu nedenle C doğru cevaptır.

Filo yönetimi tipolojisine göre büyüklük yönünden ele alındığında orta filonun sahip olduğu araç sayısı 20-99 araçtır. D doğru cevaptır.

Güçlü bir filo yönetiminde bilişim teknolojilerinin çok büyük bir önemi vardır. Ticaretteki büyüme nedeniyle ürün-araç organizasyonu ve denetiminde yaşanan zorluklar, artan coğrafi mesafeler nedeniyle taşıma operasyonlarının komplike bir hâl alması, filolardaki araç sayılarının artması, güzergâh seçiminde optimum kararların verilmesi ve doğru zaman planlamasına duyulan ihtiyaç, filo yönetiminde bilişim ve mekânsal teknolojilerin kullanılmasının başlıca nedenleridir. E doğru cevaptır.

Konum bilgisi için Küresel Navigasyon Uydu Sistemleri'ne (GNSS) dayalı araç takip sistemleri, araç işlemlerinin kolay takip edilmesine, araç ve sürücü ile her an iletişim kurularak acil ve beklenmedik durumlarda müdahale edilmesine olanak sağlamaktadır. Diğer seçeneklerdeki ifadelerin tümü Coğrafi Bİlgi Sistemleri (CBS) ile ilgili olduğundan A doğru cevaptır.

GNSS, uydu sinyalleri yardımıyla herhangi bir yer ve zamanda, her türlü hava koşulunda, global bir koordinat sisteminde, yüksek duyarlıkta, ekonomik olarak, anında ve sürekli konum, hız ve zaman belirlemesine olanak veren bir radyo navigasyon sistemidir. B doğru cevaptır.

GSM (Global System for Mobile Communication: Mobil İletişim İçin Küresel Sistem) aynı frekansın, tanımlı alanlar içinde konuşma kanalı olarak birden fazla sayıda kullanılması ilkesine göre çalışır. Tekrar kullanılan frekansların birbirleriyle etkileşiminin önlenmesi aynı frekansın kullanıldığı alanların birbirlerinden yeteri kadar uzakta tanımlanmasıyla sağlanır.

Araç rotalama gerçekleştirilirken şu hususların dikkate alınması gereklidir: • Müşterilerin sipariş büyüklükleri ve sipariş öncelikleri • Teslimatın gerçekleştirilmesinde risk minimizasyonu • Filo büyüklüğü • Araçların yük kapasiteleri • Araçların izleyebileceği alternatif yol güzergâhları, yol durumları, hız koşulları • Araçların özellikleri, yapabileceği maksimum hız, km bilgisi • Müşterilerin konum bilgisi • Zaman kısıtı. D seçeneğindeki ifade bunlar arasında olmadığından D doğru cevaptır.

Hava yolu taşımacılığı ise en hızlı taşıma yöntemidir. Hız faktörünün önemli olduğu zincirlerde ve acil teslim edilmesi gereken ürünlerde kullanılır.  Boru hattı taşımacılığı genellikle ham petrol, doğalgaz gibi likit ya da gaz hâlinde olan ürünlerin taşınmasında kullanılır.  Demir yolu taşımacılığı ilk yatırım ve bakım maliyetleri nedeniyle genellikle devlet tarafından işletilir. Özellikle uzun mesafeli kara taşımacılığında çok büyük bir maliyet avantajı sağlar.  Ancak Deniz taşımacılığı dünya ticaretinin % 90’ını oluşturmaktadır ve taşıma türleri içerisinde en düşük maliyetli olanıdır.  Bu nedenle Doğru Cevap E'dir.

Büyük hacimli ve ağır ürünlerin uzun mesafelere taşınabilmesi baru hattının avantajı; Esnekliği ve her noktaya ulaşımı sağlayabilmesi karayolunun; 

birim maliyetlerin düşük olması denizyolunun; taşıma hızının yüksek olması  ve hassas ürünlerin hasarsız taşınabilmesi havayolunun avantajlarıdır. Dolayısıyla Doğru Cevap A'dır.

Taşıma maliyetlerinin yüksek oluşu havayolu taşımacılığının bir dezavantajıdır. Taşıma hızının düşük olması boru hattının değil deniz yolu ve demir yolunun bir dezavantajıdır. İlave ulaşım türlerine de gereksinim duyulması karayolunun değil havayolunun bir dezavantajıdır. Başlangıç ve bitiş noktaları sabit olduğundan esnek bir yaklaşım sunmaması denizyolunun değil boru hattının bir dezavantajıdır. Ham maddeden ziyade son ürünlerin taşınması için uygun olması demiryolunun değil karayolunun bir dezavantajıdır. Bu nedenle Doğru Cevap D'dir.

İnşaat malzemeleri dağıtım filoları, Kiralık araç hizmet filoları, Gazete dağıtım filoları, Petrol ürünleri dağıtım filoları özel hizmet filolarındandır. Şehir içi otobüs filosu kamusal hizmet filolarından biridir. Bu nedenle doğru Cevap A'dır.

Sabit güzergah, güzergah yönünden sınıflandırmaya örnektir. Diğer bütün şıklar faaliyet gösterilen alan yönünden sınıflandırılmaya örnektir. Dolayısıyla Doğru Cevap D'dir.

Ticaretteki büyüme nedeniyle ürün-araç organizasyonu ve denetiminde yaşanan zorluklar, artan coğrafi mesafeler nedeniyle taşıma operasyonlarının komplike bir hâl alması, filolardaki araç sayılarının artması, güzergâh seçiminde optimum kararların verilmesi ve doğru zaman planlamasına duyulan ihtiyaç, filo yönetiminde bilişim ve mekânsal teknolojilerin kullanılmasının başlıca nedenleridir. Bu nedenle taşıma operasynoları daha sade değil daha komplike bir hal almıştır. Doğru Cevap E'dir.

Amerika Birleşik Devletlerinin GPS, Rusya Federasyonunun Glonass, Avrupa Birliğinin Galileo
sistemi birer GNSSdir. Bu sistemler arasında en bilineni GPS’dir. Bu nedenle Doğru Cevap B'dir.

Gerçek zamanlı konum belirleme amaçlı olarak birçok GNSS tekniği geliştirilmiştir. Bunlardan en yaygın bilinen ve kullanılanı diferansiyel GNSS (DGNSS) tekniğidir. DGNSS tekniğinde koordinatları bilinen bir referans istasyonuna dayalı olarak gezen bir
alıcının (ölçmeci, uçak, gemi, araba vb.) koordinatları kod gözlemleri kullanılarak metre mertebesindeki doğruluklarla belirlenmektedir. GNSS donanım ve yazılımlarındaki önemli gelişmelerin sonucunda kod ölçüleri yerine faz gözlemleri ile yüksek doğruluklu gerçek zamanlı kinematik uygulamaların yapılması olanaklı hâle gelmiştir. Gerçek zamanlı konum belirlemede yaşanan bu gelişmeler santimetre mertebesindeki doğrulukların hareket hâlindeki GNSS alıcıları için de geçerli olmasını sağlamıştır. Söz konusu sistemler gerçek zamanlı kinematik GNSS (RTK GNSS) adlandırılmaktadır. RTK GNSS’de de diferansiyel GNSS’de olduğu gibi bir tanesi koordinatları bilinen referans istasyonu diğeri ise koordinatları hesaplanacak olan gezen alıcı olmak üzere en az iki alıcı ile eş zamanlı ölçüye gereksinim vardır (Şekil 7.3). Klasik RTK ile konum belirleme, gezen alıcılar tarafında uydulardan kaydedilen faz gözlemlerine ve aynı anda bir referans istasyonundan gerçek zamanlı olarak gezen alıcıya gönderilen ham ölçü ya da düzeltme bilgilerine dayalı olarak gerçekleştirilen, hesaplamaların ise genelde gezen alıcıda yapıldığı bir konum belirleme tekniğidir. Bu nedenle Doğru Cevap A'dır.

Gerçek zamanlı dinamik araç rotalama sistemi filo yönetiminde çok büyük bir öneme sahiptir. Birçok teknolojinin birbirleriyle entegre edilmesiyle mevcut kaynakların optimum kullanımı sağlanır ve maliyet azaltılır. Optimum rotalama, hızlı sevkiyat ve müşteri bilgilendirmesi ile hizmet kalitesi arttırılır ve müşteri ilişkilerinin iyileştirilmesi sağlanır. Göz önünde bulundurulmayan ani değişiklikler ve acil durumlar karşısında araçların yeniden rotalanması ve çizelgelenmesi sağlanır. Optimizasyonlar sayesinde verimlilik arttırılır ve taşıma riskleri azaltılır. Kaza durumlarından haberdar olunup proaktif yaklaşım sergilenerek müdahale edilmesi sağlanabilir. Ancak II. numaralı  filo performansı denetlenemez ifadesi yanlıştır çünkü denetelenebilir. Doğru Cevap C'dir.

Araç rotalama gerçekleştirilirken aşağıdaki hususların dikkate alınması gereklidir:
• Müşterilerin sipariş büyüklükleri ve sipariş öncelikleri
• Teslimatın gerçekleştirilmesinde risk minimizasyonu
• Filo büyüklüğü
• Araçların yük kapasiteleri
• Araçların izleyebileceği alternatif yol güzergâhları, yol durumları, hız koşulları
• Araçların özellikleri, yapabileceği maksimum hız, km bilgisi
• Müşterilerin konum bilgisi
• Zaman kısıtı

Sözü edilen hususlar dikkate alındığında II-III ve IV numaralı ifadeler doğrudur. I numaralı ifade risk maksimizasyonu değil risk minimizasyonu olmalıdır bu yüzden yanlıştır. Bu nedenle Doğru Cevap D'dir.

Deniz taşımacılığı dünya ticaretinin % 90’ını oluşturmaktadır ve taşıma türleri içerisinde en düşük maliyetli olanıdır.