LOJİSTİK MALİYETLERİ VE RAPORLAMA II

Finansal tablo kullanıcıların, finansal tablolarda hangi ölçü veya esasların (tarihî maliyet, cari maliyet, net
gerçekleşebilir değer, gerçeğe uygun değer veya geri kazanılabilir tutar) kullanıldığı konularında bilgilendirilmeleri işletme açısından önemlidir.

Türkiye Muhasebe Standartlarına göre tam bir finansal tablolar setinde birbirinden ayrı fakat birbiriyle bağlantılı dört temel finansal tablo bulunur. Bunlar finansal durum tablosu (bilanço), kapsamlı gelir tablosu, nakit akış tablosu ve öz kaynaklarda değişim tablosudur.

Finansal durum tablosu, yani yaygın olarak bilinen adıyla bilanço, işletmenin bilanço tarihi itibarıyla
sahip olduğu varlıkları ve bu varlıkların finansmanında kullanılan kaynakları bir arada gösteren tablodur.
Finansal durumun ölçümlemesiyle doğrudan ilgili
unsurlar varlıklar, borçlar ve öz kaynaklardır.

Nakit giriş ve çıkışına yol açan faaliyetleri genel olarak aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
Nakit Girişleri:
• Peşin satışlar
• Alacakların tahsili
• Nakit şeklinde borçlanmalar
• Finansal yatırımlardan sağlanan nakit şeklindeki kâr payı, faiz bedelleri
• Peşin olarak maddi duran varlık satışları
• Nakit olarak alınan tazminatlar
• Nakit sermaye artırımı vb.
Nakit Çıkışları:
• Maaş ve ücret ödemeleri
• Peşin alışlar
• Devlete ödenen vergi, fon, ceza ve benzerleri
• Faiz ödemeleri
• Dernek, oda ve vakıflara aidat bağış vb. isimler altında yapılan ödemeler
• Borç ödemeleri vb.

Özel amaçlarla kullanılan maddi duran varlık unsurları çok çeşitli olabilir. Örneğin:
• Depo binaları,
• Depolama alanları
• Kamyon, tır, uçak, helikopter, gemi, tren,
boru hattı gibi her türlü taşıma aracı
• Forklift, paketleme makinesi, yükleme ve
boşaltma asansörü, vinç, yürüyen bant gibi
her türlü araç, gereç, makine ve tesis
• Bilgisayar, barkod araç-gereçleri, araç takip
sistemi vb.
• Ofisler
• Terminaller

Bir işletmenin faaliyetlerinde benzer özellik ve kullanıma sahip varlıkların gruplandırılması bir maddi duran varlık sınıfını oluşturur.
Aşağıdakiler farklı sınıflara örnek olarak sayılabilir:
• Arazi
• Arazi ve binalar
• Makineler
• Gemiler
• Uçaklar
• Motorlu taşıtlar
• Mobilya ve demirbaşlar
• Ofis gereçleri

Bir lojistik işletmesi için tipik hasılat unsurları
aşağıdaki gibidir:
• Taşıma
• Depolama
• Gümrük işlemleri
• Aracılık komisyonları

Bir döneme ait nakit girişlerinin ve çıkışlarının raporlanması nakdin nerelerden sağlandığı ve nerelere harcandığını göstermesi açısından önemlidir. Nakit giriş ve çıkışına yol açan faaliyetleri genel olarak aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
Nakit Girişleri:
• Peşin satışlar
• Alacakların tahsili
• Nakit şeklinde borçlanmalar
• Finansal yatırımlardan sağlanan nakit şeklindeki kâr payı, faiz bedelleri
• Peşin olarak maddi duran varlık satışları
• Nakit olarak alınan tazminatlar
• Nakit sermaye artırımı vb.
Nakit Çıkışları:
• Maaş ve ücret ödemeleri
• Peşin alışlar
• Devlete ödenen vergi, fon, ceza ve benzerleri
• Faiz ödemeleri
• Dernek, oda ve vakıflara aidat bağış vb. isimler altında yapılan ödemeler
• Borç ödemeleri vb.

Bir işletmenin faaliyetlerinde benzer özellik ve kullanıma sahip varlıkların gruplandırılması bir maddi duran varlık sınıfını oluşturur.
Aşağıdakiler farklı sınıflara örnek olarak sayılabilir:

Bir borcun karşılık olarak muhasebeleştirilebilmesi için aşağıda belirtilen üç koşulun karşılanması gereklidir:
(i) Bir işletmenin geçmiş bir olaydan kaynaklanan mevcut bir yükümlülüğünün olması,
(ii) Ekonomik faydalar içeren kaynakların işletmeden çıkışlarının olası olması,
(iii)Yükümlülük tutarının güvenli bir biçimde tahmin edilebiliyor olması.

Maliyet analizleri, kârlılık raporları, bütçeler gibi araçlarla işletme içi bilgi kullanıcılarının bilgi ihtiyacını karşılayan “yönetim muhasebesi” tarafından hazırlanan ve kamuya sunulması gerekmeyen özel amaçlı raporlar işletme yönetimi için hazırlanır.

İşletme Dışı Bilgi Kullanıcılarına Sağlanan Bilgiler: Mevcut ve potansiyel ortakların, borç verenlerin ve kredi veren diğer tarafların birçoğunun, raporlayan işletmelerden doğrudan kendilerine bilgi sağlanmasını talep etme imkânı bulunmamaktadır ve gereksinim duydukları finansal bilginin çoğu için genel amaçlı finansal raporlara güvenmek durumundadırlar. Dolayısıyla bu tür kullanıcılar, genel amaçlı finansal raporların yöneltildiği asli kullanıcılardır.

Finansal tablo dipnotları;

Belli muhasebe politikasının açıklanıp açıklanmamasına karar verirken yönetim, bu açıklamanın, kullanıcıların raporlanan işlemlerin, diğer olayların ve koşulların finansal performans ve finansal duruma nasıl yansıtıldığını anlamalarını kolaylaştırıp kolaylaştırmayacağını dikkate alır. Her işletme, finansal tablolarının kullanıcılarının bu tür işletmeler için açıklanmasını bekledikleri faaliyetlerin ve politikaların niteliklerini dikkate alır.

Örneğin, bir işletmenin önemli yurt dışı faaliyetleri ve işlemleri varsa kullanıcılar, kur farkı kâr ve zararlarının belirlenmesine ilişkin muhasebe politikalarının açıklanmasını bekleyecektir.

Türkiye Muhasebe Standartlarına göre tam bir finansal tablolar setinde birbirinden ayrı fakat birbiriyle bağlantılı dört temel finansal tablo bulunur. Bunlar finansal durum tablosu (bilanço), kapsamlı gelir tablosu, nakit akış tablosu ve öz kaynaklarda değişim tablosudur. Ayrıca bu tabloların bazı kalemlerine ilişkin açıklayıcı bilgileri içeren dipnotlar vardır. MSUGT kapsamında temel finansal tablolar ise; bilanço ve gelir tablosudur.

Finansal durum tablosu, yani yaygın olarak bilinen adıyla bilanço, işletmenin bilanço tarihi itibarıyla sahip olduğu varlıkları ve bu varlıkların finansmanında kullanılan kaynakları bir arada gösteren  tablodur. Finansal durumun ölçümlemesiyle doğrudan ilgili unsurlar varlıklar, borçlar ve öz kaynaklardır.

Öz kaynaklar, işletmenin varlıklar toplamından yabancı kaynakların indirilmesi suretiyle kalan kısımdır.

Dönen varlıklar, bir faaliyet dönemi içinde kullanılacak, tüketilecek, satılacak, tahsil edilecek unsurlar ile paranın kendisinden oluşur.

Öz kaynaklar (öz sermaye), işletme sahip veya ortaklarının fiilen işletmeye aktardıkları kaynakların yanı sıra, kârların işletmede bırakılmasıyla oluşan yedekleri de kapsamaktadır.

Gider, iş yapmanın maliyetidir. Hasılat sağlama amacı ile varlıklarda oluşan brüt azalışlardır.

Varlığın mülkiyetine sahip olmaktan kaynaklanan risk ve yararların tamamının devredildiği kiralamalar, finansal kiralama olarak sınıflandırılır. Bir varlığın mülkiyetine sahip olmaktan kaynaklanan risk ve yararların tamamının devredilmediği kiralamalar ise faaliyet kiralaması olarak sınıflandırılır.