LOJİSTİK PLANLAMA VE MODELLEME - Deneme Sınavı - 8

ESM modelinde Yıllık Sipariş Verme Maliyeti, Döngü Sipariş Verme Maliyeti ile Yıllık Döngü Sayısı çarpımı ile hesaplanır.

EÜM modelinde Q ve C çarpımı Döngü Üretim Maliyetini, Döngü Üretim Maliyeti ile Yıllık Döngü Sayısı Çarpımı Yıllık Üretim Maliyetini verir.

Piyasa koşullarında ürünlerin satın alma maliyetlerinin miktara bağlı indirime göre hesaplanması gerekliliği göz önüne alındığında toplam yıllık stok maliyeti hesaplanırken ilk adım Q' değerinin hesaplanmasıdır.

Talebin rassal bir dağılıma uyması durumunda yeniden sipariş verme noktası hesaplanırken standart sapma sayısı ile teslimat süresindeki talebin varyansının karekökü çarpımı ile teslimat süresindeki ortalama talep değeri toplanır.

1940’larda: insan gücü yoğun elleçleme sistemlerinin iyileştirilmesi, depolama alanlarının yerleşim ve tasarım çalışmaları ile yer kullanımının geliştirilmesi yer almıştır.

Lojistik sistemindeki tüm bileşenleri ve faaliyetleri içinde barındıran, hammadde tedarikçisinden müşteriye kadar uzanan, mal ve bilgi akışının yürütüldüğü ağa tedarik zincir diyoruz.

Bu ağ, yani tedarik zinciri, tedarikçi, imalatçı, depo, dağıtımcı ve perakendeciyi arasındaki taşımacılık, paketleme, depolama, muayene, gözetim ve denetim, sipariş gibi faaliyetleri içerir.

Operasyonel seviye kararlar ise araç rotalama, depo yerleştirme, araç yükleme ve boşaltma, iş çizelgeleme, üretim planlama gibi kısa vadeli kararları içerir

Değer katmayan her türlü işlem ve faaliyetin ortadan kaldırılması sonucu oluşan tedarik zincirine “Yalın Tedarik Zinciri” denir.

Tedarik zinciri ağ tasarımında aşağıdaki sorulara yanıt bulmak amaçlanmaktadır:

• Kaç tane depo olmalı, depolar nerelerde konumlandırılmalı, ne büyüklükte olmalı, hangi ürünler depolanmalı?
• Kaç tane imalat tesisi olmalı, bu tesislerin konumları ne olmalı, kapasiteleri ne kadar olmalı, kaç tane üretim hattı olmalı, hangi ürünler üretilmeli, ürünler hangi depolara gönderilmeli?
• Hangi ürünler dışarıdan tedarik edilmeli, tedarikçiler kimler olmalı?

• Tesis sayısı ile maliyet arasındaki ilişkisi nasıldır?
• Tesis sayısı ile hizmet seviyesi arasındaki ilişkisi nasıldır?
• Talep, maliyet ve fiyatlardaki değişimin tedarik zincirine etkisi nasıldır?
• Ağ içerisindeki kapasite uygunluğunu nasıl garanti altına alırız? Mevcut tesislerimizin
kapasitesini mi arttırmalıyız yeni tesisler mi kurmalıyız? Zamanlaması ne olmalıdır?
• Tedarik zinciri maliyetlerini nasıl düşürürüz?

Tedarik zinciri ağ tasarımının müşteriye yansıyan unsurlarını şu şekilde sıralayabiliriz:

• Tepki zamanı

• Ürünün bulunması

• Ürün çeşitliliği

• Müşteri deneyimi

• İade edebilme

• Sipariş görünürlüğü

Bir karar ağacı şu bileşenlerden oluşur:

• Karar noktaları

• Karar dalları

• Şans noktaları

• Şans dalları

• Son noktalar

Karar ağacı oluşturmanın yöntemini şu şekilde belirtebiliriz:
Adım 1: Problemin tanımlanması
Adım 2: Karar ağacının, karar noktaları, şans noktaları, karar dalları ve şans dalları kullanılarak çizilmesi.
Adım 3: Şans dallarının yani olayların olasılık değerlerinin yerleştirilmesi.
Adım 4: Son noktadan başlayarak, geriye doğru, şans noktaları için beklenen değerin hesaplanması, karar noktaları için seçeneklerin karşılaştırarak en iyi seçeneğin belirlenmesi.
Adım 5: Ağacın en başındaki karar noktasından başlayarak, ileriye doğru, en iyi karar seçenek adımlarının belirlenmesi.

Taktik seviye kararlar orta vadelidir ve satın alma, üretim, stok kararları, ulaştırma modlarının seçimi, müşteri kontratları gibi kararları içerir.

Stratejik, taktik ve operasyonel karar seviyeleri için tedarik zincirinin genel amaçları şu şekilde listelenebilir.

Değer katmayan her türlü işlem ve faaliyetin ortadan kaldırılması sonucu oluşan tedarik zincirine “Yalın Tedarik Zinciri” denir.

Bir tedarik zincirinin bileşenlerinin tedarikçi, imalatçı, depo, dağıtımcı ve perakendecidir. Tedarik zinciri üzerindeki tüm operasyon, ilişki ve iletişimler bu bileşenlerden oluşan ağ üzerinde yürütülür.

Tedarik zinciri ağ tasarımının müşteriye yansıyan unsurlarını şu şekilde sıralayabiliriz:

Sipariş görünürlüğü, ürünlerin imalatçısından itibaren müşteriye ulaşana kadar geçen sürede hareketlerinin ve konumunun izlenebilmesidir. Bir ürün imalatçısından müşteriye ulaşana kadar birçok aşamadan geçer. Özellikle e-ticaret uygulamalarının yaygınlaşması ile birlikte, müşteriler siparişlerinin durumlarını ve konumlarını bilmek istemektedir.

Karar ağaçlarında, karar vericinin kontrolünde olmayan, belirli olasılıklar ile gerçekleşmesi beklenen olaylar belirten dairelere şans noktaları denir.