LOJİSTİK MALİYETLERİ VE RAPORLAMA I - Deneme Sınavı - 4

Hedef maliyetleme yaklaşımının kavramsal dayanağını aşağıda belirtilen altı temel ilke oluşturmaktadır. Söz konusu ilkeler maliyet yönetimini geniş bir çerçevede ele almaktadır
• Fiyata göre maliyetleme ilkesi,
• Tüketiciler üzerinde yoğunlaşma ilkesi,
• Mamul tasarımı üzerinde odaklanma ilkesi,
• Geniş kapsamlı katılım ilkesi,
• Yaşam seyri boyunca maliyet düşürme ilkesi,
• Değerler zinciri ile ilgilenme ilkesi.

Kaizen kavramı, toplam kalite yönetiminin önemli unsurlarından biridir. Japoncada değişim anlamına gelen “kai” ve iyi anlamına gelen “zen” kelimelerinin birleşimi olup en iyi için değişim ya da sürekli iyileşme anlamına gelmektedir. Kaizen kavramını, işletmenin en üst düzey yöneticilerden en alt kademe çalışanına kadar işletmedeki herkesi ilgilendiren sürekli iyileştirme faaliyetleri ve süreçleri olarak tanımlamak mümkündür.

Kaizen maliyetleme, hedef bir maliyetin belirlenmesi ve bu maliyetin gerçekleştirilmesi için üretim işlemlerinin sürekli olarak iyileştirilmesi sürecidir. Bu süreçte, toplam işlem süresinin azaltılması, değer katmayan faaliyetlerin elenmesi, mamullerin hatasız üretilmesi, üretim maliyetlerinin sürekli azaltılması, üretimin ve üretim sürecinin basitleştirilmesi hedeflenmektedir. Başka bir ifadeyle, kaizen yaklaşımı ile verimsizlikleri üretim sürecinden uzaklaştırarak toplam üretim maliyeti vebunun sonunda mamul maliyetinin düşmesi amaçlanmaktadır . İşletmeler, kaizen maliyetleme ile sürekli iyileşmeyi gerçekleştirerek, yüksek kalite ve düşük maliyet elde edebilmektedirler.

Tam zamanında üretim sisteminin uygulanması için Dengeleme Sistemi ve Kanban Sistemi önemli rol oynamaktadır. Kanban, Japoncada kart anlamına gelmektedir. Kanban sistemi üretimin tam zamanında gerçekleştirilebilmesi için tüm bölümlere ne zaman, ne kadar üretim yapacaklarını, zamanında bildiren bir bilgi sistemdir. Kanban sistemi basit bir sistem mantığı olan, manuel ve düşük yatırım maliyetine sahip bir sistem olup esas olarak her bölümdeki üretim miktarlarını uyumlu olarak kontrol eden bir bilgi iletişim sistemidir. Kanban sistemi, tam zamanında üretim ortamında malzeme hareketlerinin kontrolü ve bununla beraber üretim etkinliklerini amaçlayan üretim kontrol (çizelgeleme) yaklaşımıdır. Yöntemin ilk uygulayıcısı Toyota firmasıdır. Kanban sistemi, aynı zamanda kanban üretim ve malzeme akışını kontrol etmek için kullanılan; üretim süreçlerine neyi, ne zaman, ne kadar üreteceklerini ve nereye göndereceklerini söyleyen bir üretim yönetimi aracıdır.

Kalite maliyetlerini dört temel başlık altında toplamak mümkündür. Bunlar:
• Önleme maliyetleri,
• Değerleme maliyetleri,
• İç başarısızlık maliyetleri,
• Dış başarısızlık maliyetleridir.

Satın alma, üretim planlaması, ambalajlama ve yer seçimi lojistik destekleme faaliyetleri içerisinde yer almaktadır.

Stok yönetimi, müşteri hizmetleri, talep tahmini, ve sipariş işleme lojistik ana faaliyetleri içerisinde yer almaktadır.

A-B-C ve D seçeneklerinde verilenler ek maliyetler arasında yer alırken, E seçeneğinde verilen elleçleme maliyeti ise lojistik faaliyetler esas alınarak temel lojistik maliyet unsurları arasında yer alır.

Ambalaj maliyetleri belirgin lojistik maliyetler içerisinde yer almaktadır. Diğer seçenekler belirgin olmayan lojistik maliyetleri kapsamaktadır.

A-B-C ve D seçeneğinde verilenler Belirgin lojistik maaliyetleri içinde yer alır. Ekstra lojistik maliyetler ise insan kaynakları maaliyetleri ve koordinasyon maaliyetleridir. Buna göre doğru cevap E dir.

A ve B seçeneklerinde verilenler depolama maliyeti, C seçeneği sermaye maliyeti E seçeneği ise stok hizmet maliyeti arasındadır. D seçeneğinde verilen ise stok riski maliyeti arasında yer alır. Bu nedenle doğru cevap D seçeneğidir.

Sigorta maliyetleri stok hizmet maliyetleri içerisinde yer almaktadır.

Malların modasının geçmesi, bozulması veya hasar görmesi veya eskimesi nedeni ile katlanılan maliyetleri stok riski maliyeti olarak adlandırılmaktadır.

Vade farkı maliyetleri belirgin olmayan lojistik maliyetleri içerisinde yer almaktadır.

Stok hizmet maliyetleri stokların elde bulundurulması nedeni ile katlanılan maliyetleri kapsamaktadır. Bu tür maliyete örnek olan sigorta maliyetleri, stok seviyesinden çok stok değerine bağlı olup malın risk derecesi ile doğrudan ilgilidir. Buna göre sigorta maliyetleri stok hizmet maliyetlerine örnek gösterilebilir.

Lojistik süreç ileriye ve geriye doğru işleyebilmektedir. Ürünün kaynağından nihai tüketim noktasına doğru işleyen sürece “ileriye doğru lojistik”, bu sürecin herhangi bir noktasından geriye doğru işleyen sürece ise “tersine lojistik” denilmektedir.

Müşteri hizmetleri, lojistik faaliyetlerin ana faaliyetlerindendir.

Satın alma, lojistik faaliyetlerin destekleyici faaliyetlerindendir.

Lojistik faaliyetlerin her birinin ayrı ayrı olmak üzere işletmeye bir maliyeti vardır ki bu maliyetler bütününe lojistik maliyetler denilmektedir.

Hasar maliyeti, temel lojistik maliyet unsurlarından biri değildir.