LOJİSTİK İLKELERİ - Deneme Sınavı - 12

Dolaylı ihracatta kullanılan aracılar: Yerel organizasyonlar, ticaret işletmeleri, şirketin pazarlama faaliyetlerini üstlenen işletmeler ve ihracat yönetimi firmaları olarak sıralanır.

Uluslararası ticaret alanında yaşanan gelişmelerin, lojistik alanındaki başlıca etkileri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
• Üretim ve dağıtım stratejilerinde küreselleşme
• Kombine taşımacılık
• Stratejik iş birlikleri
• Depolama yönetimi
• Üçüncü parti lojistik (3PL)
• E-Ticaret
• Çevre yönetimi.

Uluslararası pazarlamada dağıtım kanallarının seçiminde dikkate alınacak kriterler izleyen biçimde sıralanabilir:
• Üretici ve aracılar arasındaki ilişkiler,
• Aracılar ve tüketiciler arasındaki ilişkiler,
• Kanal tasarımı,
• Kullanılacak aracıların sayısı,
• Aracıların görev dağılımları.

Uluslararası lojistikte taşımacılık modları dört başlıkta toplanabilir: Kara modunda taşımacılık, hava modunda taşımacılık, deniz modunda taşımacılık ve çoklu modda taşımacılık

Uluslararası demir yolu lojistiğinde eşya taşımacılığında kullanılan araçlar şunlardır:
• Kuru yük trenleri
• Dökme yük trenleri ve
• Konteyner trenleri.

Transit taşımalar: Ülke dışından gelen ve başka bir ülkeye gönderilmesi planlanan yükleri teslim alma ve tekrar taşıma süreçleri ile ilgilenen deniz yolu eşya taşımacılığıdır.

Lojistik faaliyetlerin önemli bir tamamlayıcısı olan depo yönetimi, bazı temel süreçleri kapsamaktadır. Bu temel süreçler aşağıda sıralanmaktadır:

• Mal kabul (receiving): Bu süreçte mallar depoya boşaltılmakta ve belgeyle depoya teslim edilmektedir.
• Yerleştirme/raflama (putaway): Mallar niteliklerine göre, deponun ilgili bölümlerine yerleştirilmektedir.
• Sipariş toplama (Picking): Depolarda kullanılan birtakım yardımcı ekipmanlarla, mallar depolandıkları bölümden hareket ederek, deponun belli bir bölgesinde toplanmaktadır.
• Biriktirme, ayrıştırma ve ambalajlama (accumulation, sortation, packaging): Toplanan malzemeler, siparişi tamamlayacak şekilde biriktirilmekte, ayrıştırılmakta ve ambalajlanarak dağıtıma hazır hâle getirilmektedir.
• Sevkiyat (shipment): Siparişler müşterilere teslim edilmek üzere, taşıma araçlarına yerleştirilmektedir.

Özel Antrepolar: İşletici ve kullanıcısının aynı kişi olduğu antrepolardır. Bu antrepolar yalnızca işletici tarafından kullanılır ve C, D ve E tipi antrepolar olarak üçe ayrılır.

Ekonomik etkili gümrük rejimleri şunlardır:
• Gümrük antrepo rejimi
• Dâhilde işleme rejimi
• Gümrük kontrolü altında işleme rejimi
• Geçici ithalat rejimi
• Hariçte işleme rejimi.

Ekonomik etkili olmayan gümrük rejimleri ise şunlardır:
• Serbest dolaşıma giriş rejimi
• Transit rejimi
• İhracat rejimi.

İşletmelerin uluslararası pazarlara girmelerinin çeşitli avantajları aşağıda sıralanmaktadır.

• Karşılaştırmalı üstünlüklerden yararlanmak,

• Rekabet edebilmek veya rekabetten kaçınmak,

• Vergi avantajları sağlamak,

• Ürünün pazarda kalma süresini uzatmak,

• Kârı korumak ya da artırmak.

Uluslararası pazarlara giriş stratejisi belirlerken, karar verilmesi gereken iki temel konu vardır: Hangi ülke pazarına girilecektir ve bu pazara hangi yöntem ile girilecektir (Altınbaşak vd., 2008). Girilmesi düşünülen hedef ülke ve pazarın belirlenmesinde, içsel ve dışsal faktörlerin dikkate alınması gerekir. Bu içsel ve dışsal faktörler şöyledir:

İçsel faktörler:

İşletme Amaçları

Kontrol İhtiyacı

İşletmenin Boyutu, İçsel Kaynaklar, Varlıklar ve Yetenekler

Uluslararası Deneyim

Esneklik

Dışsal Faktörler:

Pazarın Büyüklüğü ve Gelişme Potansiyeli

Risk

Kanun ve Yönetmelikler

Rekabetçi Çevre

Yerel Yapı

Dolaylı ihracatta kullanılan aracılar Şekil 6.3’de de görüldüğü gibi; yerel organizasyonlar, ticaret işletmeleri, şirketin pazarlama faaliyetlerini üstlenen işletmeler ve ihracat yönetimi firmalarıdır. Dolaysız ihracatta ise, üretici ya da ihracatçı kendi ihracat organizasyonunu kurar ve uluslararası pazarda bir ithalatçıya ya da başka bir aracıya ürünlerini satar. Bu yöntem ile yurt dışı faaliyetlerde daha fazla kontrol sahibi olunur. Satış ve kâr da daha fazla artar. Şekil 6.3’te görüldüğü gibi; acente ve distribütörler, kataloglar ve tele pazarlama, interaktif TV kanalları ve e-ticaret dolaysız ihracatta kullanılan aracılardır.

Sektördeki lojistik işletmeler, gelişmeleri izleyerek stratejilerini buna göre geliştirmek durumundadır. Uluslararası ticaret alanında yaşanan gelişmelerin, lojistik alanındaki başlıca etkileri aşağıdaki gibi sıralanabilir :

• Üretim ve dağıtım stratejilerinde küreselleşme

• Kombine taşımacılık

• Stratejik iş birlikleri

• Depolama yönetimi

• Üçüncü parti lojistik (3PL)

• E-Ticaret

• Çevre yönetimi.

Yeni uluslararası ekonomik süreçte, işletmeler lojistik hizmetleri geleneksel yöntemler yerine, bütünleşik olarak alabilecekleri altyapılara gereksinim duymaktadır. Bu süreçte, bu gereksinimi karşılayabilecek olan lojistik merkezler öne plana çıkmaktadır. Lojistik merkezler sanayileşme ile ABD’de ortaya çıkmış, Japonya’da trafik sorunu, çevresel maliyetler ve enerji ve iş gücü maliyetlerini azaltmak için bir çözüm olarak önerilmiş ve 1960’lardan sonra Avrupa’da kurulmaya başlanmıştır.

Kısaca özetlenecek olursa, uluslararası pazarlamada dağıtım kanallarının seçiminde dikkate alınacak kriterler izleyen biçimde sıralanabilir: • Üretici ve aracılar arasındaki ilişkiler, • Aracılar ve tüketiciler arasındaki ilişkiler, • Kanal tasarımı, • Kullanılacak aracıların sayısı, • Aracıların görev dağılımları

Kara yolu taşımacılığının temel bileşenleri; araçlar, taşınacak yük, sürücü ve kara yolu olarak sıralanabilir.

Kombine Taşımacılık (Combined Transport): Tek ve aynı taşıma ünitesi ya da aracıyla birden fazla taşımacılık türü kullanılarak yapılır. Bu taşımacılık türü, modlar arası taşımacılığın sınırlandırılmış biçimi olarak da düşünülebilir. Bu taşıma türünde taşımacılığın önemli bölümü, demir ya da deniz yolları ile gerçekleştirilir ve başlangıç ya da bitiş noktası, mümkün olduğu ölçüde az kara yolu kullanımı ile yapılır.

Depolar amaçlarına göre ise beş başlık altında toplanır:

Klasik depo: Üretim ya da satış noktasının içinde ya da yanında bulunan, ürünlerin genelde uzun süre tutulduğu depolardır.

Dağıtım merkezi: Müşterilere daha yakın noktalarda yer alan ve müşterilere karma, hızlı ve az miktarda ürün teslimatına olanak sağlayan depolardır. Bu depolar göndericiden büyük hacimli sevkiyat sağlar.

Toplama merkezi: Tedarikçilere daha yakın noktalarda yer alan ve üretim yerlerine ham madde bazında, çeşit olarak az ama karma ve büyük hacimli sevkiyat sağlayabilen depolardır.

Aktarma merkezi: Genelde farklı taşıma modları ya da aynı taşıma modunda, farklı taşıma araçları arasında ürünlerin aktarıldığı ve ürünlerin çok kısa süreli kaldığı depolardır.

Sipariş işleme merkezi: Genel olarak İnternet üzerinden adetle satış yapılan sistemlerde, siparişlerin alındığı ve hazırlandığı depolardır.

• B tipi antrepo; antrepoya konulan eşyadan Kanun’un 97. maddesinin birinci fıkrasında belirtilen kullanıcının sorumlu olduğu, antrepo beyannamesini kullanıcının verdiği genel antrepo tipidir.

• F tipi antrepo; gümrük idarelerince işletilen genel antrepo tipidir.

• D tipi antrepo; işleticisi ve kullanıcısının aynı kişi olduğu, Kanun’un 104. maddesinin üçüncü fıkrasının uygulandığı özel antrepo tipidir.

İşletmelerin uluslararası pazarlara girmelerinin çeşitli avantajları aşağıda sıralanmaktadır.