aofsorular.com
LOJ203U

ÇAĞDAŞ MALİYET BELİRLEME YAKLAŞIMLARI

3. Ünite 20 Soru
S

Ulusal ve küresel konumda yaşanan otomasyona dayalı üretimi getiren gelişmeler işletmelerin maliyetlerini daha gerçekçi (hassas) bir şekilde hesaplama, kontrol etme ve yönetme gereğini beraberinde getirmiştir. Geleneksel maliyet belirleme sistemlerinin (yaklaşımlarının) bu gereksinime cevap verememesi, hangi yaklaşımların geliştirilmesine yol açmıştır?

Ulusal ve küresel konumda yaşanan bu gelişmeler işletmelerin maliyetlerini daha gerçekçi (hassas) bir şekilde hesaplama, kontrol etme ve yönetme gereğini beraberinde getirmiştir. Geleneksel maliyet belirleme sistemlerinin (yaklaşımlarının) bu gereksinime cevap verememesi, çağdaş maliyet belirleme yaklaşımları olarak ifade edilen “Mamul Yaşam Seyri Maliyetleme”, “Hedef Maliyetleme”, “Kaizen Maliyetleme”, “Tam Zamanında Maliyetleme” ve “Faaliyet Tabanlı Maliyetleme” yaklaşımlarının geliştirilmesine yol açmıştır.

S

Günümüzde yaşanan teknolojik değişim, üretim sürecinde kullanılan teknolojilerden pazarlama stratejilerine (izlemlerine) kadar işletmelerin tüm süreçlerini büyük ölçüde etkilemiştir. Muhasebe ve diğer tüm işletme fonksiyonları üzerinde etkisi olan bu gelişmelerin başlıcaları nelerdir?

  • Uluslararası rekabetin artması,

  • Mamul yaşam sürelerinin azalması,

  • Teknolojideki gelişmeler,

  • Üretim ortamındaki gelişmeler ve maliyet yapılarının değişmesi,

  • Değişen pazar koşulları ve tüketici odaklı pazarlama anlayışının yerleşmesi.

S

Sürekli değişen ve belirsizliklerin arttığı pazarlarda, rekabet üstünlüğü elde etmek isteyen işletmelerin başarısı, bir taraftan uzun dönemli planlama yapmalarına, diğer taraftan da esnek ve değişen çevreye hızla ayak uydurmalarına bağlıdır. Bu olgu, işletmeleri neye daha fazla önem vermeye sevk etmiştir?

Sürekli değişen ve belirsizliklerin arttığı pazarlarda, rekabet üstünlüğü elde etmek isteyen işletmelerin başarısı, bir taraftan uzun dönemli planlama yapmalarına, diğer taraftan da esnek ve değişen çevreye hızla ayak uydurmalarına bağlıdır. Bu olgu, işletmeleri lojistiğe daha çok önem vermeye sevk etmiştir. Yoğun rekabetin en önemli araçlarından birisi lojistik sürecin etkili bir şekilde yönetilmesidir.

S

Üretim ortamında uygulanan Tam Zamanında Üretim, Esnek Üretim Sistemleri, Bilgisayar Destekli Tasarım, Bilgisayar Destekli Süreç Tasarımı, Üretim Kaynak Planlaması gibi yaklaşımlar maliyet yapılarında önemli etkilere neden olmuştur. Bu yöntemlerin başlıca sonuçları nelerdir?

Bu yöntemlerin uygulanması, toplam üretim maliyetleri içindeki direkt işçilik giderlerinin payını azaltırken genel üretim giderlerinin payını artırmıştır. Bu durum, maliyet dağıtım anahtarı olarak işletmelerde direkt işçilik saati yerine, makine saati gibi dağıtım ölçülerinin kullanılması gereğini ortaya çıkarmıştır.

S

Mamul yaşam seyri, daha çok hangi alanda mamul stratejilerinin belirlenmesi amacıyla kullanılmaktadır?

Mamul yaşam seyri, daha çok pazarlama alanında mamul stratejilerinin belirlenmesi amacıyla kullanılmaktadır.

S

Mamul yaşam seyri maliyetleme yaklaşımında, her mamülün ömründeki evreler nelerdir?

Mamul yaşam seyri maliyetleme yaklaşımında, her mamulün “sunuş”, “büyüme”, “olgunluk”, “düşüş” aşamalarından oluşan ve süresi ile şeklinin önceden tahmin edilemediği bir ömrünün olduğunu kabul etmektedir.

S

Geleneksel maliyetleme yaklaşımları ile mamul yaşam seyri maliyetleme yaklaşımı arasındaki fark nedir?

Geleneksel maliyetleme yaklaşımları sadece üretim maliyetleri üzerinde yoğunlaşırken mamul yaşam seyri maliyetleme yaklaşımı, mamul maliyetleri ve kârlılığına ilişkin geniş bir bakış açısı getirmektedir.

S

Mamul yaşam seyri maliyetleme yaklaşımının temel amacı nedir?

Mamul yaşam seyri maliyetleme yaklaşımının temel amacı, mamul planlama aşamasında karar alıcılara mamulün tüm aşamalarında (piyasaya sunuluş, büyüme, olgunluk ve düşüş) katlanılacak maliyetleri tespit etme, raporlama ve yönetme olanağı sağlayarak kârın azami (maksimum) kılınmasıdır.

S

Mamul yaşam seyri maliyetleme yaklaşımının dört genel amacı nelerdir?

  • Planlama ve pazardan çekilme dönemlerinde ortaya çıkan maliyetleri de içeren faaliyet karının, mamulün pazarda aktif olduğu dönemde ya da üretim aşamasında kazanılıp kazanılmadığının tespit edilmesi,

  • Planlama döneminde, garanti ve çevresel maliyetler gibi üretimle ilgili olmayan, ancak satış sonrası ortaya çıkan maliyetleri tanımlamak ve bu maliyetlerin asgari düzeye indirilmesi için mamul tasarımındaki değişikliklerin belirlenmesi,

  • Karar alıcı ve planlamacılara, alternatif mamul tasarımlarına ilişkin toplam yaşam seyri maliyetleri bilgisini sağlayarak bu alternatifler arasından en iyi seçimleri yapabilmeleri için destek verilmesi,

    • Etkin bir planlama yapabilmek ve maliyetleri oluşturan faaliyetleri kontrol edebilmek amacıyla, tüm mamul dönemi faaliyetlerinin analiz edilmesi, maliyetlerin niteliklerini ve zamanlamasını tanımlamaktır.62

S

Mamul yaşam seyri maliyetleme yaklaşımının yararları nelerdir?

Mamul yaşam seyri maliyetleme yaklaşımı ile işletmeler yaşam seyri maliyetlerini ve mamulün kârlılığını önceden hesaplayabilmekte, böylece uzun dönemli planlama ve kontrolü sağlayabilmektedirler. Bu yaklaşım, karar alıcılara yatırım maliyetleri ve işletme giderleri arasında doğru bir denge bulmaları için gerekli ortamı da sağlamaktadır.

S

Hedef maliyet kavramı ilk kez kim tarafından geliştirilmiştir?

Hedef maliyet kavramı ilk kez 1960’lı yıllarda Japon otomotiv işletmesi Toyota tarafından geliştirilmiştir.

S

Hedef maliyetleme neyi amaçlayan bir faaliyettir?

Hedef maliyetleme, yeni bir mamulün planlanması, araştırma ve geliştirme sürecinde maliyetlerin düşürülmesi için ortaya atılan tüm fikirlerin gözden geçirilerek, bir taraftan hız, kalite, güvenirlik gibi müşteri ihtiyaçlarını karşılarken diğer taraftan da bu mamulün yaşam seyri maliyetlerini düşürmeyi amaçlayan bir faaliyettir.

S

Hedef maliyetleme yaklaşımının kavramsal dayanağınıoluşturan altı temel ilke nelerdir?

  • Fiyata göre maliyetleme ilkesi,

  • Tüketiciler üzerinde yoğunlaşma ilkesi,

  • Mamul tasarımı üzerinde odaklanma ilkesi,

  • Geniş kapsamlı katılım ilkesi,

  • Yaşam seyri boyunca maliyet düşürme ilkesi,

    • Değerler zinciri ile ilgilenme ilkesi.zΩΩΩ

S

Kaizen kavramı nasıl açıklanabilir?

Kaizen kavramını, işletmenin en üst düzey yöneticilerden en alt kademe çalışanına kadar işletmedeki herkesi ilgilendiren sürekli iyileştirme faaliyetleri ve süreçleri olarak tanımlamak mümkündür.

S

Kaizen maliyetleme ne demektir?

Kaizen maliyetleme ise, hedef bir maliyetin belirlenmesi ve bu maliyetin gerçekleştirilmesi için üretim işlemlerinin sürekli olarak iyileştirilmesi sürecidir.

S

Kaizen maliyetleme yaklaşımının yararları nelerdir?

  • Tüm faaliyetlerde bir canlılık meydana gelmesi,

  • İşletme ile amaç ve hedef birliği sağlanması,

  • Çalışanların bilgi ve beceri düzeyinin sürekli olarak gelişmesi,

  • Çalışanların isteklendirmesinin (motivasyonunun) artması,

  • Etkileşim içindeki birimlerin ortak sorunlarının çözülmesi,

    • Üretim ve diğer rekabet unsurlarının daha hızlı gelişme göstermesi.68kaiz

S

Tam zamanında üretim felsefesinin temelinde bulunan 4 unsur nelerdir?

Tam zamanında üretim felsefesinin temelinde; sıfır stok, kısa üretim süreleri, küçük/seri ikmal miktarları ile yüksek kalite ve sıfır hata olmak üzere dört unsur bulunmaktadır.

S

Tam zamanında üretim sisteminin uygulanmasında önemli rol oynayan diğer iki sistem nelerdir?

Tam zamanında üretim sisteminin uygulanması için Dengeleme Sistemi ve Kanban Sistemi önemli rol oynamaktadır.

S

Kalite maliyetleri ne anlama gelir?

Kalite maliyetleri, meydana gelebilecek hataları önlemek amacıyla gerçekleştirilen faaliyetlerin, planlı kalite kontrollerinin mamulün üretimi esnasında veya müşteriye tesliminden sonra görülen hatalar sonucunda meydana gelen maliyetlerdir.

S

Kalite maliyetlerinin 4 temel alt başlığı nelerdir?

Kalite maliyetlerini dört temel başlık altında toplamak mümkündür. Bunlar:

  • Önleme maliyetleri,

  • Değerleme maliyetleri,

  • İç başarısızlık maliyetleri,

    • Dış başarısızlık maliyetleridir.