LOJİSTİKTE COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ KULLANIMI

Bugünün dünyasında oluşturulan bilgilerin birçoğunu konumsal/mekansal veriler oluşturmaktadır. Bu verilerin toplanması ve analiz edilmesi çok büyük önem kazanmıştır. Konuma ait her türlü verinin işlenmesi, depolanması, sorgulanması ve analiz edilmesi gibi birçok konu, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) aracılığıyla gerçekleştirilmektedir. A doğru cevaptır.

Temel anlamda CBS’nin kurulabilmesi için gerekli temel bileşenler; veri, donanım, yazılım, yöntem ve personel (insanlar) şeklinde sıralanmaktadır. B doğru cevaptır.

Metaveri veriye ait içerik, kalite, durum ve diğer karakteristikleri gösteren bilgidir. C doğru cevaptır.

Coğrafi bilgi sistemleri için veri birçok yolla üretilebilmektedir. Bunlardan en yaygın olan yöntem ve veriler aşağıdaki gibidir.

• Yersel ölçme yöntemleri

• Uzaktan algılama ve fotogrametri teknikleri

• Küresel konumlandırma sistemleri

• Sayısallaştırma • Grafik veriler

• Tablosal veriler

• Veritabanları

olarak sıralanabilir. D seçeneğindeki yanıt bunlardan biri olarak sayılamadığından D doğru cevaptır.

Topoloji CBS’de geometrik şekillerin şekil bozulmasına rağmen değişmeden kalan özellikleri ile uğraşan, genellikle de coğrafi bilgi sistemi oluşturulması çalışmalarında yaygın olarak uygulanan bir bilim dalı olarak tanımlanmaktadır. E doğru cevaptır.

Coğrafi nesneleri CBS yazılımlarını kullanarak ifade edebiliriz. Bu yazılımlar coğrafi nesneleri nokta, çizgi ve poligon gibi geometrik ifadeleri kullanarak ifade eder. Yeryüzünü ifade etmek için kullandığımız bu geometrilere, konumsal veri tipleri denilmektedir. Diğer seçeneklerdeki ifadeler öznitelik verisi ile ilgili olduğundan A doğru cevaptır.

Projeksiyon sistemi; yeryüzüne ait eğri yüzeyler üzerinde yer alan detayların bir düzlem yüzey üzerine taşınmasını sağlayan bir yöntemdir. Burada genellikle, yeryüzüne ait enlem ve boylam ölçüm çizgilerinin bir düzlem üzerine aktarılması için matematiksel yaklaşıma ihtiyaç duyulur. C doğru cevaptır.

Alan veri tipi çizgiler ile sınırlandırılmış kapalı bir yüzey olarak tanımlanabilir. Ada, parsel sınırları, il/ilçe/mahalle sınırları vb. yeryüzü elemanlarını CBS yazılımlarında konumlandırmak için kullanılır. D doğru cevaptır.

Vektör veri modeli, coğrafi objeleri grafik olarak göstermek için nokta, çizgi ve alandan oluşan vektörel ifadelerdir. Vektör veri modelini temel eleman “nokta”dır. Noktaların birleşmesi sonucu çizgiler (doğrular) meydana gelir. Çizgilerin birleşmesi sonucu ise alanlar meydana gelir. E doğru cevaptır.

CBS’nin kullanım alanlarından bazılarını başlıklar hâlinde sunulduğunda Mühendislik Uygulamaları kapsamında yer alan uygulamalar şunlardır:

• Elektrik, Su, Doğalgaz Şebekeleri

• Telekomünikasyon Ağı

• Araç Takip Sistemleri

Bu nedenle A doğru cevaptır.

Temel anlamda CBS’nin kurulabilmesi için gerekli temel bileşenler; veri, donanım, yazılım, yöntem ve personel (insanlar) şeklinde sıralanmaktadır.

Coğrafi bilgi sistemlerinin temel ve en önemli bileşeni kuşkusuz veridir.

Bir CBS veri tabanı, verilerin özniteliklerinin yanında coğrafi detaylara ilişkin konumsal bilgiler ile coğrafi detayın tipini gösteren bilgileri de (nokta, çizgi, alan v.b.) içerir (http://www.hgk. msb.gov.tr/e-3-terimler-sozlugu. html).

Donanım; CBS projelerinin çalışabilmesi için gerekli bilgisayar, çevre birimleri olarak tanımlanabilir.

Topoloji CBS’de geometrik şekillerin şekil bozulmasına rağmen değişmeden kalan özellikleri ile uğraşan, genellikle de coğrafi bilgi sistemi oluşturulması çalışmalarında yaygın olarak uygulanan bir bilim dalı olarak tanımlanmaktadır.

Eğitimli CBS personeli aşağıdaki kadrolardan oluşturulabilir;

Nokta veri tipi belirli bir hacmi, alanı ve uzunluğu olmayan verileri tanımlamak için kullanılan veri tipidir.

Projeksiyon sistemi; yeryüzüne ait eğri yüzeyler üzerinde yer alan detayların bir düzlem yüzey üzerine taşınmasını sağlayan bir yöntemdir.

Alan (Poligon) Veri Tipi; Alan veri tipi çizgiler ile sınırlandırılmış kapalı bir yüzey olarak tanımlanabilir.

Tarım Uygulamaları: