LOJİSTİK MALİYETLERİ VE RAPORLAMA II

Lojistik maliyet unsurları:taşıma maliyetleri, depolama maliyetleri, sipariş ve bilgi süreci maliyetleri, her parti mala ilişkin maliyetler ve stok bulundurma maliyetleridir.

İşletmeler lojistik maliyetlerini hedef maliyetleme, misyon maliyetleme, faaliyete dayalı maliyetleme, toplam maliyet analizi (modeli) yaklaşımı gibi muhasebe içi yöntemlerle veya geçmiş deneyimlere bağlı olarak tahmini bir rakam, satışların veya maliyetlerin bir yüzdesi cinsinden muhasebe dışı yöntemlerle de belirleyebilmektedirler.

Analitik yöntemde; lojistik maliyet unsurları (taşıma maliyetleri, depolama maliyetleri, sipariş ve bilgi süreci maliyetleri, her parti mala ilişkin maliyetler ve stok bulundurma maliyetleri) ile faaliyet hacmi arasındaki ilişkisini ortaya koymak için fiziki tüketim miktarları esas alınır.

Lojistik maliyetler ile faaliyet hacmi arasındaki ilişkiler genellikle gözlem, iş örneklemesi, deneme üretimi, zaman ve hareket incelemeleri vb. gibi teknikler kullanılarak belirlenebileceği gibi işletmede çalışan yönetici personelin bilgi ve deneyimlerinden yararlanılarak da belirlenebilir.

Yarı değişken maliyetler, sabit ve değişken kısımlarından hangisi daha ağır basıyorsa, o maliyet türü içerisine dâhil edilir.

Yakıt Maliyeti: Yakıt tüketimi her ay taşınan miktar ile aynı yönde ve hemen hemen aynı oranda değişmektedir. Bir başka ifadeyle yakıt maliyeti, değişken maliyetler arasında yer almalıdır.
Direkt İşçilik Maliyeti: Direkt işçilik maliyeti de yakıt maliyeti ile benzer bir seyir izlemektedir ve bu nedenle değişken maliyetler içinde yer almalıdır.
Amortisman Maliyetleri: Amortismanların taşınan yük miktarındaki değişimden etkilenmemesi nedeniyle sabit maliyet olarak kabul edilmesi gerekmektedir.
Bakım-Onarım Maliyeti: Bakım ve onarım maliyetindeki yüzde değişim ile yakıt tüketimindeki yüzde değişim aynı yönde olmasına rağmen, bakım ve onarım maliyetinin değişim yüzdesi sıfıra daha yakın olması nedeniyle bakım ve onarım maliyetlerinin sabit maliyetler içinde yer alması daha uygun olacaktır.

Lojistik maliyetler ile faaliyet hacmi arasındaki ilişkilerin belirlenmesinde kullanılan matematik ve istatistiksel teknikler:
• En yüksek ve en düşük hacimler yöntemi,
• Çifte ortalamalar yöntemi,
• Grafik yöntemi,
• En küçük kareler yöntemidir.

Lojistik işletmelerinde toplam maliyet fonksiyonunun belirlenmesinde kullanılan bir diğer matematiksel yöntem ise grafik yöntemdir. Bu yöntemde faaliyet hacim ilişkilerinin belirlenmesinde dağılım grafiklerinden yararlanılmaktadır.

Hedef Kârı Sağlayan Satış Hacminin Belirlenmesi:

İşletmelerin toplam satış gelirleri ile sabit ve değişken giderler toplamının birbirine eşit olduğu bu nokta Başabaş Noktası ya da Kâra Geçiş Noktası olarak adlandırılır.

“b”, toplam sabit lojistik maliyeti temsil etmektedir. Doğru cevap A'dır.

Yukarıdaki avantajlar sabit ve değişken lojistik maliyetlerin belirlenmesinde kullanılan analitik yöntem tarafından sağlanır. Doğru cevap B'dir.

Lojistik maliyetler ile faaliyet hacmi arasındaki ilişkilerin belirlenmesinde kullanılan matematik ve istatistiksel teknikler arasında geometrik yöntem sayılmaz. Doğru cevap C'tir.

En yüksek ve en düşük hacimler yönteminin öznel olmaması, bir başka ifadeyle kişisel yargılardan uzak olması bu yöntemin avantajıdır. Doğru cevap D'dir.

Grafik yöntemin öznel (subjektif) olması, bu yöntemin en büyük dezavantajı olarak değerlendirilmektedir. Doğru cevap E'dir.

Hedeflenen Kâr + Toplam Sabit Maliyet'in Katkı payına bölünmesi ile elde edilen değer gerekli satış miktarıdır? Doğru cevap A'dır.

İşletmelerin toplam satış gelirleri ile sabit ve değişken giderler toplamının birbirine eşit olduğu noktaya Başabaş Noktası ya da Kâra Geçiş Noktası olarak adlandırılır. Doğru cevap B'dir.

Başabaş noktası analizinin dayandığı temel varsayımlardan bir tanesi de, birim satış fiyatının sabit olmasıdır. Doğru cevap C'dir.

Dağılım grafiği çizilirken yatay eksende (x) faaliyet hacmine, dikey eksende (y) ise faaliyet hacmi ile ilişkisi kurulacak olan toplam karma lojistik maliyetlere yer verilir. Doğru cevap D'dir.

En küçük kareler yönteminin amacı, dağılım grafiğinde yer alan noktaları temsil edecek en uygun lojistik maliyet regresyon doğrusunun çizilmesidir. Doğru cevap E'dir.