LİMAN VE TERMİNAL YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 11

Geminin demirlemesi, rıhtıma yanaşması, rıhtımdan ayrılması, liman baseni ve gemi manevra alanlarındaki operasyonlar gemi operasyonları dahilindedir.

Pabuç (Twistlock): Konteyner köşe sabitleme kilididir. Konteynerin tavan ve tabanında pabuçların takılacağı alanlar bulunur. Pabuçlar sayesinde vince bağlı olan konteyner kavrayıcı (spreader) konteyneri köşelerinden kavrayabilmekte
ve güvenli bir şekilde kaldırabilmektedir. Buna göre doğru cevap C seçeneğidir.

İç Taşıma Operasyonları: Gemiden aprona indirilen yükün depolama sahalarına veya yükün depolama sahasından gemiye yüklenmek üzere aprona aktarılmasına yönelik operasyonlardır.

Depolama Operasyonları: Gemiden tahliye edilen ya da liman kapısından gemiye
yüklenmek üzere giren yükün liman sahasında geçici depolanmasına yönelik tüm operasyonları kapsar.

Sapanlar: Zincirli sapan (Chain sling), çelik tel halatlı sapan (Wire sling), araç yükleme/kaldırma sapanı (Vehicle sling), brandalı sapan (Canvas sling). Buna göre doğru cevap E seçeneğidir.

Ayrık ayaklı taşıyıcı (Straddle Carrier-SC): Konteyneri üzerlerinde taşıyan çekicilerden farklı olarak, konteyneri sahip olduğu kavrayıcı (spreader) vasıtasıyla yerden kaldıran ve tekerlek hizasının üzerinde taşıyan ekipmandır. Buna göre doğru cevap D seçeneğidir.

Sörveyör:  Teslim, el değiştirme noktalarında araçların kontrollerini yapan personel. Buna göre doğru cevap A seçeneğidir.

Liman sahasına kara tarafından gelen yükler ihracat amaçlı, ülke içindeki başka bir limana taşıma amaçlı (kabotaj) ve transit taşımacılık kapsamında gemilere yüklenebilir. Kapıdan giriş yapan yükün birçok süreçten geçerek gemiye yüklenme ihtimali bulunmaktadır:Bunlar,

Kapı + Apron (Supalan)

Kapı + Ambar/Sundurma/CFS + Apron

Kapı + Ambar/Sundurma/CFS + Depolama + Apron

Kapı + Depolama + Apron

Çekici + İstif Makinesi (CRS/ECS) Sisteminin üstünlükleri ve zayıf yanları:

Otomasyona uygun değildir.

Yüksek iş gücü maliyetine ve düşük ilk yatırım maliyetine ihtiyaç duyulur.

Konteynerin saha içinde uzun mesafelerde taşınması için bu ekipmanlar çok uygun değildir.

Bu ekipmanda hareketli parçanın az olmasından dolayı bakım onarım masrafları azdır.

Diğer ekipman tiplerine göre operasyon sahası daha geniştir.

Buna göre doğru cevap C seçeneğidir.

Mavna (Barge): Kıyılarda ya da nehirlerde yük taşıma amaçlı kullanılan, genellikle bir römorkör vasıtasıyla çekilen motorsuz ve mürettebatsız teknelerdir.

Bu sistemin üstünlükleri ve zayıf yanları şu şekildedir:

• Bu sistem de depolama kapasitesi yüksektir.
• RTG’ler farklı bloklara taşınabilir.
• Hareket yönünün sabit olmasından dolayı bu sistemde ayrılan yol azdır.
• Bakım onarım masrafları SC sistemine göredüşüktür (Neredeyse yarısı).
• Terminallerde kullanılan otomasyon sistemlerine uyumludur.
• Makul istif yükseklikleri sayesinde konteyner istifleri ağır hava şartlarından etkilenmemektedir.
• Diğer konteyner istifleme ekipmanlarıyla karşılaştırıldığında istif vinçlerinin operasyon hızı yavaştır.
• İstif vincinin temel fonksiyonu konteynerin çekiciden alınıp istiflenmesi veya istiften alınıp çekiciye yüklenmesidir. Dolayısıyla konteynerin saha içindeki hareketlerinde çekicilere ihtiyaç duyulması sistemin maliyetini arttırır.
• İstif yüksekliğinin fazla olması durumunda alt sıralardaki konteynere erişim (shifting) sorunu ortaya çıkar. Bu durum hem ilave maliyete hem de zaman kaybına neden olur.
• Terminal dışından gelecek kamyonların terminal sahasına alınması, içerde bir trafik oluşturur. Bu sistem yük trafiğinin yoğun olduğu terminallerde tercih edilir. Tüm ekipmanların iş yapmak için birbirini beklemek zorunda olması sistemin en
önemli operasyon kısıtıdır.

Buna göre doğru cevap B seçeneğidir.

Sıvı Dökme Yük Terminalleri
Sıvı dökme yük terminallerinin temel görevi, limanda elleçlenen sıvı yükün limana geldiği andaki ürün kalitesinde herhangi bir değişiklik olmadan elleçlenmesi, depolanması ve sevkiyatının sağlanmasıdır.

Ekipman Verimliliği:Bir çalışma saatinde elleçlenen yük miktarı/sayısının her bir vinç için ölçümüdür.

İş Gücü Verimliliği:Limanda çalışan personelin verimliliği ile ilgilidir. Belli bir zaman periyodunda iş gücünün izlenmesi ve her iş gücünün saat başı verimlilik oranının ölçülmesini kapsar.

Konteyner Yük İstasyonu (Container Freight Station-CFS)
Terminal sahası içinde yer alan, konteynerin doldurulup boşaltıldığı, ayrıca yüke katma değerli hizmetlerin verildiği tesislerdir. Eğer konteyner içi CFS’de dolduruluyor ise bu işleme “iç dolum/liman dolum”, konteyner içi CFS’de boşaltılıyorsa bu işleme de “iç boşaltım/liman boşaltım” adı verilir.

Vinçler:Sahil vinçleri ve yüzer vinçler (maçuna) rıhtım ya da gemiye bitişik alanlarda yer alan, gemi ile kara ya da başka bir gemi arasında yükün aktarılmasında kullanılan, kaldırma, uzanma ve salınım yetenekleriyle öne çıkan donanımlardır. Daha sade bir ifade ile vinçler yükün
gemiden karaya, karadan gemiye ya da gemiden gemiye (limbo) aktarılmasında kullanılır. Sahil vinçlerine ve yüzer vinçlere sapan, kanca, kilit, polip, kapma, kepçe ya da konteyner kavrayıcı (spreader) gibi çeşitli ataşmanlar (eklentiler) eklenerek kuru dökme, karışık eşya, palet, varil, balya gibi çok farklı türde yük elleçlenebilir. Sahil vinçleri kendi içinde (sabit) raylı vinçler ve mobil vinçler olarak iki ana gruba ayrılır. Raylı sahil vinçleri sabitlenmiş bir ray üzerinde kıyıya paralel hareket ederken mobil vinçler lastik tekerleklidir ve liman sahasında istenilen noktaya götürülerek kullanılabilir.

Çekiciler: Gemiden vinç vasıtasıyla alınan yükü depo/istif sahasına aktaran/taşıyan lastik tekerlekli araçlardır. Bu güzergâhın tersinde yani depodan aprona doğru yük aktarmada da kullanılırlar. Bazı türlerinde yük doğrudan üzerlerine konulurken (Otomatik kılavuzlu araçlar-AGV gibi), bazıları dorse (şase, treyler) üzerine konulan yükün çekilmesinde kullanılırlar.

Manifold: Tek bir borudan gelen sıvıyı farklı boru hattına/hatlarına aktaran/ayrıştıran ekipmandır. Bu sayede sıvı yük akışı başka hatta/hatlara aktarıldığı gibi aynı anda farklı tanklara da yönlendirilebilir. Gemi üzerinde ya da terminal üzerinde yer alabilir.

Gaz geri dönüş sistemleri: Yükleme boşaltma sırasında ortaya çıkabilecek tehlikeli/zararlı gazların bertaraf edilmesinde kullanılan sistemlerdir.

Terminal çekicisi: Apron ile depolama alanları arasında yükün aktarımını sağlar.