LOBİCİLİK VE HALKLA İLİŞKİLER - Deneme Sınavı - 7

Kadük Olmak: Bir yasama dönemi içerisinde sonuçlandırılamayan kanun tasarı ve teklifleri, yazılı ve sözlü soru önergeleri ile meclis araştırması, genel görüşme ve gensoru önergelerinin hükümsüz sayılması

Temsilciler Meclisi (The House of Representatives), eyaletlerin nüfuslarına göre iki yıl sü- reyle seçilen 435 üyeden oluşmaktadır. Üye sayısı her 10 yılda bir yapılan nüfus sayımına göre değişir, çoğu zaman bu sayı her 350.000 kişiye bir temsilci olarak tespit edilir ve eyalet nüfusu temsilci sayısının saptanmasında önemlidir. Temsilciler Meclisi üyesi seçilebilmek için 25 yaşını doldurmuş, yedi seneden beri Amerika Birleşik Devletleri vatandaşı olma ve aday olunan eyalette yerleşmiş olma zorunluluğu vardır.

Senato’nun üye sayısı 100’dür ve nüfusu ne olursa olsun her eyaletten altı yıllık bir dönem için seçilirler. Senato kendi içinde üç bölüme ayrılmıştır. Buna göre her iki yılda bir üyele- rin 1/3’i yenilenir. Senatör olabilmek için dokuz yıllık bir Amerikan vatandaşlığı, seçildiği eyalette ikamet ediyor olmak ve 30 yaşını doldurmuş olma zorunluluğu aranır.

Veto Etmek: Karşı gelim anlamasına gelen, bir öneri ya da yasanın yürürlüğe konulmasını engellemek, geri çevirmek ya da Meclis tarafından onaylanan yasaların Başkan tarafından imzalanmaması, reddedilmesi ve ikinci defa Mecliste görüşmeye sunulması.

Başkanın yasama, idari, millî savunma ve dış işlerle ilgili çok sayıda yetkisi bulunmaktadır. Bu yekiler şöyle sıralanabilir:

Başkanın yasamayla ilgili konularda doğrudan yetkisi yoktur. Başkan ancak partisine mensup bir meclis üyesi kanalıyla Kongre’ye yasa tasarılarını aktarabilir. Kongrece kabul edilen yasa tasarıları, Başkan tarafından veto edilebilir, böylece tasarıların yasallaşması önlenebilir. Bütçenin hazırlanması görevi de Başkandadır ve kendisine bağlı büroların yardımıyla bütçe taslağını oluşturur. Kongre’den yasa olarak geçebilmesi için öncelik kullanabilir.

Başkan yasaların yürütücüsüdür. Hiyerarşik bir yapı içinde atamaları gerçekleştir, ancak bazı atamaları gerçekleştirirken Senato’nun onayını almak zorunluluğundadır.

Millî savunma konusunda Başkan, Başkomutan konumundadır. Tüm askerî harekâtların yürütülmesinde, yeni silahların üretilmesinde ve kullanımında karar verici durumundadır.

Dış işleriyle ilgili konular da Başkanın idaresine bağlıdır. Elçilerin atanması, antlaşmaların imzalanması Senato’nun da onayıyla Başkan tarafından gerçekleştirilir. Kriz, savaş veya olağanüstü durumlarda yasalarla sağlanan ayrıcalıklı yetkiler Başkan tarafından kullanılabilir.

Kabine, Başkana önerilerde bulunma görevini üstlenmiş, “sürekli danışman” konumunda bulunan 12 (sayı değişebilmektedir) Bakanlıktan (Departments) oluşur. Bakanlar yalnızca Başkana karşı sorumluluk taşırlar. Başkan tarafından seçilen bakanlar ancak onun tarafından görevden alınabilirler. Üyelerin tayinleri de Başkanın isteklerine uygun hareket eden bir organdır.

Bağımsız Yürütme Ajanları ve Ofisleri, bakanlıklardan ayrı çalışan, ekonominin çe- şitli alanlarında düzenleyici olarak görev alan, üyelerinin tayini Başkana ait, kapatılmaları ve bütçeleri ise Kongre’ye bağlı kuruluşlardır.

Elli federe devlet bulunmaktadır.

Üç Yıldız Bulunmaktadır. Ünite içinde Resim 7.7'de A.B.D Adalet Bakanlığı Logosu yer almaktadır.

Hedef kitle lobicilik alanında çeşitlilik göstermektedir. Lobicilik uygulamalarına bakıldığında başta kamuoyu olmak üzere, medyadan ülke içindeki ve dışındaki diğer baskı gruplarına, sivil toplum kuruluşlarından uluslararası örgütlere çok geniş ve sayı itibariyle yoğun bir hedef kitle ile ilgilenilmektedir. Doğru yanıt D'dir.

ABD’nin en etkin siyasal yapısı; güçler ayrımı (separation of powers), kontrol ve denge (check and balances) ve federalizm gibi üç önemli ilkeye dayanmaktadır. Bu ilkelerden birincisi olan güçler ayrımına göre; Kongre yasaları yapmakta (yasama), Başkan bu yasaları uygulamakta (yürütme), Federal Anayasa Mahkemesi de (yargı) uygulamanın yasalara uygunluğunu denetlemektedir. İkinci ilke kontrol ve denge kuralı etkisini Kongre’nin iki meclisli (Temsilciler Meclisi ve Senato) yapısında göstermektedir. Son ilke federalizm gereğince ise yönetim federal hükümet ve eyalet hükümetlerinden oluşmaktadır. Doğru yanıt C'dir.

Ülke adına borç para alma hakkı, Federal mahkemelerin kurulması ve Milis kuvvetleriyle ilgili yasal düzenlemelerin gerçekleştirilmesi Yasamanın elinde tuttuğu yetkileri  ifade eden 18 anayasa maddesinden birkaçıdır. Hiyerarşik bir yapı içinde atamaların gerçekleştirilmesi yürütmenin, Kongre’nin yapmış olduğu yasaların anayasaya uygunluğunun denetlenmesi ise yargının sorumluluklarındandır. Doğru yanıt E'dir.