LOBİCİLİK VE HALKLA İLİŞKİLER - Deneme Sınavı - 9

"Baskı gruplarının sahip oldukları gücü kullanmalarının en önemli yolu, uygun iletişim tekniklerini seçerek çıkarlarına ulaşmaya çalışmalarıdır". Cevap D seçeneğinde verilmiştir.

"Amaca ulaştıracak doğru iletişim tekniğinin seçimiyle hem baskı grupları kendilerine ilişkin kamuoyu ve yönetimin farklı kademelerinin zihinlerinde olumlu imaj oluşturmakta, hem de sürdürülen faaliyetlerle arzu edilen hedeflere ulaşılabilmektedir". Doğru cevap E seçeneğinde verilmiştir.

"Baskı grupları da, siyasal partiler gibi siyasal güç olarak kabul edilmekte, fakat siyasal partilerin tersine iktidarı ele geçirmeyi amaçlamamaktadır. Siyasal partilerin hedefleri tek başlarına ya da diğer partilerle birleşerek iktidara geçmektir, baskı grupları ise
iktidar savaşının dışında kalmayı yeğler"; " Baskı grupları, siyasi partiler gibi, seçimlerde aday gösterme, iktidara geçme ve iktidarda süreklilik gösterme, parlamentoda temsilci bulundurma vb. olanaklara sahip değildir. Baskı gruplarının temel amaçları güç kümelerini çıkarlar etrafında örgütleyerek, iktidarla ilişki kurmaktır. Baskı grupları iktidara geçmek istemez, ancak bazen temsilcilerini iktidar içerisine sokabilir. Böyle durumlarda baskı grupları, baskı grubu niteliklerini yitirip, siyasi parti hâline dönüşebilmektedir." Cevap A seçeneğidir.

İşçi sendikaları, sınıflara dayalı baskı gruplarındandır. Cevap B seçeneğidir.

Özellikleri verilen baskı grupları, Almond ve Powell'in sınıflandırmasındaki baskı gruplarından "Örgütlenmiş Baskı Grupları" sınıflandırmasına denk gelmektedir. Cevap C seçeneğidir.

A, B, C ve E seçeneklerinde baskı gruplarının görevleri verilmiştir. D seçeneğinde ise bu özellik yanlış verilmiştir. Baskı gruplarının kurduğu iletişim tek yönlü değildir; aksine çift yönlüdür. Cevap D seçeneğidir.

Grubun coğrafi dağılımı, baskı grubunun ulusal veya yerel olması ile ilgilidir. Cevap E seçeneğidir.

Mehmet Akad baskı gruplarını “ideolojik nitelikte”, “sınıflara dayalı” ve “politik nitelikte” olarak sınıflandırmaktadır.

Mehmet Akat'ın sınıflandırmasına göre işçi sendikaları sınıflara dayalı baskı grupları arasında yer almaktadır.

Almond ve Powell'a göre işlevleri siyaset dışı olan ordu, üniversite, devlet kuruluşları gibi örgütlenmeler kuruluş amaçları siyasi olmayan gruplar ya da kurumsal baskı grupları olarak adlandırılır.

"Özel kesime ilişkin baskı grupları" Duverger ve Schwarzenberg'e göre "çalışma alanlarına göre baskı grupları" arasında yer almaktadır.

Buffelan baskı gruplarını “fırsatçı”, “uzman” ve “başka bir kimlik arkasına gizlenmiş” olarak üçe ayırmaktadır.

Grubun iç dayanışmasının yüksek olması grubun birliği, bütünlüğü kapsamında yer almaktadır.

Jeanneau baskı gruplarını “ekonomik amaçlı” ve “amacı ekonomik olmayan” şeklinde ikili bir sınıflandırmaya gitmiştir.

Almond ve Powell'a göre anomik baskı grupları: Önceden herhangi bir tasarlama, hazırlık ve çaba olmadan, herhangi bir olay ya da uygulamaya tepki biçiminde meydana çıkan, şiddete başvurmayan ve kendiliğinden ortadan yok olan gruplaşmalardır.

Anayasa Mahkemesi, Danıştay, Yargıtay vb. kurumlar çalışma alanlarına göre baskı grupları arasında yer almaktadır.

Lobiciliğin en yaygın biçimde uygulandığı ülke Amerika Birleşik Devletleri’dir.

Baskı grupları da, siyasal partiler gibi siyasal güç olarak kabul edilmekte, fakat siyasal partilerin tersine iktidarı ele geçirmeyi amaçlamamaktadır. Siyasal partilerin hedefleri tek başlarına ya da diğer partilerle birleşerek iktidara geçmektir, baskı grupları ise iktidar savaşının dışında kalmayı yeğler.  Çıkar grupları ve baskı grupları arasındaki farklardan bir diğeri de baskı gruplarının siyasi baskı yapmak için devamlılıklarını sağlayacak şekilde örgütlenmeleri çıkar gruplarının hedefleri ise, siyasi de olsa geçici bir örgütlenme (ad hoc) içinde olmalarıdır. Belirtilenler özetlendiğinde her baskı grubu aynı zamanda bir çıkar grubu olmakla birlikte, bütün çıkar grupları, baskı grubu değildir.  Baskı grupları, toplumun yönetimi konusunda siyasi iktidarı bizzat elde etmek yerine, siyasi iktidar, siyasi partiler ve kamuoyu üzerinde dolaylı veya dolaysız, gizli ya da açık baskı kurabilen, resmî veya gayriresmî örgütlenmiş siyasi kuvvettir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Baskı grupları ile karıştırılan bir diğer kavram, çıkar ya da menfaat gruplarıdır. Bir araya gelmiş, topluluk oluşturmuş grubun üyeleri, eğer ortak bir amaç çevresinde birleşerek, kolektif eylem içine girerse, grup artık çıkar ya da menfaat grubu olarak adlandırılmaktadır. Burada kullanılan çıkar terimi ile maddi yararlar olduğu gibi manevi değerler de belirtilmektedir. Benzer ya da ortak amaçların gerçekleşmesi için zaman zaman siyasi mekanizmanın aldığı kararların uygulanmasını desteklemek ya da tam tersi bir tutum sergilemek gerekmektedir. Böylece herhangi bir siyasal amaca dayanmadan bir araya gelen kişilerin oluşturdukları çıkar grupları toplumsal yaşayışın herhangi bir evresinde, belli koşulların da ortaya çıkmasıyla baskı grubu niteliği kazanmaktadır. Çıkar grupları ve baskı grupları arasındaki farklardan bir diğeri de baskı gruplarının siyasi baskı yapmak için devamlılıklarını sağlayacak şekilde örgütlenmeleri çıkar gruplarının hedefleri ise, siyasi de olsa geçici bir örgütlenme (ad hoc) içinde olmalarıdır. Doğru cevap A seçeneğidir.

İşçi birlikleri bir baskı grubu olarak ilk kez İngiltere’de 1834 yılında ‘Trade Union’ adıyla kurulmuştur. Hükümet tüm işçilerin toplandığı bu birlikten çekinmiş ve istenilenler doğrultusunda bazı kuralları koymak zorunda kalmıştır. Doğru cevap B seçeneğidir.