KURUMSAL KAYNAK PLANLAMA SİSTEMLERİ

MRP II sistemlerinin işletmelere kazandırdığı temel faydaları aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:Üretim süreçlerinin düzenlenmesi • Üretim sürecinin her aşamasında ürünün takip edilebilmesi• Üretim süreçlerinde kalite uygulamalarının süreklilik kazanması• Üretim kapasitesine esneklik kazandırması• Esnek ürün ağaçları yaratılabilmesi• Üretim firelerinin kolayca ortaya konabilmesi• Malzeme devir hızının kolaylıkla görüntülenebilmesi• Üretim maliyetlerinin düşmesi ve maliyetlerin hesaplanabilmesi• Ham madde gereksinimlerinin, kapasite de göz önünde bulundurularak daha gerçekçi hesaplanabilmesi• Gerçek zamanlı üretim verilerinin raporlanabilmesi• Planlama işlevinin gerçek zamanlı veriler üzerinden yapılabilmesi

Ürün ağacı son ürünü üretebilmek için gerekli olan en alt kademedeki ham maddeden en üst kademedeki ürüne kadar tüm malzemeleri ve miktarlarını gösteren şemaya verilen addır.MRP sistemi ana üretim çizelgesinden hangi son ürünlerin ne zaman ve hangi miktarlarda üretilmesi gerektiğini öğrenir. Ürün ağacı bilgilerinden yararlanarak bir son ürün için gerekli olan parçaları ve miktarları hesaplar. Bu bilgileri envanter durumu ile karşılaştırır, üretim ve temin sürelerini de kullanarak parçaların ne zaman ve ne kadar sipariş edileceğini belirler.

KKP, “Müşteri siparişlerini karşılamak için kurum ve işletme genelindeki gereken kaynakları tedarik etmek, imal etmek, üretilen ürünleri müşteriye ulaştırmak ve süreç için gerekli hesaplamaları yapmak üzere belirleyici ve planlayıcı konumunda olan muhasebe odaklı bir bilişim sistemidir. Bir başka deyişle KKP; müşteri odaklı imalat yönetim sistemidir.

Entegrasyon adı verilen kavram sayesinde işletmelerin farklı bölümlerinde yapılan işler ve iş süreçleri kesintisiz bir bütün olarak ele alınabilmekte, bölümler arasında veri akışı gerçekleştirilebilmektedir. Bilgi sistemlerinde entegrasyon, farklı sistemleri ortak bir amaç doğrultusunda, sistemler arasında veri aktarımında herhangi bir sorun olmadan çalıştırmayı hedefleyen bir kavramdır. KKP sistemlerinin temeli bu kavrama dayanmaktadır.

KKP sistemlerinin, işletmelerdeki tüm standart iş ihtiyaçları için kullanılabilir fonksiyonellikleri vardır. Sektörlere özgü iş süreçlerinin de eklenmesiyle, KKP sistemleri pek çok sektörün özel ihtiyaçlarını da karşılayabilmektedir. KKP sistemleri, standart iş fonksiyonelliği ile belirli sektöre özgü tipik iş süreçlerinin bir kombinasyonu olarak uygulanmaktadır.

Modüler bir yapı parçalardan oluşan, parçaların arasında ilişkilerin bulunduğu, ancak gerekli durumlarda parçaların diğer parçalardan bağımsız kendi başına da iş görebildiği bir yapıdır. KKP sistemleri modüler bir yapıya sahiptir. KKP modülleri tek başlarına kullanılabilme özelliği taşımaktadırlar. İşletmeler, ihtiyaçlarını karşılamak üzere sistemi genişletebilirler. KKP sistemlerinin modülerliği işletmelere, aşamalı uygulama veya sistemin tamamının aynı anda uygulamaya geçilmesi olan “big bang” arasında seçim yapma olanağı sağlamaktadır.

Ekip Yönelimi: KKP sistemleri, iş süreci modelleme kavramını kullanarak entegre iş akımı yönetimi sağlarlar. Ekip yönelimi, bölüm bazında düşünce ve görüşü, organizasyon bazında görüş ve global bir yaklaşımla değiştirerek, inisiyatif ve motivasyon sağlamaktadır. KKP, çalışanların ekip hâlinde çalışmasına yardımcı olur. Ekip çalışmasına sağladığı avantaj, ekip üyelerinin bilgi paylaşımı sağlayacağı, anlık doğru
bilgilere ulaşmalarını sağlayan ortak kullanılabilecek bir sistem sunmasıdır.

İstemci/sunucu mimarisi: Dağıtımlı bilgi işlemede ağdaki bir bilgisayardan istemci yazılımı çalıştırıldığı zaman, kullanıcının istediği kaynaklara sahip olan ağdaki bir başka bilgisayardaki sunucu yazılımın çalıştırılmasını sağlayan düzen. 2. Herhangi bir bilgi işleme sisteminde istemci adı verilen kullanıcı arayüzünün sunucu adı verilen veri deposu işlemcisinden ayrı yapılandırıldığı ve ondan hizmet aldığı sistem modelidir. Günümüzde KKP sistemleri, gerçek zamanlı, açık istemci/sunucu mimarisine sahip
yapılardır. İstemciler bilgiyi uzaktan işleme olanağına sahiptir. KKP ve yazılım seçim süreci ve yeni bir girdi tüm istemci zincirine ulaşır. Böyle sistemlerin işletmelere çekici gelmesinin nedeni, bir şirketin tüm çalışanlarının, tek bir birleşik kullanıcı ara yüzü sayesinde gerçek zamanlı bilgiye ulaşabilmesidir.

Ana üretim planına göre parça üretimde kullanılacak malzeme ve üretim faktörleri gereksinimlerini veya ürünün planlanmasını içeren Malzeme İhtiyaç Planlaması (MRP) sistemleri 1970’li yıllarda ortaya çıktı. Bu gelişmeyi takip eden yıllarda, yani 1980’li yıllarda, üretim ihtiyaçları ile malzemeleri senkronize ederek, üretim sürecinin en iyi şekilde kullanımını sağlayan ve yeni bir yazılım olan Üretim Kaynakları Planlaması (MRP II) ile tanışıldı. MRP II lojistik yönetimi, proje yönetimi, finans, insan kaynakları ve mühendisliği içerisine alan bir sistemdi.

Birçok MRP sistemi bilgisayarlaştırılmış olmasına rağmen MRP prosedürü ileri yönlüdür ve elle de gerçekleştirilebilir. MRP sisteminin bileşenleri; bir ana üretim çizelgesi, ürün ağacı, stok ve satın alma kayıtları ve her malzeme ve bileşene ait tedarik süreleridir.

Veri dosyaları: Ürün ağacı, tedarik zamanı, stok verisi, satın alma verisi

Böylesine geniş bir kapsama sahip olan ve üretim süreçleri ile bağlantılı bütün işlevlerin yer aldığı MRP II sistemlerinin işletmelere kazandırdığı temel faydaları aşağıdaki gibi
sıralamak mümkündür (Luber, 1991):
• Üretim süreçlerinin düzenlenmesi
• Üretim sürecinin her aşamasında ürünün takip edilebilmesi
• Üretim süreçlerinde kalite uygulamalarının süreklilik kazanması
• Üretim kapasitesine esneklik kazandırması
• Esnek ürün ağaçları yaratılabilmesi
• Üretim firelerinin kolayca ortaya konabilmesi
• Malzeme devir hızının kolaylıkla görüntülenebilmesi
• Üretim maliyetlerinin düşmesi ve maliyetlerin hesaplanabilmesi
• Ham madde gereksinimlerinin, kapasite de göz önünde bulundurularak daha gerçekçi hesaplanabilmesi
• Gerçek zamanlı üretim verilerinin raporlanabilmesi
• Planlama işlevinin gerçek zamanlı veriler üzerinden yapılabilmesi