LOJİSTİK İLKELERİ

Tedarik zinciri incelendiğinde merkezde yer alan üretici, odak işletme olarak ifade edildiğinde bu işletmenin hem müşteri hem de satıcı durumunda olduğu görülmektedir. Örneğin odak işletme tedarik aşamasında alıcı durumundadır. Buna karşılık bu işletmeler dağıtım aşamasında satıcı durumundadır.

Doğru cevap C seçeneğidir.

İşletmelerde tedarik ve dağıtım işlemleri ile birlikte üretim esnasında da lojistik faaliyetlere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu süreçler dikkate alındığında lojistiğin malzeme yönetimi ve dağıtım lojistiği (fiziksel dağıtım) olmak üzere iki temel süreçten oluştuğu söylenebilir.

Tedarik lojistiği; İşletmenin malzemenin kaynağından (tedarik kaynaklarından) ham madde, yarı mamul vb. girdilerinin üretim noktalarına akışıyla ilgili işlemlerini içermektedir. Bu süreçte malzeme ve yarı mamullerin; satın alma, iç kontrol, taşıma, depolama işlemleri gerçekleştirilmektedir. Bu süreç üretim öncesi gerçekleştirilen ve kaynakların üretim hattına ulaştırılmasına yardımcı olan bir süreçtir. İşletmeye giriş yapan malzemenin akışı ve bu malzemeye ait bilgi akışının planlanması, gerçekleştirilmesi ve kontrol edilmesinden oluşmaktadır.

Tedarik lojistiği, tedarik kaynakları ile üretim arasında bağlantının kurulduğu tedarikçi ile üretici arasında olan lojistik süreçtir. Bu süreçte;

Hangi malzeme kullanılacak, bu malzeme ne zaman ve ne miktarda sipariş edilecek?

Hangi malzeme hangi firmadan satın alınacak?

Tedarik kaynaklarının(tedarikçilerin) değerlendirilmesinde nasıl bir yol izlenecek?

Malzemenin üretim merkezine taşınmasında hangi taşıma araçları kullanılacak?

Gelen malzeme üretim merkezine gelince ne şekilde kabul edilecek ve nasıl depolanacak? vb. kararlar verilir.

Üretim lojistiği tedarik lojistiğini tamamlayan süreçtir. Bu süreçteki lojistik faaliyetler malzemenin hareket ettirilmesi şeklinde tamamen işletme içi bir fonksiyon olarak gerçekleşir. Üretim lojistiği şu aşamalardan oluşur;

Malzeme İhtiyaç Planlamasının çalıştırılması

Planlı siparişlerin ve satın alma taleplerinin oluşturulması

Üretim siparişi açma

Üretim

Depoya giriş

'Dağıtım için depodan mal çekme' bu aşamalardan biri değildir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Satın alma mal ve hizmetlerin üretilmesine yönelik olarak tüm ham madde, bileşen, parça gibi kullanılan malzemeler ile birlikte ekipman ve makine gibi girdilerin satın alınarak temin edilmesidir. Tipik satın alma kararları üretim için gerekli malzemenin nereden ve hangi işletmelerden alınacağının belirlenmesi ile ilgilidir. Ancak bir satın alma süreci;

Ham madde ve bileşen sağlayacak nitelikteki işletmelerin (tedarikçiler) bulunmasını,

Üretim süreci için uygun miktarda malzemenin teslim edilmek üzere ilgili tedarikçilere satın alma siparişlerinin verilmesini (Tipik bir sipariş malzemeyi bir referans numarası ile teslim tarihi ve yeri ile birlikte miktarını belirtir).

Malzeme ve bileşenlerin zamanında teslimini,

Tedarikçilerin taahhüt edilen teslimatları gerçekleştirip gerçekleştirmediklerini veya bu konuda ne kadar başarılı olduklarını garanti etmek amacıyla değerlendirilmelerini içermektedir.

Tedarik zinciri dikkate alındığında taşımacılık tedarik zincirinde farklı bağlantı noktaları arasında malzeme ve ürünün kontrollü hareketi olarak tanımlanabilir. Başka bir deyişle malzemenin ve ürünlerin tedarikçi, üretici, toptancı, perakendeci ve müşteri arasındaki hareketidir.

Deniz yolu taşımacılığı en ucuz taşıma biçimidir. Her türlü yük için tüm hava şartlarında kullanılmaktadır. Çok büyük miktarda kuru yük, sıvı, gaz ve konteynerlerle malzemelerin taşınması söz konusudur. Bu taşıma türünde hızın çok önemli olmadığı düşük değerli ürünlerin (madenler, kimyevi maddeler, hurda gibi) nakliyesinde tercih edilmektedir. Deniz yolu taşımacılığının en önemli avantajı çok büyük hacimli ürünlerin taşınmasına olanak sağlamasıdır.

Kombine taşımacılık ise çok modlu taşımacılığın özellikli bir alt türüdür. Kombine taşımacılık, birden fazla taşıma türünü içermesi nedeniyle, tek modlu taşıma türlerinden ayrı ve daha karmaşık bir yapıya sahiptir. Kombine taşımacılık sistemi aynı ulaştırma aracının ve taşıma biriminin birden fazla taşımacılık türünü kullandığı taşıma modudur. Taşıdığı yüküyle birlikte demir yolunda taşınan bir kamyon kombine taşımacılık sistemine örnek olarak verilebilir. Kombine taşımacılığın yapılabilmesi için özel taşıtlar gereklidir. Konteyner gemileri, treyler, konteyner taşıyan özel vagonlar bunlara örnek olarak verilebilir. Ro-Ro taşımacılığı kombine taşımacılığa verilebilecek bir başka örnektir.

Üçüncü parti lojistik işletmeleri, dış kaynak hizmeti vermekte oldukları işletmelerle uyumlu bir şekilde ve müşterilerinin pazarlama stratejilerini yüksek performans ve/veya düşük maliyet hedefini gerçekleştirmeye yönelik olarak çalışmaktadırlar. Üçüncü parti lojistik işletmelerinin temel özellikleri;

Alanında uzman,

Süreç yönetimine yönelen,

Müşteriye özgün çözümler üreten,

Riski paylaşan,

Uzun dönemli iş birliğine yatkın işletmeler olmalarıdır.

Doğru cevap A seçeneğidir.

Tedarik Lojistiği; İşletmenin malzemenin kaynağından ham madde, yarı mamul vb. girdilerinin üretim noktalarına akışıyla ilgili işlemlerini içermektedir. Cevap A'dır.

Dağıtım lojistiği ilgili işlemlerin başlangıcında üretim işlemi tamamlanmıştır. Bu süreçte üretimi tamamlanan ürünler pazara ve müşteriye ulaştırılmaktadır. Cevap B'dir.

Geri dönüşüm aslında yeni bir kavram değildir. Meşrubat şişeleri için depozito sistemi, metal hurdacıları, atık kâğıt dönüşümü eskiden beri bilinen geri dönüşüm örnekleridir. Verilen örneklerde kullanılmış ürünlerin dönüşümü ekonomik yönden yok edilmesinden daha cezbedicidir. Cevap C'dir.

İntermodal taşımacılık yüklerin bir taşıma birimi veya aracı içerisinde iki veya daha fazla ulaştırma türü ile taşınmasıdır. Taşıma türleri arasındaki geçişlerde yüklerin kendisi değil konteyner gibi taşıma birimlerinin aktarılması ile gerçekleştirilen taşıma biçimidir. Cevap D'dir.

Kombine taşımacılık; taşımacılıktaki taşıma zincirinin büyük kısmının demir yolu, deniz yolu ya da iç su yolu ile gerçekleştirildiği, başlangıç ve bitiş noktalarında kara yolunun olabildiğince kısa olarak yer aldığı bir taşıma sistemi biçiminde tanımlanmaktadır. Cevap E'dir.

Yüksek kapasite, düşük faaliyet ve uluslararası yetenekler deniz yolu ile taşımacılığın güçlü yanlanlarıdır. Cevap A'dır.

Sınırlı kapasite ve yüksek maliyet,  karayolu taşımacılığının sınırlılıklarındandır. Cevap B'dir.

Demiryolu taşımacılığı için kömür, kereste, tahıl ve kimyasallar örnek ürünlerdir. Cevap C'dir.

Düşük hacimde yüksek değerli ve zamana duyarlı ürünler hava yolu ile taşınmaktadır. Cevap D'dir.

Yavaş erişim, deniz yolu ile taşımacılığın sınırlılıklarındandır. Cevap E'dir.