LİMAN VE TERMİNAL YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 12

Gemi Operasyonları, ana hatları ile limana hizmet almak için uğrak yapan gemilere yönelik operasyonlardır. Geminin demirlemesi, rıhtıma yanaşması, rıhtımdan ayrılması, liman baseni ve gemi manevra alanlarındaki operasyonlar gemi operasyonları dahilindedir. Doğru cevap B'dir.

Araç limanlarda; limanın altyapısı, yük elleçleme ekipmanları ve liman üstyapısının sahipliği ve geliştirilmesi kamunun sorumluluğundadır.  yük elleçleme hizmetleri ise özel işletmelerce verilmektedir. Doğru cevap C'dir. 

Türkiye’de limanlar, 18 Şubat 2007 tarihli 26438 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Kıyı Tesislerine İşletme İzni Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” kapsamında Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Deniz ve İçsular Düzenleme Genel Müdürlüğü’nden alınan “Kıyı Tesisi İşletme İzinleri”ne göre faaliyetlerini sürdürmektedir. Doğru cevap D'dir. 

Kapı + Apron (Supalan): Yükün limanda hiçbir işlemden geçmeden doğrudan aprona götürülüp
gemiye yüklenmesi işlemdir. Benzer durum boşaltmada da görülebilir. Yükün tehlikeli yük olması
ya da liman sahasında depolama yetersizlikleri gibi bazı durumlarda bu bir zorunluluk olabilir. Doğru cevap C'dir.

Liman operasyonları terminal bazında farklılık gösterir. Bu farklılıklar; Sıvı Dökme Yük Terminalleri, Kuru Dökme Yük Terminalleri, Genel Yük Terminalleri ve Konteyner Terminalleridir. Doğru cevap D'dir.

Gemiye yüklenecek konteyner ihraç, transit ya da kabotaj rejimlerinden birisine tabi olabilir. Konteyner taşımacılık sistemi içinde yükleme yapılırken konteynerin olası birçok akışı olabilir. Bu akışların en fazla kullanılanları aşağıdaki gibidir.

Dolu konteyner yükleme akışları:
• Fabrika + Kapı + Apron (Supalan)
• Fabrika + Kapı + Dolu konteyner istif sahası + Apron
• (Liman içindeki) Boş konteyner istif sahası + CFS + Dolu konteyner istif sahası + Apron
• (Liman dışındaki) Boş konteyner istif deposu + Kapı + Boş konteyner istif sahası + CFS + Dolu Konteyner istif sahası + Apron

Doğru cevap C'dir.

Rıhtım Verimliliği: Rıhtım ve terminalde hizmet üretimi ilişkisini tanımlar. Birim zaman diliminde
rıhtımın tamamı veya rıhtımın her bir metresi için ölçümler kullanılabilir. Doğru cevap B'dir.

Terminallerde verimlilik ölçümünde terminal unsurlarından rıhtım için;  Her bir rıhtımda hizmet gören gemi sayısı (gemi/yıl), Gemilerin rıhtımda geçirdikleri ortalama süre (saat), Geminin operasyon süresi/Geminin rıhtımda toplam kalma süresi değerlendirilir. Doğru cevap E'dir.

Liman baseni içinde, rıhtım alanlarında ya da limana yakın sularda gemiden-gemiye yük aktarılmasına Limbo denir. Doğru cevap C'dir.

Mavna; Kıyılarda ya da nehirlerde yük taşıma amaçlı kullanılan, genellikle bir römorkör vasıtasıyla
çekilen motorsuz ve mürettebatsız teknelerdir. Doğru cevap E'dir.

Kuru dökme yük terminallerinde yükün doğası gereği emici sistemler ve yürüyen bant sistemleri
gibi kesintisiz aktarıcı sistemlerle yükleme/ boşaltma yapılabileceği gibi sahil vinçleri de kullanılabilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Yük işlem alanlarının temizlik ve düzenliliği, Tüm personelin etkili iletişimi ve Çalışma ve dinlenme zamanlarına gereken dikkat Emniyet sınıfında; Araçlar ve donanımın egzoz salınım ölçümleri ise Çevre Duyarlılığı sınıfında elleçleme ilkeleridir. Düzenli sayım ve puantaj güvenlik sınıfında bulunan bir yük elleçleme ilkesidir. Buna göre doğru cevap D seçeneğidir.

Gantry Crane ve Mobile Harbour Crane vinçler grubundadır. Yürüyen bant, kesintisiz aktarıcılar grubundadır. Forkliftler ise istifleyiciler grubuna dahildir.

Yükleyiciler/yığıcılar: Yükün başka bir araca yüklenmesi, ya da yükün depo alanı ya da gemi ambarında bir noktaya yığılması için kullanılan ekipmanlardır. Bu gruba örnek olarak yükleyiciler (loder) ve ekskavatörler gösterilebilir. Buna göre doğru cevap A seçeneğidir.

Diğer yardımcı ekipmanlar: Ekipman türlerinde yer yer bahsedildiği gibi bazı yardımcı ekipmanlar da vardır. Bunlar dorse (şase, treyler), huni (hopper), sapan, kanca, kilit, polip, kapma, kepçe ya da konteyner kavrayıcı (spreader) olarak sayılabilir. Bu ekipmanlar yalnız başına değil, fonksiyonel yük elleçleme ekipmanları ile birlikte kullanılırlar. Yürüyen bant (konveyör) ise kesintisiz aktarıcılar grubunda yer alan bir fonksiyonel yük elleçleme ekipmanıdır. Buna göre doğru cevap B seçeneğidir.

Manifold: Tek bir borudan gelen sıvıyı farklı boru hattına/hatlarına aktaran/ayrıştıran ekipmandır. Bu sayede sıvı yük akışı başka hatta/hatlara aktarıldığı gibi aynı anda farklı tanklara da yönlendirilebilir.
Gemi üzerinde ya da terminal üzerinde yer alabilir. Buna göre doğru cevap E seçeneğidir.

Tüm terminal türlerinde ayrım yapılmaksızın limanlardaki operasyonlar 5 ana gruba ayrılabilir: Gemi operasyonları, rıhtım operasyonları, iç taşıma operasyonları, depolama operasyonları ve kapı operasyonları.