KURUMSAL İLETİŞİM

Kurumsal yönetim ve ahlak

Sağlık ve güvenlik

Çevreye ait sorumluluklar

Temel çalışma standartlarını içeren insanhakları

İnsan kaynakları yönetimi

Toplumsal katılım, kalkınma ve yatırım

Yerel halka saygı ve kaynaşma

Kurumsal hayırseverlik ve çalışanların gönüllülüğü

Müşteri tatmini ve adil rekabet prensiplerine bağlılık

Rüşvet ve yozlaşmaya karşı önlemler

Hesap verebilirlik, şeffalık ve performans raporlama

Ulusal ve uluslararası tedarikçilerle ilişkiler

Baba Beni Okula Gönder

2004 yılında Doğan Gazetecilik’in başlattığı özellikle Milliyet gazetesi markasının öne çıkarıldığı Baba Beni Okula Gönder projesi, Doğan Gazetecilik Yönetim Kurulu Başkanı Hanzade Doğan Boyner tarafından ortaya çıkarılmış önemli bir projedir. Projenin amacı; Türkiye’de ekonomik yetersizlik ve aile baskısı gibi nedenlerle okulla bağlantısını koparmak zorunda kalmış kızlarımızın yeniden okula kazandırılmasıdır. Özellikle ülkemizin doğu illerinde önemli bir problem olarak ortaya çıkan kız çocuklarının okullara gönderilmemesi durumunun aşılması için büyük farkındalıklar yaratan bu proje, ülkemizdeki KSS projeleri içerisinde en anlamlılarından biridir. Nitekim hükûmet, iş adamları ve 300 binden fazla destekçisi tarafından verilen katkılar ile 8 yılın sonunda sorunların çözümünde önemli ölçüde yol alınmıştır. Milliyet ve Doğan Gazetecilik’in marka değerine de önemli katkılar yapan bu proje, 7’den 70’e herkes tarafından bilinen ve takdir edilen başarılı bir proje olarak günümüzün canlı KSS örneklerinden biridir.

Türkiye özellikle son yıllarda nitelikli ara eleman problemi ile karşı karşıyadır. Bunun en büyük nedeni ise meslek liselerinin 80’li yıllardan sonra önlerinin kesilmesi ve popülerliklerinin kaybedilmesidir. Bu sorunun farkında olan ve Türkiye’de belki de ara eleman sıkıntısı çeken grupların başında gelen Koç Topluluğu, MEB’in başlattığı “Mesleki-Tekniki Eğitimi Özendirme Programı” çerçevesinde “Meslek Lisesi, Memleket Meselesi” kampanyasını başlatmıştır. Kampanyanın hedefi, olanakları kısıtlı başarılı ilköğretim öğrencilerinin sanayi, bilişim ve hizmet sektörlerine eleman yetiştiren meslek liselerine girmelerinin burslar ile desteklenmesi ve ek olarak sunulan staj olanakları ile bilgi, beceri ve yeterliliklerinin artırılarak, ekonominin ihtiyaç duyduğu nitelikli teknik elemanların yetiştirilmesidir. Projenin startının verildiği 2006 yılından buyana, 8.1118 öğrenci program dahilinde burs almış ve mesleki eğitimlerine devam etmişlerdir. Bu öğrencilerin yüzde 80’ine staj olanağı sağlanmış durumdadır. Özellikle Koç Topluluğu, son 3 yılda projenin sadece kendileri ile sınırlı kalmaması için uğraş vermiş ve uyguladıkları modeli diğer şirketlere yaymaya çabalamışlardır. Bu sayede meslek lise- lerine verilen desteğin artmasını bekleyen topluluk, öğrencilerin meslek liselerini tercih etme oranlarını artırmayı hedeflemiştir.

Kurumsal sosyal sorumluluk üzerine farklı modeller geliştirilmiş ve alana katkı sağlayan bazı yaklaşımlar geliştirilmiştir. Bu modellerin ilki Archie Carroll’un 1979 yılında geliştirdiği modeldir. Carroll bu modelinde sosyal sorumluluğu ekonomik, yasal, etik ve hayırseverlik boyutlarıyla ele almakta ve şu şekilde açıklanmaktadır.

Ekonomik sorumluluklar: İşletmelerin birinci amacı mal ve hizmet sağlayarak ekonomik karlılığı sağlamaktır. Öncelikli amaçları ticaridir, diğer tüm sorumluluklar bu amacın ardından gelir. Dolayı- sıyla sosyal sorumluluk faaliyetleri öncelikle ekono- mik sorumlulukların yerine getirilmesinde aktif rol oynamaktadır.

Yasal Sorumluluklar: İşletmelerden sadece kâr elde etmeleri değil, aynı zamanda devlet ve yerel yönetimler tarafından yürürlüğe konulan yasa veyönetmeliklere uyması beklenmektedir. Yasal so- rumluluklar kurumsal etiğin bir parçasıdır, dola- yısıyla yasal yükümlülükleri yerine getiremeyen kuruluşlar toplum nezdinde itibar yitireceklerdir. Bu yüzden yasal sorumlulular kurumların asla ihlal etmemeleri gereken kırmızı çizgileridir.

Etik sorumluluklar: İşletmelerden beklenen sa- dece yasal düzlem içinde kalmaları değil aynı za- manda yazılı olmasalar da toplumsal ve kurumsal etik kurallara uyma sorumluluğu taşımalarıdır. Bu etik kodlar dürüst alışveriş, çevreye saygı, paydaş- larla dürüst ilişki geliştirmesi gibi konuları içer- mektedir. Etik sorumluluk kurumsal vatandaşlığın temelini oluşturmaktadır.

Hayırseverlik sorumlulukları: İşletmelerden top- lumun beklentisi toplumu ilgilendiren konularda insiyatif alarak, eğitime, sanata ve sosyal olayla-ra yatırım yapmasıdır. Hayırseverlik zorunlu bireylem değildir, gönüllü olarak emek, zaman vekaynak aktarımını gerekli kılmaktadır. Hayırsever kurumlar diğerlerinden farklılaşır, ancak kurumlar bu yönde bir eğilim geliştirmezlerse de toplum ta- rafından olumsuz anlamda yargılanmazlar.

Finansal performansta iyileşme: Kurumsal sosyal sorumluluk alanında yapılan araştırmalarda, topluma karşı sorumluluk içinde yerine getirilen ticari uygulamalarla pozitif finansal performans arasında gerçek bir ilişki olduğu açık bir şekilde belirtilmektedir. Diğer bir ifadeyle kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetlerine yönelmekle finansal performansta iyileşme arasında doğru orantılı bir ilişki mevcuttur.

Operasyon Maliyetlerinde Azalma: Bir çok işletme, çevre ve topluma olan etkilerini azaltmak için ilave harcamalarda bulunmayı ve fakat aynı zamanda artan rekabetten dolayı maliyetlerini azaltmayı amaçlamaktadır. Kurumsal sosyal sorumluluk çabaları bağlamında insan kaynakları alanında hayata geçirilen esnek çalışma, çalışan rotasyonu ve diğer çalışma yaşamı programları gibi uygulamalar ise devamsızlığı azaltan, yüksek vasışı çalışanları işletmede tutmaya yardımcı olan, verimliliği artıran ve istihdam ve eğitim maliyetlerini düşüren bir etkiye sahiptir. Kısacası, kurumsal sosyal sorumluluk, çalışan verimliliğini artırıcı etkisiyle operasyon maliyetlerinin azaltılmasına imkan vermektedir.

Marka imaj ve itibarını Geliştirme: Sosyal sorumluluklarını yerine getiren işletmelerin kamuoyu ve iş dünyası içinde imaj ve tanınırlığı artar, yatırım ve ticari partner cezbetme kapasitesi genişler ve bu işletmeler küresel piyasalarda büyük bir kurum olarak tanınır.

Satış ve Müşteri Bağlılığını Artırma: Yapılan araştırmalar günümüzde müşterilerin ürün tercihinde fiyat, kalite, güvenlik, uygunluk gibi faktörlerin yanı sıra çevreye daha az olumsuz etki, ürün bileşenleri arasında genetik olarak değiştirilmiş maddelerin bulunmaması gibi diğer faktörleri de dikkate almaya başladıklarını ortaya koymaktadır.

Verimlilik ve Kaliteyi Artırma: İşletmelerin sosyal sorumluluk faaliyetlerine ve bu alandaki karar alma süreçlerine çalışanlarını katmaları, paydaşlarından olan çalışanların çalışma koşullarını iyileştirmeleri, verimlilik ve kaliteyi artıracak, hata oranını düşürecektir.

Vasıflı İş gücünü Tutma ve Cezbetme: Sosyal sorumluluklarına duyarlı işletmeler için yüksek vasışı iş gücünü temin ve işletme bünyesinde tutma daha kolaydır. Böylece, istihdam ve eğitim maliyetleri de azalmaktadır. Diğer taraftan, sosyal sorumluluklarını yerine getiren işletmeler, kamu kesiminin kolaylaştırıcı desteğini kazanır, finansal kaynaklara erişim imkan artar, kamu ve özel sektör ile sivil toplumda işletmeye karşı güçlü ve sürekli bir bağlılık oluşturur

Türkiye’deki Kurumsal sosyal sorumluluk uygu-lamalarının geçmişi Osmanlı İmparatorluğu vakıf geleneğine kadar uzanır. Vakıflar sosyal barışın ve toplumsal sorumlulukları gerçekleşmesinde yaşamsal bir rol üstlenmişler ve imkanı olan kesimlerle ihtiyaç sahipleri arasında bir bağ kurarak günümüzde şirketlerin sosyal sorumluluk faaliyetlerinin benzerlerini yüzyıllarca önce hayata geçirmişlerdir. Vakıf kültürü Cumhuriyet tarihinde de varlığını sürdürmüş ve günümüze kadar halkla imkan sahipleri arasında köprü olarak sosyal ihtiyaçların karşılanmasına katkı sağlamıştır.

Kurumsal sosyal sorumluluk üzerine farklı modeller geliştirilmiş ve alana katkı sağlayan bazı yaklaşımlar geliştirilmiştir. Bu modellerin ilki ArchieCarroll’un 1979 yılında geliştirdiği mo- deldir. Carroll bu modelinde sosyal sorumluluğu ekonomik, yasal, etik ve hayırseverlik boyutlarıyla ele almakta ve şu şekilde açıklanmaktadır.