Kurumsal İletişim ve Sosyal Medya

Kurumsal iletişim bir kurumun özel ve genel amaçlarını gerçekleştirmek, amaçlarına ulaştırmayı sağlayacak stratejileri uygulayabilmek için ilgili tüm hedef gruplar ile yapılan iletişim çalışmalarının yönetim tarafından uygulanması ve bu doğrultuda entegrasyonun sağlanması sürecidir.

On-line Kurumsal İletişim: Bir kurumun iç ve dış hedef kitlelerine yönelik amaçlı iletişim faaliyetlerinin İnternet’te gerçekleştirilen interaktif boyutudur.

Sosyal medya, web 2.0 teknolojisi ile ortaya çıkan, teknolojisi kullanıcılarına enformasyon, düşünce, ilgi ve bilgi paylaşım olanağı sağlayarak karşılıklı etkileşim yaratan araçlar ve web siteleri için kullanılan genel amaçlı ortak bir terimdir. Kullanıcılar, sosyal medya sağlayıcıları sayesinde içerik, kişisel bilgi, fikir, düşünce, bakış açısı, duygu ve algı biçimlerini paylaşıp bu araçları etkileşim ve sohbet için de kullanabilirler. Bu tanıma mesaj tahtaları (message boards), bloglar, mikrobloglar, ağlar, topluluklar, wikiler ve yer imleri (bookmarks) girmektedir. Aslında bu açıdan baktığımızda sosyal medyanın hayatımıza getirdiği; haber, içerik, bilgiyi paylaşma, okuma ve keşfetme alışkanlıklarımızın tümünün kökten değişmesidir.

Sosyal medyanın böylesine önemli hale gelmesini sağlayan süreç aslında çok hızlı gerçekleşmiştir. İlk sosyal ağ sitesi 1997 yılında, SixDegrees.com adıyla kurulmuştur. Bu site, kullanıcılarına profil yaratma ve arkadaşlarını listeleme olanağı sunmuş ve 1998 yılında ilk defa arkadaş listelerinde gezinilmesine izin verilmiştir. 1997-2001 yılları arasında çeşitli etnik grupların kişisel, profesyonel ve arkadaşlık profillerini paylaştıkları siteler ortaya çıkmıştır. Sonraki süreç ise çok daha hızlı gelişmiştir. 2002 yılında Friendster sitesi kullanıcıların profil oluşturmalarına, kendi arkadaşlarının dışında, arkadaşlarının arkadaşlarıyla da iletişime geçebilmelerine olanak sağlamış ve 90 bin kullanıcıya ulaşmıştır. 2003 yılında kullanıcıların fotoğraf ve albüm paylaşmalarını sağlayan siteler kurulmuş ve aynı yıl içinde LinkedIn iş odaklı faaliyet gösteren bir site olarak hizmete girmiştir. 2004 yılında kurulan Facebook, 2006 yılında bir milyon kullanıcıya ulaşarak Myspace’in ‘dünyanın en hızlı gelişen sosyal medya’ özelliğini elinden almış, günümüzde ise 1 milyar 400 milyondan fazla kullanıcı sayısıyla en popüler sosyal medya ortamı olmuştur. Eğer facebook bir ülke olmuş olsaydı, Çin’den sonra dünyanın en büyük ikinci ülkesi hâline gelmişti. Ayrıca 2005 yılında kurulan video temelli web sitesi ve arama motoru olan Youtube ve 2006 yılında kurulan mikroblog sitesi Twitterda hızla büyümeye devam etmektedir.

World wide web (www): Yazı, resim, ses, film, animasyon gibi pek çok farklı yapıdaki verilere kompakt ve etkileşimli bir şekilde ulaşmamızı sağlayan çoklu hiper ortam sistemidir. Hiper ortam, bir dökümandan başka bir dökümanın çağırılmasına olanak sağlar.

Sosyal Ağ: Kişilerin İnternet üzerinde kendilerini tanımlayarak, insanlarla iletişime geçmek için iletişim kurmaya yarayan ağlara “sosyal ağlar” denilmektedir.

Blog: Türkçede ağ günlüğü, günlük anlamına gelmektedir. Teknik bilgi gerektirmeden, kendi istedikleri şeyleri, kendi istedikleri şekilde yazan insanların oluşturabildikleri, günlüğe benzeyen web siteleridir.

Mikro Blog: Geleneksel blog’dan içerik ve dosya büyüklüğü ve küçüklüğü bakımından farklılık gösterir. Mikrobloglar kullanıcılara kısa cümleler, anlık fotograflar veya video linkleri gibi küçük içerik parçalarını paylaşmak için ortam sağlar.

Profesyonel Mesleki Ağlar: Sanal öz geçmiş platformudur. İş dünyasındaki profesyonellerin kendi işleri ile ilgili verileri paylaştıkları sosyal medya ortamıdır.

• Görünürlüğünü ve bilinirliğini arttırır,
• • Müşteri ilişkilerini destekler,
• • Hedef kitle ile interaktif iletişimi sağlar,
• • Diğer kurumlardan farklılaşmasını sağlar,
• • İtibarının yükselmesine yardımcı olur.

Kurum ve kuruluşların sosyal medya hesaplarında, on-line kurumsal iletişim faaliyetlerini başarıyla gerçekleştirebilmeleri için dikkat etmeleri gerekenler şu şekilde sıralanabilir:

• Kurum ve kuruluşların logosu sayfada net ve görünür bir şekilde bulunmalı, kurumu yansıtan renklere yer verilmeli,

• Sayfada kurum ve kuruluşların tarihçesi yer almalı ve kuruluşlarından günümüze kadar gelen süreçte önemli gelişmeler paylaşılmalı,

• Kuruma ait iletişim bilgileri (açık adres, şube, İnternet adresi, telefon numarası, faks, mail adresi) eklenmeli,

Bunların yanında kurumun sosyal medyada kullandığı diğer hesaplara (twitter, instagram, youtube gibi) erişim için linkler eklenmeli,
• Kurum ile ilgili fotoğraf, video ve görsellerin yer aldığı bölümler oluşturulmalı,

• Kurumun misyon ve vizyonuna yer verilmeli,

• Kuruma ve çalışanlara ait ödüllerin derlendiği bir bölüm oluşturulmalı,

• Çevreye duyarlılık ve topluma katkı için yapılan projeler, uygulamalar sayfaya eklenmeli,

• Kullanıcıların kurumla ilgili sorularına hemen yanıt alabileceği “sıkça sorulan sorular” kısmı eklenmeli,

• Kurumsal iletişim süreçlerini takip eden çalışanlar istihdam ederek uygulanan iletişim stratejilerinin başarılı olup olmadığı değerlendirilmelidir.

Logo: Ticaretin başladığı yıllardan itibaren ürünleri, kuruluşları ya da hizmetleri birbirinden ayırt etmeyi sağlayan bir ya da birkaç tipografik (yazıyı belli bir forma sokma tekniği) karakterden meydana gelen bir nevi işaretlemedir.

Facebook 4 Şubat 2004’te eski Harvard Üniversitesi öğrencisi olan Mark Zuckerberg tarafından kurulmuştur. Başlangıçta sadece Harvard Üniversitesi öğrencilerinin üyeliğine açıkken, 2 ay sonra Boston Koleji, Boston Üniversitesi, MIT ve Ivy Kolejini de kapsayarak genişlemeye başlamıştır. 2007 yılı sonu itibariyle dünyada 60 milyon olan üye sayısı günümüzde 1 milyar 400 bin kişiyi aşmıştır.

• Kullanıcıların kontrolünde olan bir hesap vardır.
•  Bu hesapta kişiler kendi profillerini oluştururlar (fotoğraf, cinsiyet, yaş, eğitim bilgileri, iletişim bilgileri, ilgi alanları, vb…).
• Arkadaş ekleyebilirler.
• Fotoğraf, video, görsel ve durum bilgisi ekleyip arkadaşlarıyla paylaşabilirler.
• Kullanıcılar, istedikleri kişiyle iletişime geçebilirler (facebook düzenlemeleri ve sınırlandırmaları çerçevesinde).
• Kişiler herhangi bir konuyla ilgili grup ya da etkinlik oluşturup listesindeki kullanıcıları buraya davet edebilirler.
• Facebook üzerinden yer bildirimi yapabilir, bulundukları mekânlar hakkında yorumlar yaparak değerlendirmede bulunabilirler.
• Ayrıca Facebook sayfasından, diğer sosyal medya (instagram, twitter, swarm…) hesaplarına bağlanıp bunları kullanmak mümkündür.
• Facebook tüm bunların yanında kullanıcılara oyun oynama olanağı sunan uygulamalara da sahiptir.
• Ayrıca Facebook geliştiricileri neredeyse her gün yeni özellikler eklemektedir.

Eşik bekçiliği: (gatekeeper) Haberin, bir editörün yorum ve bakış açısından geçerek hedef kitleye ulaşması.

Hashtag: Diyez olarak isimlendirilen ‘’#’’ semboldür. Twitter ile başlayıp, Instagram ile devam etmiştir. Artık Facebook’ta da kullanılmaktadır. Sosyal medyada konu başlığı, düşünce, duygu vb. durumları paylaşırken kullanılmaktadır.

• Kullanıcılar fotoğraf ekleyebilecekleri bir hesap oluştururlar.
  Instagram özellikleri sayesinde çekilen fotoğraflar profesyonel fotoğrafçı efektleriyle isteğe bağlı şekilde düzenlenebilir.
• Bu uygulamada kullanıcılar, diğer sosyal medya ortamlarında olduğu gibi kişileri, kurumları, grup sayfalarını, vb… takip etme ve beğenme imkânına sahiptir.
• Uygulamada “etiket”ler mevcuttur. Etiketler fotoğraf bölümleri oluşturur. Kişiler fotoğraf paylaşımlarının altına yorum niteliğinde etiketler ekleyerek, fotoğrafların bölüm bölüm ayrılmasını sağlarlar.
• Etiket uygulaması kişi, sayfa, kurum veya herhangi bir unsurun bulunmasına ve konuyla ilgili kaç paylaşım olduğunun görülmesine olanak sağlar.
• Etiketlemenin yanısıra “hashtag” kullanımıyla da fotoğraflar paylaşılabilir.

Tweet: Twitter sistemi içerisinde yazılan mesajlara verilen genel isim, tweet’dir. Metin, video ya da fotoğraf ayırt etmeksizin paylaşılan her bir mesaja tweet denir. Mesaj göndermek yerine “tweet atmak” tabiri kullanılır.

Retweet (RT): Retweet, başka bir kullanıcı tarafından gönderilen bir tweet’in, kendi hesabınızdaki kişilere aynen iletilmesidir. Herhangi bir tweet’in yaygın hâle getirilmesi için kullanılır ve tweet’i birçok kişinin takip etmesi sağlanır.

Mention (@) : Mention, başında “@” işareti kullanılarak gönderilen mesajlardır. Bir mesajda @ işareti kullanıldığında o mesaj yalnızca o kişi veya kişilere gönderilir. Twitter üzerinden yalnızca hedefli kişilere ileti gönderme işlemidir.

DM (Direkt Mesaj): Twitter üzerinden gizli mesaj gönderme işlemidir. Direk mesaj gönderebilmek için kişilerin birbirlerini takip etmesi gerekir.

Trending Topic (TT): Belli lokasyonlarda en çok hangi konuların konuşulduğunu gösteren popüler konu başlıkları listesidir.

Favorilere Ekleme (FAV): Twitter’da takip edilen kişilerin paylaştığı beğenilen tweetlerin RT edilmesi yerine favorilere eklenmesidir.

• Profilde, mutlaka kurum ile ilgili sembol ya da logo kullanılmalıdır. Kapak ve arka plan görseli farklı olmalıdır. Bu ilk etapta sayfayı ziyaret eden takipçiler için kurumsal bir algı oluşturmaktadır. Bunun yanında; kurum, ürün veya hizmet ile ilgili atılan görsel tweetlere de yer verilmelidir. Bu sayede takipçilerin hafızasında daha kalıcı bir yer edinilmiş olur.
• Twitter’da marka, kurum ya da kuruluşla ilgili tek bir kullanıcı adı olmalı ve tüm sosyal medyada bu kullanılmalıdır.
• Hesapta faaliyet alanı, misyon, vizyon, referanslar ve müşteri görüşleri yer almalıdır.
• Twitter hesabı diğer sosyal medya ortamları ile bağlantılı şekilde kullanılmalıdır. Paylaşımlarda kurum kendini tanıttıktan sonra, kampanya ve duyurulara yer vermelidir. Twitter’daki karakter kısıtlaması yüzünden bu mesajlarda mutlaka link kullanılmalıdır.
• akipçilerin çok olması için paylaşımların sıkıcı olmaması gerekir. Kurum ön plana çıkartılırken güncel haberlere de yer verilmelidir.

Spam: İnternet’te aynı mesajın yüksek sayıdaki kopyasının, bu tip bir mesaji alma talebinde bulunmamış kişilere gönderilmesi spam olarak adlandırılır. Çoğunlukla ticari reklam şeklinde olup, bu reklamlar sıklıkla güvenilmeyen ürünlerin, çabuk zengin olma kampanyalarının, yarı yasal servislerin duyurulması amacına yöneliktir.

Web 2.0: Web 1.0 İnternetin ilk yıllarında ortaya çıkmış ve kullanıcıya hiçbir işlem hakkı tanımayan sadece arama yapabilmesine imkan sağlayan internet ağıdır. Web 2.0’ı ise bir sonraki aşama olan ve ilk olarak O’Reilly ve MediaLive International tarafından 2004 yılında ortaya atılan, sitenin yönetiminin kişiye bırakılmasıdır. Yani önceden sadece alıcı konumunda olan kullanıcı, artık bizzat içeriğe müdahale edebilmekte, alıcı konumundan yayıncı durumuna geçebilmektedir.

Küresel köy: Marshall McLuhan ile anılan bir kavram. İletişim ağlarının genişlemesiyle birlikte dünyanın bir köy haline geleceğini ifade etmiştir.

On-line: İngilizcede “on” açık ve “line” hat kelimelerinin birleşmesinden oluşan “online” kavramının türkçe karşılığı olarak “çevrimiçi” türedi kelimesi kullanılmaktadır. Günümüzde “online” kelimesi sosyal paylaşım alanlarında kullanıcının çevrimiçi olup olmaması durumu için kullanılır.