TÜRKİYE MUHASEBE STANDARTLARI ÇERÇEVESİNDE LOJİSTİK İŞLETMELERİNDE FİNANSAL RAPORLAMA

maliyet analizleri, kârlılık raporları, bütçeler gibi araçlarla işletme içi bilgi kullanıcılarının bilgi ihtiyacını karşılayan raporlar  “yönetim muhasebesi” tarafından hazırlanır.

İşletme faaliyetlerinin planlanması, yürütülmesi ve kontrolü gibi temel işletme faaliyetlerinden sorumlu olan, işletme içindeki bilgiye kolayca erişim olanağı olan ve çok daha ayrıntılı bilgiye gereksinim duyan işletme yöneticileri, işletme içi bilgi kullanıcıları olarak nitelendirilir.

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda (TTK) ticari defterlerin Türkiye Muhasebe Standartları’na (TMS) göre tutulacağı düzenlenmiş ancak 6335 sayılı TTK Değişiklik Kanunu ile TMS’ye göre defter tutma zorunluluğu konusundaki düzenlemeler çıkartılmış ve Vergi Usul Kanunu hükümlerine uygun olarak defter tutulması düzenlenmiştir

Münferit ve konsolide finansal tabloların Türkiye Muhasebe Standartlarına göre hazırlanmasına ilişkin maddeler geçerliliğini korumaya devam etmektedir.

Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumuna özel ve istisnai standartlar koyma yetkisi verilmiştir (6102 Sayılı Kanun, Md. 88/ f3). Bu çerçevede Genel Kurula sunulacak finansal tabloların TMS’ye uygun olarak hazırlanması gerekecektir.

İşletme faaliyetlerinin planlanması, yürütülmesi ve kontrolü gibi temel işletme faaliyetlerinden sorumlu olan, işletme içindeki bilgiye kolayca erişim olanağı olan ve çok daha ayrıntılı bilgiye gereksinim duyan işletme yöneticileri, işletme içi bilgi kullanıcıları olarak nitelendirilir.

İşletme yöneticilerini dışında kalan tüm taraflar ise işletme dışı bilgi kullanıcıları olarak nitelendirilirler.

Finansal tabloların amacı, çok sayıda ve çeşitli bilgi kullanıcısına işletme hakkındaki ekonomik kararlarında yardımcı olmak üzere bilgi sağlamaktır.

Finansal raporlama, finansal tabloları da içine alan daha geniş kapsamlı bir terimdir. Finansal tablolarda açıklanamayan ayrıntılar veya ek bilgileri de içerir.

İşletmenin finansal tablolarını kullanan tarafların finansal tabloları anlamalarını ve bunların diğer işletmelerin finansal tablolarıyla karşılaştırmalarını kolaylaştırmak amacıyla finansal tablo dipnotlarına bakılır.

İşletme, dipnotları normal olarak, kullanıcıların finansal tabloları anlamalarını ve bunların diğer işletmelerin finansal tablolarıyla karşılaştırmalarını kolaylaştırmak için aşağıdaki sırada sunar: • TFRS’lerle uyum durumu • Uygulanan önemli muhasebe politikalarının özeti • Her tablonun ve sunulan her kalemin sıralanış biçimiyle aynı sıralama düzeninde, finansal durum tablosu (bilanço), kapsamlı gelir tablosu, (eğer sunulmuşsa) bireysel gelir tablosu, özkaynak değişim tablosu ve nakit akış tablosunda sunulan her kalem için destekleyici bilgi; • Aşağıdakileri içeren diğer açıklamalar: (i) Koşullu borçlar ve henüz muhasebeleştirilmemiş sözleşmeye bağlı borçlar ve (ii) Finansal olmayan açıklamalar, örneğin işletmenin finansal risk yönetim hedefleri ve politikaları.

Varlıklar ve borçlarla ilgili olarak dipnotlar aşağıdaki ayrıntıları içerir: • İlgili unsurların nitelikleri ve • Raporlama dönemi sonundaki (bilanço tarihindeki) defter değerleri.

Finansal tablo kullanıcıların, finansal tablolarda hangi ölçü veya esasların (tarihî maliyet, cari maliyet, net gerçekleşebilir değer, gerçeğe uygun değer veya geri kazanılabilir tutar) kullanıldığı konularında bilgilendirilmeleri işletme açısından önemlidir.

Bir işletme tarafından yapılan açıklamaların örnekleri şöyledir: • Varsayımın veya diğer tahmin belirsizliğinin niteliği; • Defter değerlerinin hesaplanmalarının altında yatan yöntemlere, varsayımlara ve tahminlere olan duyarlılığı ve bu duyarlılığın nedenleri; • Etkilenen varlıkların ve borçların defter değerleri açısından, izleyen yılda belirsizliklerin beklenen çözümleri ve olası sonuçların kapsamı ve • Eğer belirsizlikler çözümlenmemişse, bu varlıklar ve borçlarla ilgili geçmiş varsayımlarda yapılan değişikliklerin açıklaması

Finansal durumun ölçümlemesiyle doğrudan ilgili unsurlar varlıklar, borçlar ve öz kaynaklardır.

Varlık, geçmişte olan işlemlerin sonucunda ortaya çıkan ve hâlihazırda işletmenin kontrolünde olan ve gelecekte işletmeye ekonomik fayda sağlaması beklenen değerlerdir.

Borç, geçmiş olaylardan kaynaklanan ve ödenmesi işletmenin ekonomik fayda sağlayabilecek değerlerinden bir çıkışa neden olacak mevcut yükümlülüklerdir.

Öz kaynaklar, işletmenin varlıklar toplamından yabancı kaynakların indirilmesi suretiyle kalan kısımdır.

Dönen varlıklar, bir faaliyet dönemi içinde kullanılacak, tüketilecek, satılacak, tahsil edilecek unsurlar ile paranın kendisinden oluşur.

Bir varlık aşağıdaki ölçütlerden herhangi birine uyduğu takdirde dönen varlık olarak sınıflandırılır (TMS 1, par. 66): • İşletmenin normal faaliyet döngüsü içinde paraya çevrilmesinin, satılmasının veya tüketilmesinin beklenmesi; • Öncelikle ticari amaçla elde bulundurulması; • Raporlama döneminden (bilanço tarihinden) sonra on iki ay içinde paraya çevrilmesi veya • Raporlama döneminden (bilanço tarihinden) sonra en az on iki ay içinde bir borcun ödenmesi için kullanılmak üzere veya başka bir nedenle sınırlandırılmamış olmak koşuluyla, söz konusu varlıklar (TMS 7’de tanımlanmış şekli) nakit veya nakit benzeriyse.