LOJİSTİK YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 2

Sistem analizinin ilk aşaması analiz sorularının belirlenmesidir.

Duyarlılık analizi alternatif lojistik sistemleri etkileyen parametrelerde, süreçlerde veya durumlarda herhangi bir değişim olursa önerilen sistemlerin nasıl tepki vereceğinin ölçüldüğü aşamadır.

Talebin planlanması, talep tahminini içermekle birlikte, daha çok hesaplanmış ve düzenlenmiş eylemleri ifade eder ki talep planlamasının ürün, pazarlama ve satış plan ve stratejilerinin beklenen finansal ve pazar konumlandırma sonuçlarına ulaşmasında, üretim, taşıma ve teslimat için gereken kaynakların belirlenmesi, satış gelirlerinin, nakit akışının ve kar marjlarının finansal projeksiyonlarının geliştirilmesinde rol oynar.

Talep planlama, pazarı en az 18 aylık bir süreçte üretimi desteklemek için ürün ve hizmetlere yönelik tüm talepleri planlama sürecidir.

İletişim süreci; talep planlama sürecini, satış ve operasyon planlaması yoluyla
arz ve talep planları ile finansal planların uzlaştırılması ve senkronize edilmesi
ile ilişkilendirir.

Talebin etkilenmesi, pazarlama ve satış taktiklerini, konumlandırmayı, fiyatlandırmayı, tutundurmayı ve diğer pazarlama ve satış çabalarını içerir.

Dış varsayımlara örnekler ise faiz oranları, işsizlik seviyeleri, enflasyon seviyeleri, borsa davranışları gibi gelecekteki ekonomik koşullarla ilgili beklentileri içerir.

Tahmin ufku ise talebin tahmin edildiği geleceğe yönelik zamanın sürecini açıklar.

Ballou ve Masters (1993), bir dağıtım ağı sisteminin tasarımında dört stratejik planlama alanı olduğunu belirtmektedir. Bu alandan ilki, müşteri hizmet seviyeleri ile ilgilidir. İkincisi, tesislerin yerleştirilmesi ve bunlara yapılan talep atamalarıyla ilgilidir. Üçüncüsü, envanter kararlarını ve envanter kontrolünü içeren politikaları ele alır. Dördüncüsü ise, ulaştırma modlarının nasıl seçildiği, kullanıldığı ve kontrol edildiğine dair ulaştırma kararlarıyla ilgilidir.

Trend (Genel Eğilim) bileşeni; Zaman serilerinin uzun sürede gösterdiği düşme ve yükselme süreçlerinden sonra oluşan kararlı durumdur. Zaman serileri uzun dönem açısından kararlı alçalma ya da yükselme şeklinde bir eğilime sahiptir.

Talep oluşturmaya dahil olan çeşitli kurumsal fonksiyonlardan yöneticilerin tahminler üretmek veya tartışmak için bir araya gelmesiyle oluşan topluluğa yönetici görüşü jürisi denir.

Başabaş analizi yöntemi, kurulması istenen tesis yeri için birden fazla alternatifin olduğu durumda ve her bir tesis için sabit maliyetlerin ve değişken maliyetlerin belirlenebildiği zaman kullanılabilen tesis yeri seçimi yöntemidir.

Kârlılık Karşılaştırma Yöntemi  uygulanması şu şekildedir. Daha önceden belirlenmiş her bir alternatif için gelirler ve giderler tahmin edilmeye çalışılır. Gelirler ve giderler arasında en büyük farka sahip alternatif tesis yeri seçilmektedir.

Ağırlık merkezi yöntemi, taşıma maliyetlerini minimum kılacak tesis yerlerini bulmak için kullanılan matematiksel bir tekniktir.

Ağırlık merkezi yöntemine başlamadan önce ulaştırma tablolarının hazırlanması gerek yoktur.

Kuzey-Batı Yöntemi: En basit ve kolay çözüm geliştiren yöntemdir. Ulaştırma tablosu hazırlandıktan sonra tablonun sol üst köşesinden başlayarak hedeflerin ihtiyaçlarına ve kaynakların kapasitelerine bağlı olarak taşınacak ürün miktarları belirlenir. Bu ürün miktarlarını belirlemek için o satırdaki ve sütundaki arz ve talep değerlerine bakılır. Bu değerlerden hangisi küçükse o değer, o hücrenin içerisine atanır. Atanan miktar arz ve talepten çıkarılır. Tekrar atama yapılmaması için sıfır olan arz veya talep iptal edilir. İptal edildikten sonra tekrar yukarıdaki işlemler tekrar edilir. Son hücreye de atama yapılması ile sonuç elde edilir.

Minimum Maliyet Yöntemi: Bu algoritmada ulaştırma tablosu hazırlandıktan sonra tablodaki tüm maliyetlerden en düşük olan taşıma seçilir. Bu taşımayı yapan kaynağın kapasitesine ve hedefin ihtiyacına göre taşıma miktarı belirlenir. Tüm kaynaklar kullanılıncaya ve tüm hedeflerin ihtiyaçları karşılanıncaya kadar atama yapılmaya devam edilir.

Vogel Yaklaşımı Yöntemi :

Yöntemde, tablonun her satır ve sütunun en düşük iki maliyeti belirlenir. Satırların/sütunların en düşük iki maliyet değeri arasındaki farklar her satır/sütun için ayrı ayrı hesaplanır. Bu farka ceza maliyeti denilmektedir. En yüksek cezaya sahip satıra
veya sütuna bakılarak en düşük maliyetli taşıma seçilir. Bu taşımayı yapan kaynağın kapasitesine ve hedefin ihtiyacına göre taşıma miktarı belirlenir. Her atama sonunda tekrardan tüm satır ve sütun için ceza hesaplanması yapılarak tüm ihtiyaçlar karşılanıp, tüm kaynaklar tükeninceye kadar adımlar tekrarlanır.

Latincede yol, çizgi ya da yatak anlamına gelen “strateji” kavramının bilimsel bir disiplin olarak gelişmesi öncelikle askerî alanda olmuştur. İşletmecilik açısından baktığımızda ise strateji kabaca “bir işletmenin uzun dönemli temel amaçlarının saptanması ve bu amaçlara ulaşabilmek için gerekli kaynakların tahsis edilerek onların kullanımında kabul edilen yollardır” şeklinde tanımlanabilir.

Konumlandırma ekolündekilerin düşüncelerine göre işletmenin dış çevresinin analizinin sonucu, işletme için pazardaki hangi konumun en uygun olacağına dair karardır (Porter, 1985). Bu karar ileride de bahsedeceğimiz üç temel strateji ya da jenerik strateji (farklılaştırma, maliyet liderliği, odaklanma) şeklinde ifade edilir. Bu bakış açısına göre strateji benzersiz faaliyetlere dayanmaktadır. Bir işletme rakibine karşı başarılı olabilmek için rakiplerinden farklı bir faaliyetler seti seçmeli ve bu sayede benzersiz bir değer karışımı sunmalıdır. Bu düşünce ekolünün sonraki gelişiminde çoğu zaman bu jenerik stratejilerin üstünü örten bir dizi strateji ortaya çıkmıştır ki bunların önerdiği stratejik pozisyon üç farklı kaynaktan ortaya çıkmaktadır (Porter, 1996):
• Çeşitlilik tabanlı konumlandırma; bir sektöre ait ürün veya hizmetlerin alt kümelerinin de üretilmesi demektir (Porter, 1996).
• İhtiyaç tabanlı konumlandırma; özel bir grup müşterinin çoğu veya bütün ihtiyaçlarını sunmakla alakalıdır (Porter, 1996). Bu tip konumlandırma, özelleştirilmiş faaliyetler ile hizmet verilebilecek farklı ihtiyaçları bulunan müşteri grupları mevcut olduğunda uygundur.
• Erişim tabanlı konumlandırma; farklı şekillerde erişilebilecek müşterileri bölümlere ayırmak ile alakalıdır. Bu müşterilerin ihtiyaçları diğer müşterilerin taleplerine benzerdir. Ancak bu gruba erişebilmek için farklı bir dizi faaliyetin icra edilmesi gerekmektedir.