KURUMSAL KAYNAK PLANLAMA SİSTEMLERİ - Deneme Sınavı - 15

APICS’e göre KKP, “Müşteri siparişlerini karşılamak için kurum ve işletme genelindeki gereken kaynakları tedarik etmek, imal etmek, üretilen ürünleri müşteriye ulaştırmak ve süreç için gerekli hesaplamaları yapmak üzere belirleyici ve planlayıcı konumunda olan muhasebe odaklı bir bilişim sistemidir. Bir başka deyişle KKP; müşteri odaklı imalat yönetim sistemidir. Dolayısıyla cevap A şıkkıdır.

KKP sistemleri ise geleneksel, hiyerarşik ve fonksiyon temelli yapıların sınırlarını aşmaktadır. Satın alma, üretim planlama, satış, depo yönetimi, mali muhasebe ve insan kaynakları fonksiyonlarının tümü departmanlar ve fonksiyonlar arası iş süreçlerinden oluşan bir iş akışında birleşmektedir. Entegrasyon adı verilen kavram sayesinde işletmelerin farklı bölümlerinde yapılan işler ve iş süreçleri kesintisiz bir bütün olarak ele alınabilmekte, bölümler arasında veri akışı gerçekleştirilebilmektedir. Doğru yanıt B şıkkıdır.

İşletmelerin çok farklı sektörlerde, farklı yapılar ile çalıştığı düşünüldüğünde, tek bir standart sistemin her işletmenin ihtiyacını karşılaması mümkün değildir. Genellikle işletmelerin özelliklerine göre sistemde birtakım uyarlamalar yapılması yoluyla iş yapma şekillerinin KKP ile birlikte çalışır hâle getirilmesi gerekmektedir. Sistem üzerinde gerek duyulduğunda mümkün olduğunca fazla değişiklik yapılabilme seçeneğinin olması, sistemin esnekliği olarak tanımlanmaktadır. Doğru yanıt C şıkkıdır.

KKP sistemlerinin modülerliği işletmelere, aşamalı uygulama veya sistemin tamamının aynı anda uygulamaya geçilmesi olan “big bang” arasında seçim yapma olanağı sağlamaktadır. Dolayısıyla cevap D şıkkıdır.

KKP paketlerinin evrenselliği vardır ve bu özellik sayesinde uzman ve destek sağlamak daha kolaydır. KKP firmalarının gerek duyulan evrensel değişmeleri ve teknolojik değişmeleri KKP yazılımlarına ilave etme gibi bir misyonları vardır. Evrensel yazılımlar geniş bir aralıkta değişik özelliklere sahip olan kullanıcılar tarafından rahatlıkla kullanılabilen yazılımlardır. KKP yazılımları dünyanın pek çok ülkesinde, farklı sektörlerdeki işletmelerde çalışan değişik kullanıcı gruplarına yönelik olarak hizmet vermeyi amaçlamaktadır. Doğru yanıt A şıkkıdır.

Ana üretim planına göre parça üretimde kullanılacak malzeme ve üretim faktörleri gereksinimlerini veya ürünün planlanmasını içeren Malzeme İhtiyaç Planlaması (MRP) sistemleri 1970’li yıllarda ortaya çıktı. Bu gelişmeyi takip eden yıllarda, yani 1980’li yıllarda, üretim ihtiyaçları ile malzemeleri senkronize ederek, üretim sürecinin en iyi şekilde kullanımını sağlayan ve yeni bir yazılım olan Üretim Kaynakları Planlaması (MRP II) ile tanışıldı. MRP II lojistik yönetimi, proje yönetimi, finans, insan kaynakları ve mühendisliği içerisine alan bir sistemdi (Fui, Lee, Lou, & Kuang, 2001). Yanıt E şıkkıdır.

2000’li yılların başında özellikle internet ve çağrı merkezleri kanallarını kullanarak işletme dışı unsurlarla da bütünleşen KKP sistemleri, müşteri ilişkileri yönetimi (CRM), tedarik zinciri yönetimi (SCM) ve iş zekası (BI) kavramlarını da kapsayarak içeriklerini genişlettiler. Bunu KKP II olarak adlandırdılar. Doğru yanıt E şıkkıdır.

Ürün ağacı son ürünü üretebilmek için gerekli olan en alt kademedeki ham maddeden en üst kademedeki ürüne kadar tüm malzemeleri ve miktarlarını gösteren şemadır. Doğru yanıt B şıkkıdır.

Satın alma verisi MRP sistemi içerisinde veri dosyaları arasında yer almaz. Yanıt C şıkkıdır.

DRP; üretim kapasitesinin ve stokların etkin bir şekilde dağıtımını sağlamak, müşteri servis düzeyini yükseltmek ve stok yatırımlarını düşürmek için, üretim ve dağıtım yöneticileri tarafından ihtiyaç duyulan bilgi akışını sağlar (Ağayev, 2007). Doğru yanıt D şıkkıdır.

Kurumsal Kaynak Planlaması (KKP), en basit ve akılda kalacak şekilde “anlık para ve mal akışını gösteren sistem”, olarak tanımlanabilir. Dolayısıyla cevap C şıkkıdır.

APICS (American Production and Inventory Control Society), üretim yönetimi, envanter yönetimi, malzeme yönetimi, satın alma, Kurumsal Kaynak Yönetimi ve lojistik konuları başta olmak üzere, tedarik zinciri ve işletmelerde operasyonların yönetimi konularında temel bir bilgi kaynağı ve standart belirleyici kurum olarak kendini tanımlamaktadır. Kuruluş yeri, Chicago/Illinois ABD olan APICS, 1957 yılında Amerikan Üretim ve Stok Kontrol Derneği adı ile kurulmuştur. Kurulduğu tarihten bu yana dünyanın pek çok ülkesinde kabul görmüştür, eğitimler düzenlemekte, uluslararası nitelikte sertifikalar vermekte ve sektör için bir tür meslek ağı görevi görmektedir. Kuruluşun KKP tanımı genel kabul görmüş bir tanımdır. Dolayısıyla cevap A şıkkıdır.

Kurumsal Kaynak Planlamasının Temel Özellikleri:

Entegrasyon, Fonksiyonellik, Esneklik, Modülerlik, Çok Yerden Sistemi Kullanabilme Olanağı ve  Bilgiye Hızlı Erişim'dir. Dolayısıyla cevap B şıkkıdır.

Entegrasyon: Geleneksel işletmeler, işlerin bir hiyerarşik düzen ile yapıldığı ve çoğunlukla fonksiyonlara göre bölümlendirmenin söz konusu olduğu işletmelerdir. Bir işin yapılmasından sorumlu olan bölüm, işin kendisine düşen payını gerçekleştirmekte, iş ile ilgili gerçekleşen durumu bir üst amire raporlamaktadır.

Modülerlik: Modüler bir yapı parçalardan oluşan, parçaların arasında ilişkilerin bulunduğu, ancak gerekli durumlarda parçaların diğer parçalardan bağımsız kendi başına da iş görebildiği bir yapıdır. KKP sistemleri modüler bir yapıya sahiptir. KKP modülleri tek başlarına kullanılabilme özelliği taşımaktadırlar. İşletmeler, ihtiyaçlarını karşılamak üzere sistemi genişletebilirler. Dolayısıyla cevap A şıkkıdır.

KKP sistemi, sadece bazı fonksiyonel birimler yerine tüm iş süreçlerini bir bütün olarak otomasyona dönüştürmede işletmelere yardımcı olmaktadır. Atölye faaliyetlerinden, yöneticilerin performans izleme faaliyetlerine kadar bütün faaliyetler için kesintisiz bir bütünleştirme, çeşitli bilgisayar donanım ve yazılım platformlarını bir diğeri ile uygun hâle getiren KKP uygulamaları sayesinde başarılmıştır. Dolayısıyla cevap D şıkkıdır.

Çok sayıda tedarik-üretim-dağıtım merkezinin eş zamanlı olarak planlanmasına duyulan ihtiyaç bir noktaya kadar merkezî planlama yapılmasını, bir noktadan sonra MRP II (Üretim Kaynak Planlaması) ve DRP (Dağıtım Kaynak Planlaması) sistemleri ile ademi merkezî planlama yapılmasını gerektirmektedir.

Ana üretim çizelgesi, malzeme ihtiyaç planıyla birlikte kapasite, ürün ağacı, stok kayıtları ve çizelgeyi oluşturur. Stok durumu parça, bileşen ve bitmiş ürünlerin alınması ve gönderilmesine bağlı olarak güncellenir. Üretimin gerçekleştirilmesini finansal kontrol izler. Faturalar müşterilere gönderilir, çalışanlara ve tedarikçilere ödemeler yapılır. Finansal kayıt süreci bilgilerin defterlere işlenmesiyle son bulur.

KKP sistemlerinin evrimi, bilgisayar donanım ve yazılım sistemlerinin büyük çapta gelişimini yakından takip etmiştir. KKP sisteminin tarihsel gelişimine bakıldığında, bu sistemin temelinin 1960’lı yıllara dayandığı görülür.

MRP sistemi, kesin siparişlere göre planlanan üretim için zorunlu parça gereksinimlerini ve ürünlerin üretilme önceliklerini saptar. MRP sisteminde kullanılan ana kural; malzeme, parça ve yarı mamullere olan talebin, son ürüne olan talebe bağlı olduğudur.

MRP II felsefesi yukarıdan aşağıya doğru bir yaklaşım sergiler. Başlangıç noktası üst yönetimin geliştirdiği iş planıdır. Bu noktadan hareketle organizasyonun daha alt kademelerine doğru, işlem ve fonksiyonlar tanımlanır.