LOJİSTİK PLANLAMA VE MODELLEME - Deneme Sınavı - 6

Yıllık toplam talebin değeri dikkate alınarak bir sınıflandırma yapılır.

Yönetim tarafından belirlenir.

Tedarik zincirinde stratejik seviye kararlar kaç tane üretim/depolama tesisi bulunacak, bunların yerleri nerede olacak, kapasiteler ne olacak gibi uzun vadeli ve kolaylıkla değiştirilemeyecek kararları içerir. Tedarik zincirinin paydaşları arasındaki bilgi ve veri paylaşımını sağlayacak olan bilgi sistem altyapısı ve dijital dönüşüm de stratejik seviye kararlar arasındadır. Taktik seviye kararlar orta vadelidir ve satın alma, üretim, stok kararları, ulaştırma modlarının seçimi, müşteri kontratları gibi kararları içerir.

Yalın düşünce aslında üretim süreçleri için geliştirilmiş olan atık ve kayıpların ortadan kaldırılmasını amaçlayan bir anlayıştır. Buna özellikle bir yöntem demek yerine bir anlayış diyoruz. Çünkü yalın düşünce teknik ve yöntemlere dönüşmeden önce elde edilecek faydanın içselleştirilmesi gerekmektedir. Yalın yaklaşım sonucunda değer katmayan işlem ve faaliyetlerin ortadan kaldırılması ile birlikte maliyetler azalır, kalite artar, stoklar azalır, ürün çevrim süreleri azalır, müşteri memnuniyeti artar. Atık ve kayıpların ortadan kaldırılması anlayışının tedarik zincirlerine uygulanması ile yalın tedarik zinciri karşımıza çıkar.

Geleneksel Tedarik Zinciri nin özellikleri: Tedarik zincirinin kısıtlı görüntüsü,Bilgi her organizasyona aktarılırken gecikmeye uğrar, Anlamlı işbirliğini engelleyecek biçimde tedarik zincirinin tamına kısıtlı görünür olma, Son müşteri talepleri, bilgi malzeme akış yolunda bozulmaya uğrar,Farklı kademler arasında yanıt verme uyumsuzluğu ve gecikmeler yaratan farklı planlama çevrimleri.

Lojistik faaliyetler süresince ürünlerin genellikle durma (stoklama) veya transfer (taşıma) sürecinde olduğu söylenir.

Görsel model, gerçek nesne veya sistem ile fiziksel görünüşleri arasında ölçekli veya kısmi ben- zerlik gösteren 3 boyutlu nesne veya canlı örnek olabilir.

Analog model,; görsel modelden farklı olarak, gerçek sistemden çok farklı olmakla birlikte sistemin işleyiş veya davranışlarını anlamamıza yardımcı olan göstergelerdir. Örneğin hız göstergeleri, barometre, termometre veya coğrafi harita; karar vericiye içinde bulunduğu durum ile ilgili bilgi verir.

Karar vericinin kontrolünde olan ve değişik değerler alabilen sistem parametrelerine karar değişkeni denir.

Monte Carlo Benzetim (Simülasyon) metotu; sistem parametrelerinin belirli bir olasılık dağılımına sahip olduğu durumlarda, çoğu zaman bilgisayar kodu kullanılarak yaratılan, stokastik modelin belirli bir süre ilerletilerek karar değişkenlerinin gözlemlenmesi ve istatistik kullanılarak bu değişkenlerinin alabileceği ortalama değerlerin hesaplanmasından ibarettir.

Yöneylem araştırması, bir organizasyon içinde süreçlerin koordinasyonu ve yürütülmesi ile ilgili gerçek (karmaşık) problemleri çözmek için matematiksel modelleme yöntemleri kullanan disiplinlerarası bir bilimdir.

1. Aşama problem tanımıdır.

Bu aşamada analist kurguladığı modeli ve çözüm önerisini (veya tavsiyelerini) karar vericiye (müşteri) sunar. Aynı ilk aşama olduğu gibi modelden probleme bir geri dönüş olması gerekir. İlk aşamada problemi modele kodlayan analist, bu sefer de ters-kodlama (decoding) dediğimiz model sonuçlarını karar vericinin anlayacağı seviye ve dile uygun hale getirerek sunmalıdır.

Atanan kriter ağırlıkları ve alternatiflerin tek-kriterli değer ölçümleri bir araya getirilerek alternatiflerin bütünsel değerleri saptanır. Bu yönteme faktör derecelendirme metotu denir.

Yalın düşünce aslında üretim süreçleri için geliştirilmiş olan atık ve kayıpların ortadan kaldırılmasını amaçlayan bir anlayıştır. Buna özellikle bir yöntem demek yerine bir anlayış diyoruz. Çünkü yalın düşünce teknik ve yöntemlere dönüşmeden önce elde edilecek faydanın içselleştirilmesi gerekmektedir.

Çeviklik, değişime olan hazırlık ve yatkınlık olarak tanımlanabilir. Tüm tedarik zinciri müşteri talebi ile yönlendirilir. Müşteri talebinde olan değişimler ve dalgalanmalar tüm tedarik zincirini etkileyecektir.

Tedarik zinciri ağ tasarımında, toplam ağırlıklı mesafenin en küçük değerini elde edecek şekilde bir konum belirlemek yerine amaç belirlenmiş bir mesafe içerisinde olacak müşteri sayısının en büyük değerini elde etmek de olabilir. Örneğin müşterilerinin evine damacana su dağıtan bir işi düşünelim. Damacana suların stoklandığı depoları, 30 dakika içerisinde en fazla müşteriye ulaşacak şekilde bir konumda olmasını isteyebiliriz. Bu amaçla belirleyeceğimiz depo konumları toplam ortalama mesafenin en küçük değerini elde etmek için belirlenecek depo konumlarından farklı olacaktır.

Bir tedarik zincirinin bileşenlerinin tedarikçi, imalatçı, depo, dağıtımcı ve perakendeci olduğunu söylemiştik. Tedarik zinciri üzerindeki tüm operasyon, ilişki ve iletişimler bu bileşenlerden oluşan ağ üzerinde yürütülür.

İmalat için hazırlık ve kurulum yapıldıktan sonra olabildiğince fazla üretmek, birim ürün başı oluşacak olan sabit hazırlık ve kurulum maliyetini düşürecektir. Bu durumda da talep fazlası ürünleri, gelecekte oluşacak talepleri karşılamak üzere depolamak gerekir. Tabii ki bu durumda da stok tutma maliyetleri artacaktır.

En büyük amaç müşteri taleplerini karşılamaktır. Tedarik zincirinin varlık sebebi budur. Tedarik zinciri ağ tasarımının müşteriye yansıyan unsurlarını şu şekilde sıralayabiliriz:

• Tepki zamanı: müşterinin talebinin oluşması ile talebin karşılanması arasındaki süredir. Tepki zamanın mümkün olduğunca kısa olması istenir.

• Ürünün bulunması: müşterinin istediği zaman ürünü bulmasıdır. Tepki zamanı ile doğrudan ilintilidir.

• Müşteri deneyimi: müşterinin tedarik zinciri ile etkileşiminin müşteri üzerinde yarattığı etkidir. Sipariş verme, ödeme yapma, ürünü teslim alma işlemlerindeki kolaylıktır.

• İade edebilme: müşterinin arızalı, zarar görmüş ya da beklentilerini karşılamayan bir ürünü ne kadar kolay geri verebildiğidir.